• «Din, insonning muqaddas deb bilgan narsalariga nisbatan munosabatidir». Rudolf Otto
  • Vitold Taylok «Din, eng buyuk ijtimoiy qadriyatlar shuuridir» Edvard S. Amis «Din, muayyan jamoatning vujudga kelishini ta’minlovchi marosim va
    		•

    DINB204 DINSHUNOSLIK  DINB204




    Download 441,33 Kb.
    Pdf ko'rish
    bet7/15
    Sana15.01.2024
    Hajmi441,33 Kb.
    #138200
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   15
    Bog'liq
    Madaniy hodisa sifatidagi ahamiyati

    DINB204
    DINSHUNOSLIK 
    DINB204
    6 
    MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI 
    TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI 
    UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI 
    Din tushunchasiga olimlar tomonidan yuzlab ta’riflar berilgan. Bunda, turli 
    soxa va dunyoqarash egalari, o’z soxalari va qarashlaridan kelib chiqib dinga ta’rif 
    berishgan. Shu tufayli turfa xil ta’riflar yuzaga kelgan. Quyida ularning ba’zilarini 
    keltirib o’tamiz:
    «Din, insonning 
    muqaddas 
    deb 
    bilgan 
    narsalariga 
    nisbatan 
    munosabatidir». 
    Rudolf Otto 
    «Din, ruhiy borliqlarga nisbatan ishonchdir».
    Edvard Teylor 
    «Din, insonning abadiyatni anglashini ta’minlovchi, aql va mantiqqa tobe’ 
    bo’lmagan zehniy malaka yoki iqtidordir»
    Maks Myuller 
    «Din, malakalarimizni erkin holda qo’llashni to’suvchi ta’qiqlar 
    majmuasidir»
    Salmon Reynax 
    «Din, e’tiqodlar, xatti-harakatlar va ijtimoiy hayotning muayyan 
    shartlariga ko’ra tashkil etilgan muassasalar tizimidir» 
    Vitold Taylok
    «Din, eng buyuk ijtimoiy qadriyatlar shuuridir» 
    Edvard S. Amis 
    «Din, muayyan jamoatning vujudga kelishini ta’minlovchi marosim va 
    e’tiqodlar majmuidir». 
    Emil Dyurkgeym 
    Umuman olganda, olimlar muayyan e’tiqod din deb atalishi uchun uch asosiy 
    xususiyatga ega bo’lishi lozimligini ta’kidlaydilar. Bulardan birinchisi, g’ayritabiiy 
    iloh (yoki ilohlar) haqidagi tasavvurning mavjudligi. Har bir dinda topinish obyekti - 
    Xudo bo’lishi shart hisoblanadi.
    Mavjud dinlardagi Xudo haqidagi tasavvurlarni shartli ravishda ikkiga - 
    transsendent va immanent ilohlarga bo’lish mumkin. Transsendent ilohlarga insonlar 
    olamidan tashqarida, insonlarga hyech qanday aloqasi bo’lmagan, qusur va 
    nuqsonlardan xoli Xudolar kiradi. Bunga misol sifatida tom ma’noda islom dinidagi 
    Alloh taolo va qisman xristianlikdagi Ota Xudo, yahudiylikdagi Yaxvelarni keltirish 
    mumkin. 
    Immanent ilohlar deganda esa tabiatning bir bo’lagi sifatida tasavvur qilingan, 
    insonlarga o’xshab ketadigan, biroq g’ayrioddiy yaratuvchilik, buzg’unchilik, 
    rizqlantiruvchilik kabi kuchlarga ega bo’lgan Xudolar kiradi. Bunday turdagi ilohlar 

    DINSHU
    NOSLIK 

    Download 441,33 Kb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   15




    Download 441,33 Kb.
    Pdf ko'rish