2. Quşçuluqda istehsal prosesinin mexanikləşdirilməsi.
ÜBK tipli komplekslər. Hazırda broylerlər əsasən qalın döşənəkli geniş qabaritli quş damlarında yetişdirilir. Quş damlarında istehsal proseslərinin avto-matik idarəetmə ilə kompleks mexanikləşdirilməsi üçün ÜBK-10V və ÜBK-20V (şəkil 1.1.) avadanlıqları komplekti tətbiq olunur.
ÜBK-IOV avadanlıqlar komplekti 10 min baş quş /cavan quşlar/ üçün nəzər-də tutulmuş və 12 m enində quş damlarında tətbiq olunur. ÜBK-20V avadanlıqlar komplekti (şəkil 1.1) 20 min cücəyə xidmət etmək üçün hesablanıb, binanın eni 18 m və uzunu 96 m olan quş damlarında tətbiq olunur.
Avadanlıq komplektləri cücəni ətliyə yetişdirən quş damlarında, quşlar quru tam rasionlu yemlərlə yemləndirildikdə və qalın döşənəklə saxlanıldıqda bir gün-lükdən başlayaraq kəsilmə kütləsinə çatana qədər (70-80 günlüyə qədər) ağır iş proseslərinin kompleks mexanikləşdirilməsinə imkan yaradır. dən başlayaraq kəsilmə kütləsinə çatana qədər (70-80 günlüyə qədər) ağır iş proseslərinin komp-leks mexanikləşdirilməsinə imkan yaradır. Komplektin tərkibində yemin paylan-ması, cücələrin suvarılması və yerli qızdırılma xətləri daxildir.
Quru yemlərin saxlanması üçün quş damının xaricində həcmi 10 m3 olan BSK-10 bunkeri qoyulmuşdur: onun hündürlüyü 5020 mm, planda ölçüləri 1960 x 1960 mm, kütləsi 750 kq-dır. Bunker bucaq poladından hazırlanmış çərçivə üzərində quraşdırılmışdır. Onun yuxarı hissəsində yem səviyyəsini göstərən verilici doldurma boğazcığı yerləşmişdir. Bunkerin düzgün kəsik piramida şəklin-də hazırlanmış aşağı hissəsində qapaqlı lyük və spirallı boşaldıcı transportyorun örtüyünü bərkitmək üçün keçid qurğusu yerləşdirilmişdir. Spirallı transportyorun spiralının diametri 55 mm və addımı 40 mm-dir. Transportyorun məhsuldarlığı 2500 kq/saata qədər, müəyyən edilmiş gücü 0,55 kVt-dır.
Şəkil 1.4. ÜBK-20 avadanlığın quş damlarında
yerləşdirilməsi sxemi:
1-BSK-10 bunkeri; 2-yempaylama xətti; 3-yem qutusu;
4-bruder; 5-bunker-yığıcı.
Bunker, ZSK-10 və ya ASP-25 yükləyicisinin köməyi ilə doldurulur. Yem xarici bunkerdən bunker-yığıcıya daxil olur. Oradan trosşaybalı yempaylayıcı və sonra bunkerli yem qutularına verilir. Yempaylayıcı dozalaşdırıcı qurğulu intiqal mexanizmindən, şaybalı trosdan, boruşəkilli yem kəmərindən və asqı sistemindən ibarətdir. Yempaylayıcının intiqalı bunker-yığıcı ilə bir çərçivə üzərində quraşdı-rılmış və gücü 1,7 kVt olan elektrik mühərrikindən, pazvarı qayış ötürməsindən və sonsuz vint reduktorundan ibarətdir. İntiqalın çərçivəsində dozalaşdırıcı qurğu-su olan bunker bərkidilmişdir. Yempaylayıcının iş zənciri iki tarımlayıcı qurğu ilə tarımlanır. Onların hər biri öz-özlüyündə dartı çarxı üzərində sərbəst fırlanan oxlu çəngəldən ibarətdir. Yempaylayıcının boru kəməri döşəmədən 2,2 m hündürlükdə quraşdırılır. Hər deşiyin altında xamıt və plankalar vasitəsilə ayırma borucuqları bərkidilir; bunların ucları bunkerli yem qutuları ilə birləşdirilir. Bir yem qutusu və borucuq dolduqdan sonra yem növbəti yem qutusuna daxil olur. ÜBK-20V ava-danlığı komplektində yem kəmərləri iki qapalı düzbucaqlı kontur. ÜBK-10V qur-ğusunda isə bir düzbucaqlı kontur əmələ gətirir.
