|
Materialshunoslik va yangi materiallar texnologiyasi
|
| bet | 51/157 | | Sana | 16.12.2023 | | Hajmi | 24,24 Mb. | | #120531 |
Bog'liq 6,20 mavzulr slayd10.4. Konstruktsion polimerlar.
1. Poliolefinlar-bular yukori molekulyar uglevodorodlar. Eng kup tarkalganlari: polietilen, polipropilen va ularning kup sonli sopolimerlari.
Polietilen-bu etilenni (CH2=CH2) polimerizatsiyasi mahsuloti. Polimerizatsiya sharoitiga qarab (bosim, xarorat, katolizator turi) polietilen quyidagi guruxlarga bo’linadi: 1-yuqori bosim polietileni: molekulyar og’irligi 80.000 - 500.000 (PEVD yoki PENP); 2-past bosim polietileni 80.000 - 3.000.000 (PEND yoki PEVP); 3-o’rtacha bosimli 300.000 - 400.000 (PESD); 4-yuqorimolekulyar polietilen past bosimli, molekulyar massasi 2.000.000 - 3.500.000 (SVMPE).
Polipropilen-sintetik polimer qattiq, yupqa xolda tiniq nur o’tkazadi, qalin bo’lsa, sutsimon ok-loyqa. Yuqori kattalikda kristallangan (75%) 1700S da eriydi. Polietilenga nisbatan yuqori zarbiy qovushqoqlikka, puxtalikka, ishqalanib yeyilishga qarshilikka, yuqori dielektrik xossaga, past gaz-par o’tkazish qobiliyatiga ega. Erimaydi, kaynagan suvga chidaydi, ishkorga chidamli, issikka va yorigga chidaydi.
Materialshunoslikda polivinilxlorid (PVX) kup ishlatiladi. U vinilloridni (SN2=SNSl) polimerizatsiya qilib oladi. PVX ning molekulyar massasi 14.000 - 85.000.
PVX olinish usuliga-polimerizatsiya usuliga qarab quyidagi gruppalarga bo’linadi: suspenziya usuli-”S”, emulsiya usuli-”E”, massada polimerizatsiyalash-”M”. O’rtacha molekulyar massa “Fikentcher” doimiyliki-”K” bilan aniqlanadi va ikkita raqam bilan belgiladi. Raqamlardan keyingi xarflar xossalarini va ishlatilish joyini ifodalaydi: T-termoturg’unlashtirilgan, M-yumshoq materiallarni ishlash uchun, J-qattiq va mustaxkam materiallarga qayta ishlash uchun, P-pasto xosil qiluvchi. Masalan: PVX-M64 bu polivinilxlorid massada polimirizatsiyalangan, K=64-66.
PVX ning qattiq-mustaxkami viniplast deyiladi. Yuqori mexanik xossaga, ximiyaviy turgun, texnologikligi yuqori, yaxshi qirqiladi.
|
| |
