|
Tranzistorli generatorda tebranishlarning so‘nmasligini ta’minlash uchun kirish va chiqish zanjiridagi kuchlanishlar faza jihatidan qanchaga farq qilishi kerak?
|
bet | 40/113 | Sana | 15.12.2023 | Hajmi | 0,52 Mb. | | #119326 |
Bog'liq Magnit maydon elektromagnit induksiya elektromagnit tebranishlarTranzistorli generatorda tebranishlarning so‘nmasligini ta’minlash uchun kirish va chiqish zanjiridagi kuchlanishlar faza jihatidan qanchaga farq qilishi kerak?
A) 60o; B) 90o; C) 180o; D) 270o .
14. Tranzistorli generatorda
|
teskari
|
bog‘lanish qaysi element orqali
|
amalga oshiriladi?
|
|
|
A) L g‘altak orqali;
|
|
B) C kondensator orqali
|
D) Lb g‘altak orqali;
|
|
D) tranzistor orqali.
| 15. Gapni to‘ldiring. Zanjirga faqat induktiv g‘altak ulangan bo‘lsa, g‘altakdan o‘tayotgan tok kuchi tebranishlari, g‘altak uchlariga qo‘yilgan kuchlanish tebranishlaridan faza jihatidan ... bo‘ladi.
2
A) ... 𝜋
ga oldinda ... ; B) ... 𝜋
ga orqada ... ;
2
C) ... π ga oldinda ... ; D) ... π ga orqada ... .
III bobda o‘rganilgan eng muhim tushuncha, qoida va qonunlar
Erkin elektromagnit tebranishlar
|
Tebranish konturida bir marta zaryad berilganidan so‘ng hosil bo‘ladigan elektr va magnit maydon tebra- nishlari.
|
Tebranish konturi
|
Induktiv g‘altak va kondensatordan iborat zanjir.
Tebranish davri T = 2π LC .
|
So‘nuvchi tebranishlar
|
Tebranish konturida kondensatorga bir marta energiya berilganda hosil bo‘ladigan tebranishlar. Bunda tebra- nishlar amplitudasi vaqt o‘tishi bilan kamayib boradi.
|
Tebranish konturidagi to‘la energiya
|
q2 Li2 .
W = 2C + 2
|
Garmonik tebranishlar
|
Fizik kattaliklarning vaqt o‘tishi bilan sinus yoki ko-
sinus qonuniyati bo‘yicha davriy o‘zgarishi.
|
Tebranish amplitudasi
|
Tebranayotgan kattalikning eng katta qiymati moduli.
|
Avtotebranishlar
|
Tebranuvchi sistemaning ichidagi manba evaziga
so‘nmas tebranishlar hosil bo‘lishi.
|
Yuqori chastotali
generator
|
Energiya manbayi, tebranish tizimi va elektron kalitdan iborat sistemada so‘nmas tebranishlar hosil qiladigan qurilma.
|
Teskari bog‘lanish
|
Chiqish zanjiridan elektr signallari bir qismining
kirish zanjiriga berilishi.
|
Aktiv qarshilik – R
|
O‘zgaruvchan tok energiyasini qaytmaydigan holda
boshqa turdagi energiyaga aylantiradigan qarshilik.
|
Reaktiv qarshilik – XC,
XL
|
O‘zgaruvchan tok energiyasini elektr yoki mag- nit maydon energiyasiga va aksincha aylantiradigan
1
qarshilik. XC = C ; XL = ωL.
|
Aktiv qarshilikli
zanjirdagi quvvat
|
P = P cos2ωt.
m
|
O‘zgaruvchan tokning va kuchlanishning
effektiv qiymatlari
|
I = Im ; U = Um .
ef 2 ef 2
|
O‘zgaruvchan tokning to‘liq zanjiri uchun Om
qonuni
|
I = Um .
m R2+( X −X )2
L C
|
O‘zgaruvchan tok
zanjirining to‘la qarshiligi
|
Z = R2 +( XL − XC )2 .
|
Zanjirdagi tok tebranishlari va kuchlanish tebranishlari
orasidagi faza farqi
|
tgφ = ULUC yoki tgφ = XLXC .
Um R
|
Rezonans hodisasi
|
Tashqi majburlovchi kuch chastotasi, sistemaning xususiy chastotasiga teng bo‘lib qolganda tebranishlar
amplitudasining ortib ketishi.
|
Ketma-ket rezonans yoki
kuchlanishlar rezonansi
|
O‘zgaruvchan tok zanjirida tashqi elektr manbayi chastotasi, zanjirning xususiy chastotasiga teng bo‘lib qolganda kondensator va g‘altakda kuchlanishning
keskin ortib ketishi.
|
O‘zgaruvchan tokning
quvvati
|
P = U I cosφ.
|
O‘zgaruvchan tokning
bajargan ishi
|
A = U I t cosφ.
|
Elektr zanjirlarida elektromagnit tebranishlarini o‘rganish shuni ko‘rsatdiki, kuchlanish va tok kuchining o‘zgarishi, zanjirning bir qismidan ikkinchisiga juda katta tezlikda, ya’ni 300 000 km/s bilan tarqaladi. Bu tezlik o‘tkazgichdagi erkin elektr zaryadlarning tartibli harakat tezligidan juda ko‘p marta katta. Elektromagnit tebranishlarning bir nuqtadan ikkinchi nuqtaga uzatilish mexanizmini faqatgina maydon tushunchasidan foydalanib tushuntirish mumkin bo‘ldi.
J. K. Maksvell 1864-yilda vakuumda va dielektriklarda tarqala oladigan elektromagnit to‘lqinlarning mavjud bo‘lishi haqidagi gipotezani aytib o‘tadi. Biz elektromagnit maydon va elektromagnit to‘lqin nazariyasi bilan qisqacha tanishib chiqamiz.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Tranzistorli generatorda tebranishlarning so‘nmasligini ta’minlash uchun kirish va chiqish zanjiridagi kuchlanishlar faza jihatidan qanchaga farq qilishi kerak?
|