• Ma’lumotlar bazasini to‘ldirishni amalga oshirish tartibi
  • Topshiriqni bajarish tartibi
  • Laboratoriya №1




    Download 6,93 Mb.
    bet27/46
    Sana13.05.2024
    Hajmi6,93 Mb.
    #228057
    1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   46
    Bog'liq
    Atadjanova Nozima Oquv qollanma 123 oxiri c2a31-converted

    Ish tartibi





    1. Ma’lumotlar bazasini hosil qilish.

    2. Yangi ma’lumot bazasini hosil qiling;

    3. Ma’lumot bazasi jadvalini hosil qiling;

    4. Quyidagi jadvaldan foydalangan holda ma’lumotlar bazasi jadvalining maydonlarini hosil qiling;

    5. Hosil qilingan jadvalni saqlang.

    “O‘qituvchilar” nomli ma’lumotlar jadvali:

    Maydon nomi

    Ma’lumotlar turi

    Maydon kattaligi
    yoki turi

    O‘qituvchi kodi

    Счетчик




    Familiyasi

    Matnli

    15

    Ismi

    Matnli

    15

    Otasining ismi

    Matnli

    15

    Tug‘ilgan sanasi

    Sana/vaqt

    Qisqacha

    Tug‘ilgan joyi

    Matnli

    15

    Yashash joyi

    Matnli

    15

    Mansabi

    Matnli

    9

    O‘qitadigan fani

    Matnli

    3

    Telefoni

    Matnli

    9

    Maoshi

    Pul birligi




    Rasmi

    OLE obyekti




    Ilmiy ishlari

    Гиперссылка




    - Access ni ishga tushiring va yangi MB yaratib, baza nomini O‘qituvchilar, faylning turini esa o‘zicha qoldiring, chunki maxsus nomdagi fayllar hozircha kerak emas. Bu ishlarni qilib bo‘lgandan so‘ng, Создать tugmachasini bosing.


    Ekranda quyidagi oyna paydo bo‘ladi:



    • Конструктор rejimini tanlang va yuqorida ko‘rsatilgan jadvaldan foydalangan holda uning barcha maydonlarini ma’lumotlar bazasiga kiriting.

    • Jadvalni saqlang.

    Ma’lumotlar bazasini to‘ldirishni amalga oshirish tartibi





      1. Mansabi deb nomlangan maydon ma’lumotlariga chegaralanishlar o‘rnating, ya’ni, unga faqat Professor, Dotsent va Assistent degan nom- largina kiritila olinsin.

      2. Mansabi deb nomlangan maydonga noto‘gri ma’lumotlar kiri- tilgan taqdirda ekranda xatolik yuz bergani to‘g‘risidagi ma’lumot chiqi- shini ta’minlang.

      3. Mansabi deb nomlangan maydon uchun o‘z-o‘zidan avtomatik ravishda Dotsent nomi kiritilishini amalga oshiring.

      4. O‘qituvchi kodi maydoniga kiritiladigan kattaliklar uchun chega- ralanish kiriting – bu kattaliklar (sonlar) qaytarilmasligini ta’minlang.

      5. Jadvalni quyidagi ma’lumotlar bilan to‘ldiring va bunda Mansabi deb nomlangan maydonga noto‘gri ma’lumotlar kiritilgan taqdirda ek- randa xatolik yuz bergani to‘g‘risidagi ma’lumot chiqishini tekshiring:


