|
Mavzu: Kirish. Tabiatni o'rganishda fizikaning o'rni va uning boshqa fanlar taraqqiyotidagi ahamiyati. Reja
|
| bet | 80/197 | | Sana | 01.02.2024 | | Hajmi | 8,06 Mb. | | #149719 |
Bog'liq Fizikadan maruza matniAmpermetr, voltmetr.M agnit maydonining tokli konturiga ma`lum yo`nalish olib joylashishiga ko`rsatadigan ta`siridan magnitoelektr sistemali elektr o`lchovi asboblari bo`lmish ampermetr va voltmetrda foydalaniladi. Bunday sistemali o`lchov asbobi quyidagicha tuzilgan: o`ziga strelka 4 biriktirilgan va to`g`ri to`rtburchak shaklida ishlangan yengil alyuminiy ramka 2 ga g`altak o`ralgan. Ramka ikkita 00` yarim o`qqa maxkamlangan. Ramkani muvozanat vaziyatda ikkita yukka spiral prujina 3 ushlab turadi. Prujinalar tomonidagi g`altakka ta`sir qiladigan elastiklik kuchlarining g`altakni muvozanat vaziyatga qaytariladigan momenti strelkaning muvozanat vaziyatidan og`ish burchagiga proportsionaldir. G`altak doimiy magnit M ning qutiblari orasiga qo`yiladi; magnitning qutblarga maxsus shakl berilgan. G`altakning ichida yumshoq temirdan ishlangan silindir 1 turadi. Bu holda magnit induksiyaning g`altak o`ramlari joylashgan sohadagi chiziqlari g`altak radiusi bo`ylab yo`naladi. Natijada g`altak har qanday vaziyatda turganda unga magnit maydon tomonidan ta`sir qiladigan kuchlar eng katta bo`lib, tok kuchi o`zgarmaganda bu kuchlar doimiy kuchlarga ega bo`ladi. va — kuchlar g`altakka magnit maydon tomonidan ta`sir qiladigan kuchlar bo`lib, g`altak aylanadigan moment o`sha kuchlar hosil qiladi. Prujina tomonidan ta`sir qiladigan elastiklik kuchlari ramkaga magnit maydon tomonidan ta`sir qiladigan kuchlar bilan muvozanatlashmaguncha tokli ramka burilaveradi. G`altakdan o`tayotkan tok kuchini ikki marta orttirsak, strelka ikki marta burchakka burilganini ko`ramiz va hokazo. Bunday bo`lishining sababi shundaki, g`altakka magnit maydon tomonidan ta`sir etadigan kuchlar tik kuchlariga to`g`ri propotsionaldir. Fm ~ 1 agar asbob tok kuchi aniqlanadigan qilib darajalangan bo`lsa g`altakning burilish burchagiga qarab tok kuchini aniqlash mumkin. Buning uchun strelkaning qanday burilish burchaklariga tok kuchining ma`lum qiymatlari mos kelishini aniqlash kerak.
Bunday asbob kuchlanishni ham o`lchay oladi. Buning uchun asbobni shunday darajalash kerakki, strelkaning burilish burchaklari kuchlanishning tayinli qiymatlariga mos kelsin. Bundan tashqari, voltmetrning qarshiligi ampermetrning qarshiligidan ko`p martta ortiq bo`lishi kerak.
|
| |
