5
Mavzuning umumiy tavsifi.
Bitiruv malakaviy ishining dolzarbligi: O’zbekiston
Respublikasi Prezidenti
Islom Karimov ta’kidlaganidek: “Biz ajdodlardan avlodlarga o’tib kelayotgan
bebaho boylikning vorislari sifatida ona tilimizni asrab-avaylashimiz, uni boyitish,
nufuzini yanada oshirish ustida doimiy ishlashimiz zarur. Ayniqsa, fundamental
fanlar, zamonaviy kommunikatsiya va axborot texnologiyalari,
bank-moliya
tizimi kabi o’ta muhim sohalarda ona tilimizning qo’llanish doirasini kengaytirish,
etimologik va qiyosiy lug’atlar nashr etish, zarur atama va iboralar, tushuncha va
kategoriyalarni ishlab chiqish, bir so’z bilan aytganda, o’zbek
tilini ilmiy asosda
har tomonlama rivojlantirish - milliy o’zlikni, Vatan tuyg’usini anglashdek ezgu
maqsadlarga xizmat qilishi shubhasiz” [ 1,87]. Bu esa tilshunosligimiz zimmasiga
juda katta vazifalarni yuklaydi. Zeroki, “mustaqillikka erishganimizdan keyin
xalqimizning o’z yurti, tili, madaniyati,
qadriyatlari tarixini bilishga, o’zligini
anglashga qiziqishi ortib bormoqda” [2, 132].
Vatanimiz fani, madaniyati, iqtisodiyoti erishgan va qo’lga kiritayotgan
yutuqlarni olamga o’z tafakkur tarzimiz, o’z ko’z-u qo’limiz
bilan yetkazishga
O’zbekiston rahbari Yurtboshimiz alohida ahamiyat beradilar. Oldingi davrlarda
o’zbek xalqi qo’lga kiritgan yutuqlar, jumladan badiiy adabiyot namunalari xorijga
uchinchi til orqali amalga oshirilishini tanqid qilib, Prezidentimiz: “endilikda
adabiyotimizning eng yetuk asarlarini bevosita ona tilimizdan g’arb va sharq
tillariga tarjima qilishga qaratilgan ishlarni kuchaytirishimiz zarur.
Buning uchun
xorijiy tillarni, adabiyot va badiiy tarjima san’atining nazariy va amaliy jihatlarini
har tomonlama puxta egallagan mutaxassislarni tayyorlash” [1, 87] zarurligini
alohida ta’kidlaydilar.
Malakaviy bitiruv ishi uchun tanlangan mavzu ayni shu vazifa bilan bog’liqdir,
chunki ona tilimizdan xorijiy tilga, boshqa tildan o’z tilimizga tarjimani tilda
frazeologizmlarning
tabiatini, ulardagi ma’no va badiiyat nozikliklarini his
etmasdan, ularni bir tildan ikkinchi tilga oshirish mumkin emas. Buni esa
frazeologizmlarda ko’pma’nolilik, ma’lum bir tildagi matn va nutqiy sharoitda qay