Mavzu: Ingliz va O’zbek tillaridagi frazeologizmlarda polisemiya

Download 0.52 Mb. Pdf ko'rish
bet	14/46
Sana	18.06.2022
Hajmi	0.52 Mb.
	#23941

Bog'liq
INGLIZ VA O’ZBEK TILLARIDAGI
EKG, otabek DXN, El.Tex.Qur 20, 5052 iboti texnologiyalari, 1-Ma\'ruza Taqdimoti, Биз меҳнат килаётган 29, 12121212121, Algoritmlar.Ашуров-М, Eng yangi tarix, Umumiy Pedagogika fanidan Mustaqil ish

19  Masalan, jonini jabborga bermoq yoki dust yourself down frazeologik birliklari  “bor kuchini safarbar qilgani holda faoliyat ko’rsatmoq” ma’nosini anglatadi. Bu  ma’no jon, jabbor, bermoq yoki dust, yourself, down so’zlari anglatadigan  ma’nolarning oddiy yig’indisi emas, balki ma’lum obrazga asoslanadigan  umumlashma ko’chma ma’no. Frazeologik birliklarning mazmun planida ikki hodisa ajratiladi: 1) lug’aviy  ma’no, aniqrog’i frazeologik ma’no; 2) uslubiy baho. Tarkibli morfemaning, leksemaning ma’nosi odatda uni tashkil qiluvchi til  birliklarga xos ma’nolarning yig’indisi sifatida gavdalanadi, qismlar ma’nosi  asosida butunning ma’nosi tushuniladi. Frazeologik birlik tarkibli til birligi, lekin uning ma’nosi tarkibidagi  leksemalarga xos ma’nolarning oddiy yig’indisiga teng bo’lmaydi. Frazeologik  birliklarga xos ma’no tarkibidagi leksemalarning ma’nosiga nisbatan maxraj  ma’no, ustama ma’no sifatida gavdalanadi, bu ma’no tarkibidagi leksemalarning  ma’nosiga suyanmasligi ham mumkin. Frazeologik birliklarning ma’nosi  tarkibidagi leksemalarga xos ma’nolarning oddiy yig’indisi bo’lmasligi, shular  ustiga qurilgan yangi bir ma’no bo’lishi sababli, frazeologik birliklarda go’yo ifoda  plani bilan mazmun plani orasida qandaydir uzilish sodir bo’ladi. Xususiy ma’nolar umumiy ma’noni to’g’ridan to’g’ri izohlab turmaydi. Shu sababli frazeologik birliklarda ifoda plani bilan mazmun plani orasidagi bog’lanish  shartlilik kashf etadi. Bu yerda bittadan ortiq so’z yaxlitligicha ma’lum bir obraz  asosida, ko’chirish yo’li bilan semantik taraqqiyotni boshdan kechiradi. Ma’lum  bir obraz asosida yuzaga kelgan ana shunday ustama ko’chma ma’noga  frazeologik ma’no deyiladi. Ingliz tilida frazeologik birliklardan nglashiladigan ma’no ikki turga ajratiladi: 1) lug’aviy ma’no (literal meaning)  2) ko’chma ma’no (figurative meaning)  Lug’aviy ma’no ( literal meaning ) frazeologik birlikning kitobdan yoki  lug’atdan anglashiladigan asl ma’nosi hisoblanadi.  Download 0.52 Mb.

Download 0.52 Mb. Pdf ko'rish