|
Jiddiy jarohatlar sog'liq uchun xavfli
|
| bet | 24/26 | | Sana | 09.10.2024 | | Hajmi | 223,5 Kb. | | #274262 |
Bog'liq Rivojlanish 4-mavzuJiddiy jarohatlar sog'liq uchun xavfli
Shikastlanishlar bolalar va o'spirinlar uchun katta xavf tug'diradi. Dunyo bo'ylab 1 yoshdan 14 yoshgacha bo'lgan bolalar orasida turli jarohatlardan vafot etish holatlari tasdiqlangan. Yosh bolalar bunday xavflarga moyil: zaharlarni yutish, hovuzlarga cho'kish, balandlikdan qulash va pechka ustida kuyish kabilar hayotimizda uchrab turadi. Garchi ba'zi jarohatlar tezda davolansa-da, boshqalari uzoq muddatli ta'sirga ega bo'lib, davolanish anchagacha cho`ziladi. Har yili bolalar, o'spirinlar va yoshi kattalarning har mingdan birida taxminan 1 dan 3 gacha bolalar o'yin maydonchalarida qulashi, velosipedda baxtsiz hodisalar va chang'i tufayli miya shikastlanishlari kuzatiladi.
Joylashuv va og'irlik darajasiga qarab, miya shikastlanishi jismoniy ishlashga (masalan, tutqanoq, bosh og'rig'i, harakatni yomon koordinatsiya qilish, charchoq) va psixologik jarayonlarga (masalan, idrok etish qobiliyati, xotira, konsentratsiya, til, qaror qabul qilishda buzilishlarga) vaqtincha yoki doimiy ta'sir ko'rsatishi mumkin.
Ushbu yosh bolalar jarohatlardan keyin bir necha oy davomida bosh og'rig'i, ko'ngil aynish va diqqatni jamlashda qiynalishi mumkin. Alomatlariga qarab, o'qituvchi hech bo'lmaganda dastlabki bir necha hafta yoki oylar davomida sinfdagi chalg'itadigan narsalarni minimallashtirishi, topshiriqlarni bajarish uchun qo'shimcha vaqt ajratishi yoki kutilgan natijalarni o'zgartirishi mumkin.
Bolalikdagi ko'plab jarohatlarning oldini olishda maktablar profilaktika choralarini amalga oshirishda muhim rol o'ynaydi. O'qituvchilar, shuningdek, boshqalarga qaraganda zaifroq bo'lgan yoshlar haqida yetarli ma`lumotlarga ega bo`lishlari kerak. Va nihoyat, amaliyotchilar o'z jamoalarida mavjud bo'lishi mumkin bo'lgan xavfli moddalar to'g'risida bilib olishlari mumkin. Masalan, bolalar o'yin maydonchalari va eski uylarning bo'yoqlarida zararli moddalar bilan to`qnash kelishlari mumkin. Yosh bolalarga toksik moddalar kattalarga qaraganda jiddiyroq ta'sir ko`rsatadi.
|
| |
