|
Laboratoriya ishi № Elektr tokidan shkastlangan va boshqa baxtsiz xodisaga uchraganda birinchi yordam berish usullari
|
| bet | 15/17 | | Sana | 05.06.2024 | | Hajmi | 2,77 Mb. | | #260591 |
Bog'liq Botirga Burxanov Timur . yozuv tarixi, ertakdagi qahramon, 1697454388, 2-sinf ona tili 1-qism, презинтация Комилов З., фалсафа мазмун мохияти, 6-23 G\'ulamova Mohira O\'yin tex. 2-topshiriq, 1-amaliy topshiriq, 6 laboratoriya, 12 амалий машгулот, amaliy mashgulot 13Nazorat savollari:
Elektrotexnik qurilmaning izolyatsiya qarshiligi qanday aniqlanadi?
Transformatorning izolyatsiya qarshiligining sinash talablari?
Izolyatsiyaning yaroqliligiga ta’sir etuvchi omillar qaysilar?
8-Laboratoriya ishi
Mavzu: Ish joyini yoritilganligini o’lchash.
Ishning maqsadi.
Ish joyining yoritilganlik xolatini aniqlash.
Yorug’lik intensivligini aniqlash.
2.Kerakli jihozlar.
Lyuksmetr, uzunlik o’lchov asbobi (metr), suniy yoritish qurilmasi, transpartir.
3.Ishga oid nazariy tushunchalar.
Sun’iy yorug’likni me’yorlashdan maqsad biror bir yuzani yoritish uchun gegiena nuqtai nazaridan eng kamida ruxsat etilgan minimal yorg’lik miqdori bilan ta’minlashdir. bunda nazorat ishining tasnifi, muhit bilan buyum o’rtasidagi yorqiroqlik farqi va yoritilgandik tizimi aniq hisobga olinadi. Nazorat ishining tasnifi kuzatilayotgan buyumning o’lchami bilan beliglanadi, ya’ni me’yorida sakkizta razryad qabo’l qilingan bo’lib, birinchisi o’ta yuqori aniqlikda va bajariladigan ishlar turkumi (< 0,15 mm) – bir razryad 5000 lk. dan to dag’al ishlar turkumi, ya’ni faqat jarayonini kuzatish uchun xizmat qiluvchi – VIII razryad 50 lk gacha bo’lgan yoritilganlik miqdorlari tayinlanadi.
Laboratoriya ishi dasturi.
1-rasm. Lyuksmetrning prinspial sxemasi.
Sun’iy yoritilganlikni aniqlash uchun odatda nuqtali yoki yorug’lik oqimi usullaridan foydalaniladi. Aslida bu ikala usul ham nuqtali usudir. Bu usul aniq bir yo’nalishdagi mahalliy va bir tekis tarqalgan umumiy yoritilganliklarni aniqlash uchun qo’llaniladi. Usulning mohiyati biror nur taqatuvchi manbadan ixtiyoriy nuqtaga tushayotgan yorug’lik oqimini aniqlashdan iborat. Bunda nur tarqatuvchi manbaning ko’rinishi nuqta, chiziq, tekislik, shar hamda tsilindr shakllarda bo’lishi mumkin. Nuqtali sharsimon yog’du manbaidan kelayotgan yorug’likni masofa kavdrati qonuniga asoslanib quyidagi ifoda bilan aniqlanadi.
bu yerda J – yorug’lik miqdori;
α - nurning hisob nuqtasiga nisbatan og’ish burchagi, gad;
r – manbaidan nuqtagacha bo’lgan masofa, m;
N – nur manbaining poldan balandligi;
θ- nuqta o’rnashgan tekislikni pol satxiga nisbatan og’ish burchagi, grad;
d – nurning gorizontal soyasi, m.
Hisobni osonlashtirish maqsadida 1000 lm yorug’lik oqimiga ega bo’lgan yoritkichdan tarqalayotgan yorug’likni taqriban aniqlab fazoviy izolyukslar yasaladi va undagi N va d qiymatlariga mos keladigan taqriban yoritilganlik osongina topiladi. Bunday xollarda hisoblash uchun zarur bo’lgan yorug’lik og’imi qo’yidagi ifodaga teng bo’ladi.
bunda EM – yoritilganlik me’yori, lk;
KZ – zahira koeffitsenti;
M-qo’shni yoritkichlar va yuzalardan kelayotgan qo’shimcha yorug’lik koeffitsenti;
k - nuqtadagi taqribiy yorug’lik yig’indisi (izolyuks yoki formula orqali aniqlanadi).
m – atrofdagi yoritkichlar soni.
Yorug’lik o’qini aniqlash usuli. Bu usul biror yuzaga tushayotgan barcha (to’g’ri va qaytgan) nurlardan hosil bo’lgan o’rtacha yig’indi yorg’likni aniqlash imkonini beradi. O’rtacha yorug’lik miqdoridan minimal qiymatga utish esa taxminan bajariladi. Shu xususiyatlardan kelib chiqqan holda bu usulni gorizontal yuzani bir tekis umumiy yoritilganligini aniqlash uchun qo’llaniladi, ya’ni bir yuzani yoritish uchun zarur bo’lgan yoritkichlar sonini quyidagi ifoda bilan aniqlash mumkin.
N=
bu yerda EM - yoritilganlik me’yori, lk;
K - zahira koeffitsenti;
S – yoritiladigan yuza, m2 ;
Z – yorug’likning notekislik koeffitsenti.
η - yoritkichlardan foydalanish koeffitsenti.
Tajribada olingan natijalar asosida jadval-1 to’ldiriladi.1-Jadval
Ish joyi
|
Ish turi
|
Yorug’lik miqdori
|
Yorug’lik soni
|
Eslatma
|
Me’yor
|
Fakt
|
Me’yor
|
Fakt
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Xonaning indeksi i=ab/(a+b)h pol, shift va devorlarni nur qaytarish koeffitsentlarini bilgan holda yoritkichladan foydalanish koeffitsenti «η » KM va K dagi jadvaldan oilsh mumkin.
bu yerda a va b – xonaning eni va bo’yi, m;
h – yoritkichning yoritilayotgan yuzadan balandligi, m.
Olingan natijalar quyidagi jadvalga qayd etiladi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Laboratoriya ishi № Elektr tokidan shkastlangan va boshqa baxtsiz xodisaga uchraganda birinchi yordam berish usullari
|
