zaxiralami saqlashga ketadigan yillik xarajatlar — 0,1 pul biriligi/
dona. Materiallarga bo‘lgan yillik ehtiyoj
Q
— 1500 dona. Bunda
buyurtm aning samarali hajmi:
qopl
= л/2-8,33-1500/0,1 = 500 donaga teng,
bu materiallarga yillik buyurtmalar soni n = 3 (1500/500) ligini
bildiradi. Yil davom ida talab o'zgarm as deb olingani uchun
buyurtm a yilning har 80(240/3) ish kunida berilishi zarur.
10.5-rasmdan ko‘rinib turibdiki, buyurtm aning samarali miq-
dori xarajatlar summasi chizig'ining nisbatan tekis xarakterga ega
bo‘lgan sohasida jovlashgan. Amalda xarajatlar summasi quyida-
gicha o ‘zgarib turadi: buyurtm a berilayotgan partiya hajmi 400
dona b o ig an d a — 51,24 pul birligi, 500 donada — 50,00 pul
birligi, 600 donada — 50,83 pul birligi va 700 donada — 52,96
pul birligi. Keltirilgan m a’lum otlardan ko‘rinib turibdiki, buyurtma
miqdori uning optimal hajmiga nisbatan 40%ga oshganda bor-
yo‘g‘i 5,72%ga oshadi.
Keltirilgan formula buyurtm aning samarali miqdorini zaxira-
larning ishlatilishi bir tekis va aniq belgilangan (determ inantlash-
tirilgan) sharoitlarda amalga oshirilganda aniqlash imkonini beradi.
A m aliyotda korxonaning ishida bu sh artlard an b a ’zi bir
chekinishlar mavjud bo‘ladi:
1.
Kelib tushishning cho
‘zilib ketishi.
Bu holatda material bittada
yetkazilib berilmay, balki u yoki bu vaqt oralig‘i ichida m a’lum
intensivlik bilan yetkaziladi va ishlab chiqarish tom onidan bir
tekis ishlatiladi. Uning ishlatilishi kelib tushishlar boshlanganidan
keyin va tugashidan oldin boshlanadi.
2.
