Kompyuter tizimlari kafedrasi




Download 5,29 Mb.
bet20/154
Sana08.01.2024
Hajmi5,29 Mb.
#131939
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   154
Bog'liq
Majmua

Kalit so‘zlar va nomlar
C# tili identifikatorlarining bir qismi kalit so‘zlar lug‘ati tarkibiga kiradi. Bu identifikatorlar kalit so‘zlarning to‘plam ostini tashkil qiladi. Identifikatorlar e’lon qilingandan keyin ular nom hisoblanadi. Bu nomlar o‘zgaruvchilarni, funksiyalarni, berilganlar turini nomlash uchun ishlatiladi. Quyida kalit so‘zlar jadvali keltirilgan. Bu so‘zlarni sinflar, funksiyalar, o‘zgaruvchilar va boshqa til strukturalarini hosil qilish yoki nomlashda ishlatilmaydi.
2.2.1-jadval. C# da ishlatiladigan kalit so’zlar

abstract

as

base

bool

break

by

byte

case

catch

char

checked

class

const

continue

decimal

default

delegate

do

double

descending

explicit

event

extern

else

enum

false

finally

fixed

float

for

foreach

from

goto

group

if

implicit

in

int

interface

internal

into

is

lock

long

new

null

namespace

object

operator

out

override

orderby

params

private

protected

public

readonly

ref

return

switch

struct

sbyte

sealed

short

sizeof

stackalloc

static

string

select

this

throw

true

try

typeof

uint

ulong

unchecked

unsafe

ushort

using

var

virtual

volatile

void

while

where

yield




Izohlar // kommentariya
Ba’zan dastur kodida shunday matnlarni yozishga to‘g‘ri keladiki, bu matnlar dastur kodini o‘quvchilar uchun mo‘ljallangan bo‘lib, u kompilyator tomonidan inobatga olinmaydi. C# da buni ikki yo‘l bilan bajarish mumkin:
/* simvollari izohni boshlaydi. */ simvollari izohni tugatadi. Bu ko‘p qatorli izohlarni hosil qilishda, dasturning bir qismini tahrir qilishda foydalanish mumkin. /* */ izohlar ichma-ich bo‘lmaydi.
// simvollari izohni boshlaydi. Izoh o‘zi boshlangan qator oxirida tugaydi. Bu usul qisqa izohlarni hosil qilishda foydali.
Literallar
C# da quyidagi turdagi literallar mavjud:

  • butun sonli(целочисленный) literal;(integer-literal)

  • haqiqiy sonli(вещественный) literal; (real-literal)

  • simvolli(символьный) literal; (character-literal)

  • satrli(строковый) literal; (string-literal)

  • mantiqiy(логический) literal;(boolean-literal)

  • bo‘sh literal (null-literal);

Literallar tilning o‘zgacha so‘z kategoriyasi hisoblanadi. Har bir literallar to‘plam osti uchun o‘zining so‘z hosil qilish qoidasi mavjud. Quyida har bir literal turi strukturasining umumiy tasnifini ko‘rib chiqamiz.
Butun sonli literallar: butun sonli qiymatlarni yozish uchun xizmat qiladi. Bunday literallar raqamlar ketma-ketligidan iborat. “-” belgisi ham ishlatilishi mumkin. Agar butun sonli literal 0x yoki 0X bilan boshlansa, bu 16 lik sanoq sistemasidagi butun son deb qabul qilinadi. Bunda butun sonli literal A yoki a dan boshlab F yoki f gacha bo‘lgan simvollardan o‘z ichiga olishi mumkin. 16 lik sanoq sistemasidagi bu simvollar mos ravishda 10 lik sanoq sistemasidagi 10 dan 15 gacha sonlar bilan ekvivalent. Literaldan keyin bevosita Uu, Ll, UL, Ul, uL, ul, LU, Lu, lU, lu butun son turi suffiks8 lari joylashgan bo‘lishi mumkin.
Butun sonli literallar turi quyidagicha aniqlanadi:

  • agar butun sonli literal suffiksga ega bo‘lmasa, unda literalning turi uning qiymatini o‘z ichiga olgan quyidagi turlardan birinchisi hisoblanadi: int, uint, long, ulong. Misol: 2147483 literali int turiga, 2247483647 uint turiga tegishli bo‘ladi;

  • agar literal U yoki u suffiksiga ega bo‘lsa, unda literalning turi uning qiymatini o‘z ichiga olgan uint, ulong turlaridan biri hisoblanadi;

  • agar literal L yoki l suffiksiga ega bo‘lsa, unda literalning turi uning qiymatini o‘z ichiga olgan long, ulong turlaridan biri hisoblanadi;

  • agar literal UL, Ul, uL, ul, LU, Lu, lU yoki lu suffiksiga ega bo‘lsa, unda literalning turi ulong hisoblanadi;

“l” simvoli o‘rnida “L” simvolidan foydalanish maqsadga muvofiq, chunki “l” harfi bilan “1” raqamini chalkashtirib yuborishning oldini oladi.
Haqiqiy sonli literal: haqiqiy sonlarni ifodalash uchun xizmat qiladi.
Bu literal float, double va decimal turi qiymatlarini yozish uchun ishlatiladi. Literal quyidagi ko‘rinishlarda bo‘ladi.

  • mos ravishda raqamlar ketma-ketligi, nuqta yana raqamlar ketma-ketligi, eksponenta qismi va haqiqiy son turi suffiksidan iborat;

  • mos ravishda nuqta, raqamlar ketma-ketligi, eksponenta qismi va haqiqiy son turi suffiksidan iborat;

  • mos ravishda raqamlar ketma-ketligi, eksponenta qismi va haqiqiy son turi suffiksidan iborat;

  • mos ravishda raqamlar ketma-ketligi va haqiqiy son turi suffiksidan iborat;

Eksponenta qismi mos ravishda e yoki E, + yoki - va raqamlar ketma-ketligidan iborat. Masalan: e-13, E10.
Haqiqiy son turi suffikslari: float – F va f (majburiy); double D va d (majburiy emas); decimal M va m (majburiy).
Haqiqiy sonli literal turi quyidagicha aniqlanadi:

  • agar literal suffiksga ega bo‘lmasa, literal double turiga tegishli.

  • agar literal F yoki f suffiksiga ega bo‘lsa, literal float turiga tegishli. Masalan: 1f, 1.5f, 1e10f, 123.456F

  • agar literal D yoki d suffiksiga ega bo‘lsa, literal double turiga tegishli. Masalan: 1d, 1.5d, 1e10d, 123.456D, 124.36, 1456.0245

  • agar literal M yoki m suffiksiga ega bo‘lsa, literal decimal turiga tegishli. Masalan: 1m, 1.5m, 1e10m, 123.456M


Download 5,29 Mb.
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   154




Download 5,29 Mb.