Tarmoqlarda axborotni uzatish muhitlari. Internet tarmog’ida

36 
3.1-rasm. O’rama juftlik kabeli 
Hozirgi vaqtda o’zining arzonligi va o’rnatishda yengilligi tufayli o’rama 
juftlik lokal tarmoqlarni qurish uchun eng ko’p tarqalgan yechim hisoblanadi. 
O’rama juftlik mis simlar juftligi izolyatsion ekranga o’raladigan ekranlashtirilgan 
va izolyatsion o’ram bo’lmagan ekranlashtirilmagan variantlarda bajarilishi 
mumkin. Simlarni bir-birlariga o’ralishi kabel bo’yicha uzatiladigan foydali 
signallarga tashqi halaqitlarning ta’sirini kamaytiradi. 
Ekranlashtirilmagan o’rama juftlik asosidagi kabellar (Unshielded Twisted 
Rair — UTP) turli xarakteristikalarli beshta toifalarga bo’linadi: 
• 1 — analog signallarni uzatish uchun telefon kabeli; 
• 2 — to’rtta o’rama juftliklardan iborat kabel, tezlik 4 Mbit/s; 
• 3 — to’rtta o’rama juftliklardan iborat kabel, 10 Mbit/s tezlikli; 
• 4 — to’rtta o’rama juftliklardan iborat kabel, 16 Mbit/s tezlikli; 
• 5 — to’rtta o’rama juftliklardan iborat kabel, 100 Mbit/s tezlikli. 
Barcha UTP kabellari ularning toifasiga bog’liq bo’lmagan holda to’rtta 
juftlikdagi bajarilishda chiqariladi. Bu juftliklardan har biri o’rashning ma’lum 
rangiga va qadamiga ega bo’ladi. Odatda ikkita juftlik ma’lumotlarni uzatish 
uchun, boshqa ikkitasi esa tovushlarni uzatish uchun mo’ljallangan. 
Ekranlashtirilgan o’rama juftlik asosidagi kabellar (Shielded Twisted Pair — 
STP) uzatiladigan signallarni tashqi halaqitlarni yaxshi himoya qiladi, shuningdek 
elektromagnit tebranishlarni kam nurlantiradi, bu o’z navbatida, tarmoqlar 
foydalanuvchilarini salomatlik uchun zararli bo’lgan nurlanishlardan himoyalaydi. 
Yerga ulash ekranining bo’lishi kabelni qimmatlashtiradi va uning yotqizilishini 

37 
qiyinlashtiradi. Ekranlashtirilgan kabel faqat ma’lumotlarni uzatish uchun 
qo’llaniladi, tovush u bo’yicha uzatilmaydi. 
Koaksial kabel bu ichki o’tkazgich radiohalaqitlarni kamaytirish uchun 
ikkinchi ekranlaydigan o’tkazgich bilan o’ralgan kabel hisoblanadi. Nosimmetrik 
konstruksiyaga ega va sim va simdan izolyatsiya qatlami bilan ajratilgan qobiqdan 
iborat (3.2-rasmga qarang).
4
3.2-rasm. Koaksial kabelning tuzilishi. 
1 – markaziy o’tkazgich; 
2 – izolyator; 
3 – o’tkazgich-ekran; 
4 – tashqi izolyator 
Koaksial kabelning asosiy vazifasi texnikaning turli sohalarida signallarni 
uzatishdan iborat. 
Ingichka koaksial kabel bu taxminan 0,5 sm diametrli egiluvchan kabel 
hisoblanadi. U signalni 185 metr masofagacha uni so’nish keltirib chiqaradigan 
sezilarli buzilishsiz uzata oladi. To’lqin qarshiligi 50 Omni tashkil etadi. Yo’g’on 
koaksial kabel bu taxminan 1 sm diametrli nisbatan qattiq kabel hisoblanadi. Bu 
kabelning mis simi ingichka kabelning mis simidan yo’g’on, demak, qarshiligi 
kichik bo’ladi. Shuning uchun yo’g’on koaksial kabel ingichka kabelga qaraganda 
signallarni 500 metrgacha uzoqroqqa uzatadi. 

Download 11,41 Mb.