Yuqori chastotali konduktometriya

Sig‘imli yacheykalar nisbatan past elektr o‘tkazuvchanlikka ega bo‘lgan 
eritmalar bilan ishlashda, induktiv yacheykalar esa yuqori elektr 
o‘tkazuvchanligiga ega bo‘lgan eritmalardagi o‘lchovlari amalga 
oshirishda qo‘llaniladi. Yuqori chastotali konduktometrik titrlashni 
quyida keltirilgan rasmdagi asbob yordamida amalga oshiriladi. 
TV-6 l 1 yuqori chastotali titratori.
1-tashqi manbaga ulash joyi; 2-aralashtirgichni ulash tumbler; 3-
aralashtirgich tezligini boshqarish pulti; 4-asbobning sezgirligini boshqarish pulti; 
5-indikator chiroqchasi; 6-titrlash byuretkasi; 7-titrlash yacheykasi; 8-yacheyka; 9-
mikroampermetr shkalasi; 10-indikator chiroqchasi; 11, 12–shkalani “Qo‘pol” va 
“Aniq”ga o‘tkazish pulti; 13-konduktometrni yoqish pulti. 
Yuqori chastotali titrlash suvli va suvsiz eritmalarda (sirka kislota, 
dimetilformamid, atseton – suv, dioksid – suv va hokazo) o‘tkaziladi. 
Muzlatilgan sirka kislotada nitrat kislota ishtirokida xlorid kislotani, 
hamda alkoaloidlar, antibiotiklar va boshqa dorivor moddalarni aniqlash 
mumkin. 
Tutashmagan 
konduktometrik 
usullarda 
bevosita 
elektr 
o‘tkazuvchanlik o‘lchanmasdan, uning hosilasi – tok kuchi o‘lchanadi. 
Keyingi yillarda yuqori chastotali konduktometriya usuli rivojlandi. Bu 
usulning qulayligi elektrodlar eritmaga botirilmaydi, balki yacheyka 
tashqarisida bo‘ladi. Bu esa zaharli moddalarni va yopiq (ampula kabi) 
idishlardagi eritmalarni ham analiz qilish imkonini beradi va bu juda 
muhimdir. Yuqori chastotali usulda titrlaganda titrlash egri chiziqlarining 
ko‘rinishi elektrodga beriladigan tokning chastotasiga va titrlanadigan 
moddning konsentratsiyasiga bog‘liq bo‘ladi. Yuqori chastotali titrlash 
maxsus titratorlar (TV–6, TV–6L lar) 
yordamida amalga oshiriladi.

Yuqori chastotali konduktometriyaning yutuqlariga juda past va 
juda yuqori elektr o‘tkazuvchanlikka ega bo‘lgan eritmalarni analiz qilish 
imkoniyatini kiritish mumkin. Elektrodlar eritmadan tashqari bo‘lgani 
uchun ularning qutblanishi ro‘y bermaydi. Usuldan juda agressiv (zaharli 
va badbo‘y hidli) muhitlarda hamda yoniq tizimli sharoitlardagi (masalan, 
trubalar, ma’lum chuqurliklarda) analizlar jarayonlarda foydalanish 
qulay. Odatdagi konduktometriyaga taqqoslanganda yuqori chastotali 
konduktometriyaning asosiy kamchiligi jihozlar va asbob – uskunalarning 
narxi qiymatligidadir.

Download 0,84 Mb.