Həcmi 4,2 kq olan bunkerli yem təknəsi konusvarı formaya malikdir; o, sinklənmiş təbəqə poladdan hazırlanmışdır. Yem qutusu bunkerinə altdan üç yayla altlıq asılmışdır. Altlığın içərisində cücələrin girməməsi üçün çəpər düzəldilir. Yem qurğusunun bunkeri birgünlük yem ehtiyatına hesablanmışdır. Yemi quşlar yedikcə altlıqla gövdənin kənarı arasında olan dairəvi araboşluğundan yem tədri-cən daxil olur. Konus və altlıq arasındakı keçid en kəsiyi yayın başqa deşiklərə dəyişdirilməsi ilə tənzim edilir.Yemlərin paylanma xəttinin əl ilə idarə olunması ilə bərabər onun avtomatik qoşulması da nəzərdə tutulmuşdur.
Yem konturunun hər birinin axırıncı yem qutusu üzərində yemin yeyilməsin-dən asılı olaraq yempaylayıcının intiqalının avtomatik qoşulması və ya açılması üçün nəzərdə tutulan verici quraşdırılır. Quşlar APK-1,5 markalı kasalı suvarı-cılarla suvarılır. Quşlar dəyişdirildikdə yempaylayıcı ayırma borucuqları, yem qutuları ilə birlikdə, həmçinin, su qabları bunların örtüyünə tərəf qaldırılır; bu döşəmənin təmizlənməsi üçün əlverişli şərait yaradır. Xətlərin qaldırılması və endirilməsi üçün quş damının asqı sistemi vardır. Oraya polispastlarla, diyircəkli kronşteynlərlə, bloklarla və kanatla təchiz edilmiş dörd ədəd əl sonsuzvint bucur-qadı daxildir.
Yeni partiya cücələr gətirilmədən qabaq quş damından döşənək və zıl təmizlənib çıxarılır və bina dezinfeksiya olunur quş damının döşəməsi 15-20 sm qalınlığında təzə quru döşənəklə örtürülür. yem qutuları və novşəkilli suvarma qabları ilə birlikdə yempaylayıcı örtüyə tərəf qaldırılmış halda saxlanılır.
BP-1A elektrik bruderləri (şəkil 6.5.) işə salınır. Hər bir bruder sinklənmiş poladdan hazırlanmış, piramida şəklində çətirdən ibarətdir. Çətirin daxilində sink-lənmiş poladdan hazırlanmış konusşəkilli qızdırıcı quraşdırılmışdır. Qızdırıcının yan divarlarına dörd ədəd boruşəkilli elektrik qızdırıcısı qoyulmuşdur. Qızdırıcı-dakı kronşteynlı işıqlandırma lampası, siqnal lampası və qoruyucu qoyulmuşdur.
Şəkil 1.5. BP-1A elektrik bruderi:
1-örtük; 2-dayaq; 3-məftil; 4-bölmə; 5-işıqlandırma lampası; 6-qızdırıcı element; 7-temperatur relesi; 8-termometr; 9-əks-yük; 10-tros; 11-siqnallampası; 12-qapaq; 13-qutqac; 14-dartı; 15-klapan; 16-temperatur tənzimləyicisi; 17-örtük tiri; 18-blok.
Temperatur relesi vasitəsilə bruderdə temperatur 24-38 0C həddində saxlanı-lır. Hər bir bruder 500-600 cücəni qızdırır və 1000 Vt güc işlədir. Bruder bloklar, troslar və əks yüklər sisteminin köməyi ilə qaldırılır və endirilir.
1-5 günlük cücələri yemləmək üçün hər bruderin ətrafında tavalar qoyulur, cücələr vakuum suvarıcılardan suvarılır. Quş damında cücələrin dağılışmaması üçün bruderin ətrafında çəpər düzəldilir. 5 gündən sonra tavalar yığılır və novlu yem qutuları düzülür. 21 gündən sonra cücələrə ÜBK komplektinin texnoloji avadanlığı ilə xidmət edilir.
Cədvəl 1.1-də ÜBK-20V komplektlərinin tərkibi verilmişdir.
