|
DDL – ma`lumotlarni ta`riflash operatorlari
|
bet | 7/20 | Sana | 27.05.2024 | Hajmi | 1,82 Mb. | | #254618 |
Bog'liq 4-maruzaDDL – ma`lumotlarni ta`riflash operatorlari
Endi bizga ma`lumki, relyatsion MBning asosini jadvallar tashkil qiladi. Jadvallarning tuzilishi sxema deb qaralib, bu sxema ustunlarning (maydon) o`zaro munosabatidan iborat. Relyatsion munosabat shartlaridan kelib chiqqan holda sxemada ustunlar soni cheklangan. Chunki ustunlar qaralayotgan ob`ektlarni ifodalovchi bir turdagi chekli xususiyatlarini o`z ichiga oladi. Misol uchun, odam ob`ektini biologik xususiyatlarini qaraladigan bo`lsa, bu xususiyatlarga odamning maxsus kodi, ismi sharifi, jinsi, yoshi, bo`yining uzunligi, og`irligi, qon bosimi, irqi kabilar kiradi. Odamlar ob`ektini quyidagi jadval ko`rinishida ifodalanadi.
Kod
|
Fio
|
Jinsi
|
YOshi
|
Bo`yi
|
Og`irligi
|
Qon bosimi
|
Irqi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ko`rinib turganidek, relyatsion turidagi jadval ustunlari soni oldindan ma`lum va bu ustunlar cheklangan holdagi ma`lumot turiga ega. Misol uchun “kod” ustuni 10 xonali sonli, “FIO” ustuni maksimum 50 simvolli satrli, “jinsi” ustuni erkak yoki ayol qiymatini qabul qiluvchi mantiqiy, “yoshi” ustuni esa 1 dan 120 gacha bo`lgan natural sonli ma`lumot turlariga ega.
Keltirilgan jadvallarni MBda xususiyatlari bo`yicha yaratish, taxrirlash va o`chirish uchun SQLning DDL guruh operatorlari orqali amalga oshiriladi. Ya`ni, MBdagi jadvallarni ta`riflash tizimi DDL hisoblanadi. DDL faqat jadvallarni ta`riflamasdan, yana har bir jadval haqidagi ma`lumotni tavsiflashga imkon beruvchi quyidagilarni o`z ichiga oladi:
Har bir jadvalning sxemasini;
Qiymat turlarining har bir atribut bilan birlashtirilishini.
Kalit maydonlarini (umumiylikni cheklashni).
Har bir jadval uchun mavjud bo`lgan ko`rsatkich(indeks)lar o`rnatishni.
Har bir jadval uchun xavfsizlik va avtorizatsiya axborotini.
Har bir jadvalning fizik tasnifini diskda saqlashni.
SQL standartida turli xildagi tiplar
|
| |