    Kodi

    Famili- yasi

    Ismi

    Otasining ismi

    Tug‘il- gan sanasi

    Tug‘il- gan joyi

    Ya- shash joyi

    Man- sabi

    O‘qitadigan fani

    Telefon raqami

    Maoshi, so‘m

    1

    Shuku-
    rov

    Rus-
    tam

    Saido
    -vich

    10.11.52

    Tosh-
    kent

    Tosh-
    kent

    Profes-
    sor

    IMU

    2201464

    800000

    2

    Abdul-
    layev

    Shu-
    kur

    Raxmo-
    novich

    02.04.54

    Samar-
    qand

    Tosh-
    kent

    Dot-
    sent

    IAT

    2161426

    600000

    3

    Asrayev

    Soli

    Rusta-
    movich

    05.05.51

    Buxo-
    ro

    Tosh-
    kent

    Profes-
    sor

    IMU

    2344125

    750000

    4

    Abdul-
    layev

    Bolta

    Inomo-
    vich

    06.07.74

    Buxo-
    ro

    Tosh-
    kent

    Dot-
    sent

    IAT

    2353428

    550000

    5

    Jamo- lova

    Dil- noza

    Sobirov- na

    01.02.67

    Tosh- kent

    Tosh- kent

    Dot- sent

    IMU

    2121498

    530000

    6

    Mali- kova

    Man- zura

    Azizov- na

    20.11.72

    Tosh- kent

    Tosh- kent

    Assis- tent

    IAT

    2540856

    350000

    7

    Mirza- yeva

    Lobar

    Muro- dovna

    12.08.70

    Jiz- zax

    Tosh- kent

    Assis- tent

    IKT

    2445672

    400000




      1. Jadvalning har bir maydoni kengligini kiritilgan ma’lumotlar kattaligiga mos ravishda o‘zgartiring.

      2. Jadvaldan Abdullayev familiyali o‘qituvchini qidirishni amalga oshiring.

      3. Ma’lumotlarni almashtirishni amalga oshiring: Assistent

    Malikovaning maoshini 350000 sumdan 370000 sumga o‘zgartiring.

      1. Tug‘ilgan sanasi maydoni bo‘yicha kamayish tartibida tartiblashtirishni amalga oshiring (Tug‘ilgan so‘zi kiritilayotganda belgisini kiritmaslikka e’tibor bering. Ma’lumotlar bazasi maydon nomlari uchun . , ; ` ” belgilarini kiritilishini taqiqlab qo‘ygan).

      2. Mansabi va O‘qitadigan fani maydonlari bo‘yicha ma’lumotlar filtratsiyasini amalga oshiring.

      3. Hosil qilingan jadvalni chop qiling va uning qog‘ozda qanday ko‘rinishini bilib oling.



    Topshiriqni bajarish tartibi





    1. Jadvalga kiritilayotgan turli xil ma’lumotlarga chegaralanishlar qo‘yish uchun:

    • agarda ma’lumotlar bazasining jadval rejimida turgan bo‘lsangiz, hosil qilinayotgan jadval uchun Конструктор rejimiga kiring.;

    • darchaning yuqori qismidagi Mansab maydonida sichqoncha bilan turting;

    • darchaning pastki qismidagi ro‘yxatdan Условие по значению

    (Shartli qiymat) qatorida sichqoncha ko‘rsatkichi bilan turting;

    • unda hosil bo‘lgan tegishli tugmachani bosib, Mansab maydoni qabul qilishi mumkin bo‘lgan ma’lumotlarni aniqlash shartlarini tan- lashga imkon beradigan oynani oching;

    • hosil bo‘lgan oynada Professor so‘zini yozing va undan so‘ng OR (mantiqiy “yoki” (“ili”) buyrug‘i tugmachasini bosing. Keyin Dotsent so‘zini yozib, yana o‘sha tugmachani bosing va undan so‘ng Assistent so‘zini yozing va OK tugmachasini bosing. Shunday qilib, biz Mansab maydoniga faqat yuqorida ko‘rsatilgan so‘zlar kiritilishi mumkin bo‘l- gan shartlarni kiritib bo‘ldik.

