2.3 Qishloq xo‘jalik texnikasi me’yorlari
Mulkchilik shaklidan qat’iy nazar har qanday korxona o‘z faoliyati
rejasini va dasturini tuzishda shu sohadagi asoslangan me’yorlardan
foydalanadi.
Me’yor deb qaror qabul qilish va uni amalga oshirishda qo‘llaniladigan
son yoki sifat ko‘rsatkichiga aytiladi. Me’yorlar quyidagi darajalarda qabul
qilinishi mumkin:
-umumdavlat (qonunlar, standartlar, yo‘l harakati, ekologik va yong‘in
xavfsizligi talablari va boshqalar);
27
-mintaqaviy, tarmoqlararo (texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash -
xaqidagi Nizom, texnik foydalanish qoidalari);
-tarmoq va guruhlar (korxonalar guruhi, birlashmalar, xolding);
-tarmoq ichi va xo‘jaliklar (korxona yoki korxonalarda qo‘llaniladigan
me’yorlar, standartlar, talablar va boshqalar);
Texnik foydalanishning eng muhim me’yorlariga quyidagilar kiradi:
-texnik xizmat ko‘rsatish davriyligi;
-traktor, agregat, detallar resursi;
-texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash ish hajmi;
-ehtiyot qismlar sarfi;
-yonilg‘i va foydalanish materiallari sarfi.
Me’yorlar nazariy tadqiqotlar, tahliliy hisoblar asosida va texnika vositasi
puxtaligi, materiallar sarfi, texnik xizmat ko‘rsatish davriyligi, ish hajmi
haqidagi ma’lumotlar bo‘yicha aniqlanadi.
2.1.-jadval
Ish qobiliyatini ta’minlash strategiyasi va taktikasi
Xarajatlar nisbati
Strategiya Taktika
Ishlar mazmuni
C
I-I
> C
I-2
> C
II
C
1-2
> C
1-1
> C
II
II
II
-
-
Buzilishlarni, ular paydo
bo‘lganda bartaraf etish
C
II
> C
I-2
> C
I-1
C
I-2
> C
I-1
I
1
l
01
maqbul davriylik bilan
ishlash
davomiyligi
bo‘yicha TXK o‘tkazish
C
II
> C
I-1
> C
I-2
C
I-1
> C
I-2
I
2
l
02
maqbul davriylik bilan
texnik
holatiga
qarab
TXK o‘tkazish
Texnik foydalanish me’yorlari qishloq xo‘jalik texnikasi korxonalarini
loyihalashda (mashina-traktor parklari), korxona faoliyati ko‘rsatkichlarini
aniqlashda, yonilg‘i, foydalanish materiallari va mehnat sarfini belgilashda,
texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash tartibotini rejalashtirishda, ishchilar
soni va korxonaning texnik iqtisodiy ko‘rsatkichlarini aniqlashda ishlatiladi.
|
