«Keyns xochi». Ishlab chiqarish hajmining muvozanat darajasiga

Download 403,2 Kb. Pdf ko'rish
bet	4/7
Sana	06.02.2024
Hajmi	403,2 Kb.
	#152093

1 2 3 4 5 6 7

Bog'liq
Mavzu. Keynsning tovarlar va xizmatlar bozorida makroiktisodiy m

7.2-rasm. Keyns xochi (Keynsning makroiqtisodiy muvozanat modeli) 4

7.3. «Keyns xochi». Ishlab chiqarish hajmining muvozanat darajasiga
erishish mexanizmi.
Rejalashtirilgan xarajatlar chizig„i haqiqiy va rejalashtirilgan xarajatlar bir-
biriga teng bo„lgan (Y=E) chiziqni qaysidir a nuqtada kesib o„tadi.
3
Quyida
keltirilgan 7.2-rasmda tovarlar va xizmatlar bozorida qisqa muddatli muvozanatga
erishish mexanizmi tasvirlangan bo„lib, u “Keyns xochi” nomini olgan. Y=E chiziqda
haqiqiy investitsiyalar va jamg„armalar tengligi saqlanadi. a nuqtada esa daromadlar
rejalashtirilgan xarajatlarga teng bo„ladi. Shuningdek, bu yerda rejalashtirilgan
hamda haqiqiy investitsiyalarning o„zaro tengligiga erishiladi. Ya‟ni, makroiqtisodiy
muvozanat ta‟minlanadi.
Agarda, ishlab chiqarishning haqiqiy hajmi (Y1) uning muvozanat
darajasi(Y0)dan ko„p bo„lsa, iste‟molchilar mahsulotlarni ishlab chiqaruvchilar taklif
qilganga nisbatan kam sotib oladi (ADko„rinishiga ega bo„ladi. Zahiralarning o„sishi firmalarda ishlab chiqarish hamda
bandlik darajalarini pasaytirishiga olib keladi. Bu esa YaIM hajmini Y1 dan Y0
gacha kamayishigaolib keladi va daromad va rejalashtirilgan xarajatlar tenglashadi.
3
N. Gregory Mankiw. Macroeconomics. 8 th edition. Harvard University. (NY.: Worth Publishers, 2015): 307

5
7.2-rasm. Keyns xochi (Keynsning makroiqtisodiy muvozanat modeli)
4

O„z navbatida yalpi talab va taklifning tenglashishiga (AD = AS) erishiladi.
Aksincha, haqiqiy ishlab chiqarish (Y2) uning muvozanat darajasidan (Y0) kam
bo„lgan vaziyatda esa, firmalar iste‟molchilar talabiga nisbatan kam ishlab
chiqarayotganligini (AD>AS) ko„ramiz. Talabning oshishi esa firmalar zahirasining
kamayishi hisobiga qondiriladi. Natijada, YaIM asta sekin Y2 dan Y0 ga qarab o„sadi
va yana AD=AS tengligiga erishiladi. Bu esa ayni paytda E=Y va I=S ayniyatlarga
erishilganligini anglatadi.
Milliy ishlab chiqarishning muvozanat holati (Y0), yalpi xarajatlar
komponentlarining har birining (iste‟mol, investitsiya, davlat xarajatlari yoki sof
eksport) o„zgarishi natijasida tebranishi mumkin. Ushbu tarkibdagi birorta omilning
miqdorining o„sishi rejalashtirilgan xarajatlar egri chizig„ini yuqoriga suradi va
aksincha kamayishi pastga surilishga olib keladi.

Download 403,2 Kb.

1 2 3 4 5 6 7

Download 403,2 Kb.

Pdf ko'rish