Cədvəl 1.1. Broylerlərin döşəmədə yetişdirilməsi üçün komplektlərin tərkibi
Maşınlar
(avadanlıqlar)
|
Markası
|
Komplektdəki maşınların (avadan-lıqların) sayı
|
ÜBK-20V
|
ÜBK-10V
|
Binanın ölçüləri, m
|
18x96
|
18x84
|
18x72
|
12x84
|
12x72
|
Quru yemləri saxlamaq üçün bunker
|
BSK-10
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
Boruşəkilli tros-şaybalı yempaylayı-cı
|
RTŞ-2 və ya RTŞ-1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
Bunkerli yem qutuları
|
KUB-2A
|
400
|
348
|
288
|
200
|
170
|
Suvarma sistemi
|
SPA-2B və ya SPA-4
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
Kasalı suvarıcılar
|
APK-1,5
|
114
|
99
|
84
|
90
|
78
|
Çəpərli elektrik bruderləri
|
BP-1A
|
48
|
44
|
40
|
28
|
24
|
Tava
|
L-1
|
240
|
220
|
200
|
140
|
120
|
Novşəkilli yem qutusu
|
K-1A
|
240
|
220
|
200
|
140
|
120
|
Vakuum suvarıcısı
|
PV
|
240
|
220
|
200
|
140
|
120
|
İdarəetmə şkafı
|
ÜBK-20V-0,4
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
"Promışlennıy" tipli komplekt. Yumurtlayan toyuqların döşəmədə saxlanılması üsülunda əsas texnoloji proseslərin mexanikləşdirilməsi üçün bir çox təsərrüfatlarda "Promışlennıy" tipli avadanlıqlar komplekti müvəffəqiyyətlə istifadə olunur.
Komplektə quru yemlər üçün xarici bunker, yempaylayıcı, yükləyici trans-portyor, taralar, mexanikləşdirilmiş yuvalar, zalı təmizləmək üçün qurğular, kü-rəkcikli transportyor, suvarıcılar, mineral əlavə yem üçün avtomat yem qutuları, elektrik avadanlığı daxildir. Binanın eni və uzunluğundan asılı olaraq avadanlığın komplektliyi dəyişdirilir.
Quru yem ZSK-10 yükləyicisi ilə xarici bunkerə doldurulur, oradan trans-portyorla bunker-dozatora və sonra içərisində yemi novun uzunu boyu paylayan ştamplanmış zəncir hərəkət edən qapalı nova daxil olur. Quşlar APK-1,5 kasalı suvarıcılarından suvarılır.
Mexanikləşdirilmiş yuvalar çərçivə (şəkil 1.3) üzərində quraşdırılmış və yumurtayığan transportyor üçün nov əmələ gətirən bölmələrdən ibarətdir. Bölmə-lər daxildə uzununa arakəsmələrlə iki bərabər hissəyə və köndələn arakəsmələrlə üç şöbəyə bölünmüşdür. yuvanın girişi pərdə ilə örtülür, yuvanın dibi nova tərəf maili hazırlanmışdır, bu da hərəkət sürəti 0,2 m/san, intiqalının tələb edilən gücü 1 kvt olan yumurtayığan transportyorun lentinə yumurtanın yaxşı diyirlənməsini təmin edir.
Toyuqların gecə vaxtı yuvalarda qalmaması üçün dib bucurqadın köməyi ilə şaquli vəziyyətə qaldırılır.
Şəkil 1.6. Mexanikləşdirilmiş yuvalar:
1-çərçivə; 2-üzununa divarcıq; 3-gəndələn divarcıq; 4-qapaq; 5-qaldırma kanatçısı; 6-önlük; 7-lentli transportyor.
Zıl təmizləyici qurğu tək və qoşalaşdırılmış ola bilər. Qoşalaşdırılmış qurğu (şəkil 1.4). İki kürəkcikli arabacıqdan, intiqal stansiyasından, dörd dolama bloklarından və yağlanma qurğusu olan dartı trosundan ibarətdir. Kürəkcikli ara-bacıqlar zıl qutularında hərəkət edir. Dartı trosu kürəkcikli arabacığa pazlı (7) oymağın (6) köməyi ilə birləşdirilir.
Şəkil 1.7. Peyintəmizləyən gurqu:
1-intiqal stansiyası; 2-kürəkcikli arabacıq; 3-trosu yağlamaq üçün tərtibat; 4-tros; 5-blok; 6-oymaq; 7-paz; 8-barmaq; 9-zıltəmizləyən köndələn transorptyor.
| 