Haqiqiy va rejalashtirilgan xarajatlar

Download 403,2 Kb. Pdf ko'rish
bet	3/7
Sana	06.02.2024
Hajmi	403,2 Kb.
	#152093

1 2 3 4 5 6 7

Bog'liq
Mavzu. Keynsning tovarlar va xizmatlar bozorida makroiktisodiy m
LA LECTURE, Raxmonova Nargiza 2 28 guruhEkonometrikada matematik statiskaning, ММС 60 гурух Рихсибеков Исломбек МОЛИЯВИЙ ВА БОШҚАРУВ ҲИСОБИ Якуний назорат, 1679984021, Ashurov J. I raxbar fikrnomasi, Dars jadvali, BIRJA, ДБ-1ОН-жадваллари, Наивный Байес в деталях Объяснение, rasulovx, umotlar bazalari va, Davlatova Mushtariy Dedlie Media, kamron kurs ishi, 10-sinf Fizika olimpiada uchun, 11-sinf fizika olimpiada uchun

7.2. Haqiqiy va rejalashtirilgan xarajatlar.
Ishlab chiqarishning kamayishi natijasida mumkin bo„lgan yo„qotishlarning
oldini olish uchun yalpi talabni tartibga solib turadigan faol davlat siyosati zarur.
Shuning uchun ham Keynsning iqtisodiy nazariyasini ko„p hollarda yalpi talab
nazariyasi deb yuritiladi. Yalpi talab komponentlari, ayniqsa investitsiyalarning
o„zgarishi makroiqtisodiy beqarorlik sabablaridan biridir.
“Haqiqiy investitsiyalar rejalashtirilgan va rejalashtirilmagan investitsiyalar
miqdorini o„z ichiga oladi. Rejalashtirilmagan investitsiyalarga tovar – moddiy
zahiralariga (TMZ) investitsiyalardagi kutilmagan o„zgarishlar kiradi. Ushbu
rejalashtirilmagan investitsiyalar tenglashtiruvchi mexanizm sifatida jamg„arma va
investitsiyalar miqdorining o„zaro bir-biriga mos kelishiga olib keladi va
makroiqtisodiy muvozanatni ta‟minlaydi”
1
.
Rejalashtirilgan xarajatlarga uy xo„jaliklari, firmalar, davlat va tashqi dunyoning
mahsulot va xizmatlarni sotib olishga mo„ljallagan xarajatlari kiradi.
2
Firmalar
tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlarni sotishdagi kutilmagan o„zgarishlar tovar
moddiy zahirasiga rejalashtirilmagan investitsiyalar qilishga olib kelsa, haqiqiy
xarajatlar rejalashtirilgan xarajatlardan farq qiladi.
Rejalashtirilgan xarajatlar funksiyasi: E=C+ I +G+Xn ko„rinishiga ega.
Dekmak uning grafigi iste‟mol funksiyasi (C=a+ b (Y-T)) grafigiga nisbatan
I+G+Xn miqdorda yuqoriga surilgan bo„ladi. Keltirilgan Xn -sof eksport bo„lib,
uning funksiyasi esa quyidagi ko„rinishga ega:
Xn = g - m’Y
Bu yerda :g – avtonom sof eksport;
m‟ - importga chegaralangan moyillik; Y – daromad.
1
Агапова Т.А., Серегина С.Ф. Макроэкономика:Учебник.-10-е изд.перераб. и доп.-М.:Издательство “МФПУ
Синергия”, 2013., 114-с
2
N. Gregory Mankiw. Macroeconomics. 8 th edition. Harvard University. (NY.: Worth Publishers, 2015): 305

4
Importga chegaralangan moyillikimport xarajatlaridagi o„zgarish miqdorini
bunga sabab bo„lgang„ daromadlardagi o„zgarish miqdoriga bo„lib topiladi.
m’ = ΔM / ΔY;
Bu yyerda: ΔM - importga xarajatlarning o„zgarishi;
ΔY - daromadlarning o„zgarishi.
Yalpi daromadlarning oshishi bilan import ham oshadi. Chunki, bunda
iste‟molchilar va investorlar ham milliy ham import mahsulotlarga bo„lgan
xarajatlari miqdorini oshiradilar. Ayni paytda mamlakatning eksporti hajmi shu
mamlakatdagi yalpi daromadlar (Y) miqdoriga bevosita bog„liq bo„lmaydi, balki
tovar olib chiqib ketayotgan mamlakatning yalpi daromadlari o„zgarishiga bog„liq
bo„ladi. Shuning uchun ham mamlakatdagi yalpi daromadlar (Y) o„zgarishi bilan sof
eksport (Xn) o„rtasidagi bog„liqlik salbiydir va sof eksport funksiyasida minus
ishorasi bilan belgilanadi.
Keynsning makroiqtisodiy muvozanat modelini ko„rib chiqish jarayonini
soddalashtirish uchun sof eksport miqdori yalpi daromadlar (Y) o„zgarishiga bog„liq
emas deb olinadi. Shuning uchun sof eksport to„lig„icha avtonom xarajatlar
miqdoriga qo„shiladi, ya‟ni avtonom xarajatlar (a + I + G +Xn) yig„indiga teng deb
olinadi.

Download 403,2 Kb.

1 2 3 4 5 6 7

Download 403,2 Kb.

Pdf ko'rish