    1. Сообщение об ошибке (Xatolar haqida ma’lumot) qatoriga quyidagi so‘zni kiriting: “Ma’lumotlarni tog‘ri kiriting, chunki o‘qituvchilar uchun bunday mansab yoq”;

    2. Значение по умолчанию (Avtomatik ravishda dastur tomo- nidan kiritiladigan kattalik) nomli qatorda Dotsent so‘zini kiriting;

    3. Kod (O‘qituvchi kodi) maydoniga kiritiladigan ma’lumotlarga chegaralanish o‘rnatish uchun ularning qaytarilmasligini va keyinchalik ularni o‘zgartirish mumkin bo‘lishiga ahamiyat berish kerak. Shuning uchun ham ushbu maydon uchun ma’lumotlarning Счетчик turini qo‘l- lab bo‘lmaydi, chunki bunda ma’lumotlar hech qachon qaytarilmaydi. Ikkinchi shartni bajarish uchun, ya’ni, o‘qituvchilar kodlarini o‘zgar- tirishga imkon yaratish uchun Koд maydonida ma’lumotlarning Чис- ловой turi tanlanishi kerak bo‘ladi. Ularning qaytarilmasligini ta’min- lash uchun esa quyidagi ishlarni bajarish zarur:

    • Индексированное поле (Индексlashtirilgan maydon) ko‘rsat- kichi qatorida sichqoncha ko‘rsatkichini o‘rnatib, uni turting. Индекс – Access ning jadvaldagi ma’lumotlarni qidirish va saralash uchun ish- latiladigan bir muxim vositasidir. Jadvalning kalit maydoni (boshlan- g‘ich maydon kaliti) avtomatik ravishda indekslashtiriladi. MEMO, OLE obyektlari maydonlari va Giperilova turidagi maydonlarda indeks- lar hosil qilishga yo‘l qo‘yilmaydi. Индексlashtirilgan maydon xusu- siyati bir maydon uchun hosil qilingan indeksni aniqlaydi. Индекс- lashtirilgan maydon unikal (qaytarilmaydigan) yoki qaytariladigan katta- liklarni o‘z ichiga olishi mumkin. Istalgan miqdordagi indekslarni hosil qilishga imkon beriladi;

    • hosil bo‘lgan ro‘yxatdan Да deb, nomlangan punktni (imko- niyatni) tanlab oling. Bu ishni bajarish “Mos kelishlarga yo‘l qo‘yil- maydi” (Cовпадения не допускаются) ma’nosini anglatadi va shu ishning dastur tomonidan amalga oshirilishiga olib keladi;

    • tegishli tugmachani bosish orqali Таблица (Jadval) rejimiga o‘ting. Bunda “Hosil bo‘lgan jadval saqlansinmi?” degan savolga javo- ban Да (Ha) tugmachasini bosing;

    1. Yuqorida keltirilgan jadvaldan foydalangan holda barcha ma’lu- motlarni kiriting. So‘ngra Mansab maydoniga Laborant so‘zini kiritib ko‘ring. Ekranda “Ma’lumotlarni to‘g‘ri kiriting, chunki o‘qituvchilar uchun bunday mansab yoq” degan ma’lumot hosil bo‘ladi. Endi to‘g‘ri so‘zni kiritishingiz mumkin;

    2. Jadvalning har bir maydoni kengligini kiritilgan ma’lumotlar kattaligiga mos ravishda o‘zgartirish uchun quyidagi ishlarni bajaring:

    • kod maydonining istalgan qatorida sichqoncha ko‘rsatkichi bilan turting;

    • sichqonchani o‘ng tugmasini bosib, Ширина столбца (Ustun kengligi) buyrug‘ini tanlang;

    • hosil bo‘lgan oynada По ширине данных (Ma’lumotlar kengligi bo‘yicha) tugmachasini bosing va natijada maydon kengligi o‘zgarilishi amalga oshadi;

    • boshqa maydonlar bilan ham ushbu amallarni bajarib chiqing.

    1. Jadvaldan Abdullayev familiyali o‘qituvchini qidirishni amalga oshirish uchun quyidagi amallarni bajarish zarur bo‘ladi:

    • kursorni Фамилия maydonining birinchi qatoriga olib keling;


    • Download 6,93 Mb.
    1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   46




    Download 6,93 Mb.