|
Mavzu: Ingliz va O’zbek tillaridagi frazeologizmlarda polisemiyaBog'liq INGLIZ VA O’ZBEK TILLARIDAGI EKG, otabek DXN, El.Tex.Qur 20, 5052 iboti texnologiyalari, 1-Ma\'ruza Taqdimoti, Биз меҳнат килаётган 29, 12121212121, Algoritmlar.Ашуров-М, Eng yangi tarix, Umumiy Pedagogika fanidan Mustaqil ish
13
harakat holatning nomi ( og’iz ko’pirtirmoq- ko’p maqtanib gapirmoq; loose
as a goose;), 3- ibora harakatga xos belgining nomini ( eshikdan kelmay
teshikdan – shu zahotiyoq; like a dog with two tails;)
2. Ifodalovchi iboralar. Bular juda oz. Masalan quyidagi gapda ishlatilgan
ibora voqelikni ifodalamaydi, balki munosabat ifodalaydi: Buni eshitib,
azbaroyi xudo, tutaqib, isitmam chiqib ketdi. Your dad’ll be all jacked up by
now.
Frazeologik birliklar asosan belgi va harakat ifodalaydi. Demak, ular
grammatik jihatdan belgi yoki harakat bildiruvchi so’z turkumiga mansub.
Fe’l turkumiga mansub frazeologik birliklar: me’dasiga tegmoq, holdan
toymoq, og’ziga talqon solmoq; to be on the beam, to nose out;
Sifat turkumiga mansub frazeologik birliklar: ko’ngli bo’sh, dili siyoh; loose as
a goose, dull as lead;
Ravish turkumiga mansub frazeologik birliklar: ipidan – ignasigacha, ikki
dunyoda ham; in the soup, like a dog with two tails;
Shuningdek, ingliz tilida predlogli frazeologik birliklar ham mavjud: in the
course of, on the stroke of. Bundan tashqari undov so’zli va gapli frazeologik
birliklar ham uchraydi: “ Catch me!”, “ Well I never!”
So’z gaplarga mansub frazeologik birlik: turgan gap, shunga qaramay; the
sky is the limit, I’m easy;
Frazeologik birliklar tilshunosligimizda muayyan so’z turkumi bo’yicha
tasnif qilinmagan va grammatik xususiyati yetarli darajada o’rganilmagan.
Frazeologik birlik leksik birlik kabi qo’llanish darajasi nuqtaqi nazaridan ham
tasnif qilinadi. Bunga ko’ra umumiste’mol frazeologik birliklari ( holdan toymoq,
ro’yobga chiqmoq; to kick the bucket, to agree like cats and dogs) va qo’llanilishi
chegaralangan frazeologik birliklar farqlanadi. Qo’llanilishi chegaralangan
frazeologik birlik qo’llanish davri ( eskirgan va zamondosh) va doirasi (
dialektal, ilmiy, badiiy so’zlashuv) bilan ham ma’lum tafovutlarga ega [30, 156].
─ eskirgan frazeologik birliklar : alifni kaltak demoq, kallasini xam qilib; be
born with a caul, moisten one’s clay;
|
| |
