|
MateriallariBog'liq MateriallariY/Y
0
)
transformatorining P
qt
qisqa tutashuv isrofi nol simdagi tok qiymatiga bog‘liq va shu bilan tokning
keskin ortishi bilan P
qt
qisqa tutashuv yo‘qotilishi ortib boradi.
Ushbu o‘sish tarmoqning neytral simida oqadigan I
nt
nomutanosib toklari hosil bo‘lishi
natijasida uch fazali ulanish guruhi Y/Y
0
transformatorlarining magnit o‘zagida nol ketma-ketlik
oqimlari (Z
0
) paydo bo‘lishi bilan bog‘liq. Z
0
nol ketma ketlik oqimi Z
qt
nolketma ketlik qisqa
tutashuvli oqimlarga o‘xshash tarqoq oqimli xarakteriga ega, ammo uning qiymati sezilarli
darajada katta bo‘ladi, bu esa Z
0
va Z
qt
to‘la qarshilik nisbatlari qiymatlarini baholash imkonini
beradi. Tadqiqod ma'lumotlari shuni ko‘rsatadiki, Z
0
ning qiymati Z
qt
dan 5-8 marta, ba'zi
transformatorlar konstruksiyalari uchun esa bu qiymat 12 va undan ko‘proqdir [3].
Demak, tarmoqlardagi fazalarning notekis yuklanishining natijasida cho‘lg‘amlarning
ulanish guruhi Y/Y
0
bo‘lgan transformatorlarning fazalar bo‘yicha kuchlanish keskin qiymatlar
o`zgarishlari sodir bo‘ladi (amalda bu nol nuqtasining almashinuvi deb ataladi). Natijada (10/0,4;
6/0,4) kVli tarmoqlarda isroflar oshib boradi.
Bundan tashqari, ulanish guruhi Y/Y
0
bo‘lgan transformatorning magnit tizimida yuklama
nosimmetrikligi bo‘lganda nol ketma-ketlik toklari, transformatorning baki, tubi va qopqog‘ini
qizdirib, aktiv qismini sovushini yomonlashtiradigan nol ketma-ketlik oqimlarini hosil qiladi. Bu
esa maksimal yuklamada cho‘lg‘amlarning izolyatsiya haroratini me'yordan oshib ketishiga va
transformatorni nominal qiymatdan past bo‘lgan qiymatda haddan tashqari yuklanishiga olib
keladi.
Elektr tarmoqlarida bugungi kun talabiga energiya tejamkorlik jihatdan talab darajasida
bo‘lmagan transformatorlar keng tarqalgan bo‘lib, ushbu transformatorlarda quvvat isroflarini
kichik miqdorda qisqartirish katta miqdorda iqtisodiy foyda keltiradi.
|
| |
