• 14. Tranzistorli generatorda teskari bog‘lanish qaysi element orqali
  • Tranzistorli generatorda tebranishlarning so‘nmasligini ta’minlash uchun kirish va chiqish zanjiridagi kuchlanishlar faza jihatidan qanchaga farq qilishi kerak?




    Download 0,52 Mb.
    bet40/113
    Sana15.12.2023
    Hajmi0,52 Mb.
    #119326
    1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   113
    Bog'liq
    Magnit maydon elektromagnit induksiya elektromagnit tebranishlar

    Tranzistorli generatorda tebranishlarning so‘nmasligini ta’minlash uchun kirish va chiqish zanjiridagi kuchlanishlar faza jihatidan qanchaga farq qilishi kerak?

    A) 60o; B) 90o; C) 180o; D) 270o .




    14. Tranzistorli generatorda


    teskari


    bog‘lanish qaysi element orqali


    amalga oshiriladi?




    A) L g‘altak orqali;




    B) C kondensator orqali


    D) Lb g‘altak orqali;




    D) tranzistor orqali.


    15. Gapni to‘ldiring. Zanjirga faqat induktiv g‘altak ulangan bo‘lsa, g‘altakdan o‘tayotgan tok kuchi tebranishlari, g‘altak uchlariga qo‘yilgan kuchlanish tebranishlaridan faza jihatidan ... bo‘ladi.


    2
    A) ... 𝜋


    ga oldinda ... ; B) ... 𝜋
    ga orqada ... ;


    2
    C) ... π ga oldinda ... ; D) ... π ga orqada ... .

    III bobda o‘rganilgan eng muhim tushuncha, qoida va qonunlar




    Erkin elektromagnit tebranishlar


    Tebranish konturida bir marta zaryad berilganidan so‘ng hosil bo‘ladigan elektr va magnit maydon tebra- nishlari.


    Tebranish konturi


    Induktiv g‘altak va kondensatordan iborat zanjir.


    Tebranish davri T =LC .

    So‘nuvchi tebranishlar


    Tebranish konturida kondensatorga bir marta energiya berilganda hosil bo‘ladigan tebranishlar. Bunda tebra- nishlar amplitudasi vaqt o‘tishi bilan kamayib boradi.


    Tebranish konturidagi to‘la energiya




    q2 Li2 .
    W = 2C + 2

    Garmonik tebranishlar


    Fizik kattaliklarning vaqt o‘tishi bilan sinus yoki ko-


    sinus qonuniyati bo‘yicha davriy o‘zgarishi.

    Tebranish amplitudasi


    Tebranayotgan kattalikning eng katta qiymati moduli.


    Avtotebranishlar


    Tebranuvchi sistemaning ichidagi manba evaziga


    so‘nmas tebranishlar hosil bo‘lishi.

    Yuqori chastotali


    generator

    Energiya manbayi, tebranish tizimi va elektron kalitdan iborat sistemada so‘nmas tebranishlar hosil qiladigan qurilma.


    Teskari bog‘lanish


    Chiqish zanjiridan elektr signallari bir qismining


    kirish zanjiriga berilishi.

    Aktiv qarshilik – R


    O‘zgaruvchan tok energiyasini qaytmaydigan holda


    boshqa turdagi energiyaga aylantiradigan qarshilik.

    Reaktiv qarshilik – XC,


    XL

    O‘zgaruvchan tok energiyasini elektr yoki mag- nit maydon energiyasiga va aksincha aylantiradigan


    1
    qarshilik. XC = C ; XL = ωL.

    Aktiv qarshilikli


    zanjirdagi quvvat


    P = P cos2ωt.
    m

    O‘zgaruvchan tokning va kuchlanishning


    effektiv qiymatlari


    I = Im ; U = Um .
    ef 2 ef 2

    O‘zgaruvchan tokning to‘liq zanjiri uchun Om


    qonuni


    I = Um .
    m R2+( XX )2
    L C

    O‘zgaruvchan tok


    zanjirining to‘la qarshiligi


    Z = R2 +( XLXC )2 .

    Zanjirdagi tok tebranishlari va kuchlanish tebranishlari


    orasidagi faza farqi

    tgφ = ULUC yoki tgφ = XLXC .


    Um R

    Rezonans hodisasi


    Tashqi majburlovchi kuch chastotasi, sistemaning xususiy chastotasiga teng bo‘lib qolganda tebranishlar


    amplitudasining ortib ketishi.

    Ketma-ket rezonans yoki


    kuchlanishlar rezonansi

    O‘zgaruvchan tok zanjirida tashqi elektr manbayi chastotasi, zanjirning xususiy chastotasiga teng bo‘lib qolganda kondensator va g‘altakda kuchlanishning


    keskin ortib ketishi.

    O‘zgaruvchan tokning


    quvvati


    P = U I cosφ.

    O‘zgaruvchan tokning


    bajargan ishi


    A = U I t cosφ.

    Elektr zanjirlarida elektromagnit tebranishlarini o‘rganish shuni ko‘rsatdiki, kuchlanish va tok kuchining o‘zgarishi, zanjirning bir qismidan ikkinchisiga juda katta tezlikda, ya’ni 300 000 km/s bilan tarqaladi. Bu tezlik o‘tkazgichdagi erkin elektr zaryadlarning tartibli harakat tezligidan juda ko‘p marta katta. Elektromagnit tebranishlarning bir nuqtadan ikkinchi nuqtaga uzatilish mexanizmini faqatgina maydon tushunchasidan foydalanib tushuntirish mumkin bo‘ldi.
    J. K. Maksvell 1864-yilda vakuumda va dielektriklarda tarqala oladigan elektromagnit to‘lqinlarning mavjud bo‘lishi haqidagi gipotezani aytib o‘tadi. Biz elektromagnit maydon va elektromagnit to‘lqin nazariyasi bilan qisqacha tanishib chiqamiz.



        1. Download 0,52 Mb.
    1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   113




    Download 0,52 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Tranzistorli generatorda tebranishlarning so‘nmasligini ta’minlash uchun kirish va chiqish zanjiridagi kuchlanishlar faza jihatidan qanchaga farq qilishi kerak?

    Download 0,52 Mb.