1-diagramma Jahon sanoatida 3D texnologiyalarning sohalar boʻyicha
qoʻllanilishi1
Ayrim ekspertlarning fikricha yaqin 30 yil ichida har bir xonadonda 3D- printerlar
mavjud boʻlishi va foydalanuvchi onlayn-magazin orqali kerakli buyum
3D-printerlar: Kecha tasavvurga sig‗magan narsalar bugun haqiqatga aylanmoqda
So‗nggi yillarda fan-texnika jadal rivojlanib, shunday ixtirolar, innovatsion
ishlanmalar, zamonaviy texnologiyalar yaratildiki, ular hayotimizdan chuqur o‗rin
olib, yashash sifatini butunlay yangi bosqichga olib chiqdi. Zamonaviy texnologiyalar
kundalik hayotimizning ajralmas qismiga aylandi. Binobarin, avvallari xayolimizga
ham kelmagan narsalar bugun haqiqatga aylanib, jamiyatimizning barcha jabhasida
rivojlanishga yo‗l ochmoqda.
Uzoqqa borishning hojati yo‗q. 1961 yili 12 aprel kuni Yuriy Gagarin fazoga uchgan
edi. Bu insoniyat tarixida misli ko‗rilmagan voqea bo‗lgandi o‗shanda. Bugun esa
xalqaro kosmik kemada fazogirlar jamoasi navbatma-navbat koinotga safar
uyushtirishi oddiy holga aylanib ulgurdi. To‗g‗ri, ularning ismini hamma ham yoddan
aytib bera olmasligi mumkin, biroq, eng asosiysi, fazoni o‗zlashtirishda yangidan-
yangi yutuqlar qo‗lga kiritilmoqda.
Sir emas, hozir hayotimizni muntazam ravishda takomillashtirib borilayotgan
kompyuter va internetsiz tasavvur etish mushkul. Yaqin-yaqingacha odamlar
ishxonada zamonaviy kompyuterlarda ishlashni orzu qilgan bo‗lsa, bugun nafaqat
ofislarda, ayni paytda noutbuklar, netbuklar, planshetlar va ―gadjyet‖lar, deb
ataladigan boshqa qurilmalar har bir xonadondan o‗rin oldi.
Hozirgi davr odamlari kompyuterlaru noutbuklarga, smartfonlarga bog‗lanib qolgan.
Chunki ushbu qurilmalar shunchaki muloqot vositasi emas, balki ko‗p qirrali
vazifalarni bajarmoqda. Ular orqali qo‗ng‗iroq qilish, xabar yoki rasm yuborish/qabul
qilish, onlayn xaridni amalga oshirish, yangiliklar bilan tanishish, kerakli
ma'lumotlarni olish, foto yoki video olish, tomosha qilish, musiqa eshitish, turli
o‗yinlarni o‗ynash mumkin.
Bugungi kunda dunyoda shunday ixtirolar borki, ular hali ham hayotga keng tatbiq
etilmagan bo‗lsa-da, bir kun kelib, smartfonlar hamda kompyuterlar singari odamlar
turmushining ajralmas qismiga aylanib ketmasligiga hech kim kafolat berolmaydi.
Ana shunday kashfiyotlardan biri shu kunlarda ommaviy axborot vositalarida bot-bot
tilga olinayotgan 3D-printerlardir.
Gap shundaki, bizda ―Printerlar faqatgina matn va suratni chop qiladi xolos‖, degan
fikr shakllanib qolgan. Ammo mutaxassislarning aytishicha, printerlarning
imkoniyatlari juda keng bo‗lib, yaqin kelajakda mazkur texnologiya jamiyat
hayotining barcha jabhasida qo‗llaniladi.
Uning afzalligi shundaki, zarur materiallar hamda dasturiy ta‘minot yordamida uy
qurish, protez va implantatlar tayyorlash, qimmatbaho esdalik buyumlar, taqinchoqlar
ishlab chiqarish mumkin. Masalan, Xitoy, AQSh, Buyuk Britaniya, Niderlandiyada
ushbu yo‗nalishda amaliy natijalarga erishilgan. Ya‘ni 3D-printerlar turarjoylar hamda
ularning qismlarini — konstruksiyalari, ichki devorlari, turli shakldagi himoya
to‗siqlarini hech qanday qoliplarsiz ―chop etmoqda‖. Xususan, Xitoyda uzunligi 150
metr, kengligi 10 metr bo‗lgan 3D-printer yaratildi. Ushbu qurilma bir necha soat
ichida balandligi olti metr bo‗lgan binoni ―barpo qilishi mumkin‖. Bunda u ―siyoh‖
o‗rnida kuchaytirilgan shisha tolali sementdan foydalanadi. Shunday bo‗lsa-da,
hozircha bu usulda yirik inshootlarni qurish sinov tariqasida olib borilmoqda.
Landshaft dizayni va aholi punktlarini obodonlashtirish uchun kichik arxitektura
shakllarini tayyorlashda 3D-printerlar imkoniyatidan tobora jadal foydalanilmoqda.
|
