Mehnatni muhofaza qilishni ijtimoiy-Iqtisodiy ahamyati va moliyalashtirish manbalari

Download 4,98 Mb.
bet	4/7
Sana	09.01.2024
Hajmi	4,98 Mb.
	#132860

Bog'liq
Davkar Kurs ishi
Dinаmik kuchlаr tа`siridаn mustаhkаmlikkа хisоblаsh, Pragmatics Course Paper (1), tajriba1, SUDONUSUMU, адабиётлар, 2030 strategiya, SIMULINK MUHITIDA MODELLARNI MUSTAQIL TUZISH VA ELEKTRON HISOBLASH MASHINASIDA SOZLASH VA ISHLATISH., FALSAFA YAKUNIY SAVOLLAR 2022-2023 (2), Амалийдан топшириқ, А.Абдукодиров Ижтимоий-иктисодий фанлардан кейс топшириклари туплами, KARTA RAQAM, 1-b narzullayeva, AMALIY AUDITGA UMUMIY TAVSIF, Audit tekshiruvining yakuniy bosqichlari

2.2 Mehnatni muhofaza qilishni ijtimoiy-Iqtisodiy ahamyati va moliyalashtirish manbalari. Turli darajadagi iqtisodiy xavfsizlikka ta’sir ko‘rsatish zarurati, shuningdek, bu darajalar o‘rtasidagi munosabatlar iqtisodiy xavfsizlikni boshqarishda tizimli yondashuvni ishlab chiqish va undan foydalanishni talab qiladi. Ushbu yondashuv odatda iqtisodchilar tomonidan amalga oshiriladigan hodisalar va jarayonlarni kengroq o‘rganishni o‘z ichiga oladi, bundan tashqari, u ichki va tashqi muhit, shuningdek, ularning munosabatlari.Tizimli yondashuv nuqtai nazaridan xavfsizlikni har xil turdagi tashqi va ichki tahdidlar paydo bo‘lishi sharoitida uning barqaror va barqaror ishlashi va rivojlanishini ta’minlaydigan tizimning sifati sifatida aniqlash mumkin. Bu sizni minimallashtirishga va eng yaxshi holatda butunlay qochishga imkon beradigan tizimning shunday sifati salbiy ta’sir turli tabiatdagi beqarorlashtiruvchi omillar. Tizim barqarorligini boshqarishning asosiy vazifasi barcha funktsional, hududiy va boshqa quyi tizimlar uchun rejalashtirish, tahlil qilish va boshqarish jarayonlari kompleksini o‘rganish bilan bog‘liq.Salbiy yoki istalmagan tashqi va ichki ta’sirlar sharoitida tizimning o‘ziga cheksiz uzoq muddat faoliyat ko‘rsatishiga imkon beruvchi yoki ta’minlovchi tizimning muayyan holati sifatida iqtisodiy xavfsizlikni tahlil qilish iqtisodiy xavfsizlikni boshqarish tizimi murakkab ochiq tizim ekanligini ko‘rsatadi. Iqtisodiy xavfsizlik darajasiga va uning tarkibiy murakkabligiga ta’sir qiluvchi ko‘plab omillar iqtisodiy xavfsizlik va uni boshqarishning adekvat tavsifi uchun ko‘plab tuzilmalarni aniqlashga imkon beradi.Shunga asoslanib, nazorat harakatini aniqlash jarayoni tizimning iqtisodiy xavfsizligiga tahdidlarni va boshqariladigan tizimning holatini tahlil qilishdan oldin bo‘lishi kerak, ya’ni iqtisodiy xavfsizlikni boshqarish nafaqat yo‘qotishlarni kamaytirishga qaratilgan bo‘lishi kerak. muayyan tahdidni amalga oshirish, balki tahdidning amalga oshirilishi oqibatlarini samarali bartaraf etish. Bunday yondashuv iqtisodiy xavfsizlikni moslashuvchan boshqarish deb ataladi.Xavfsizlikni boshqarishni takomillashtirishning zarur elementi uning darajasini miqdoriy baholash bo‘lib, u jiddiy buzilishlar yoki og‘ishlar bo‘lsa, tizimning barqarorligi chegarasiga yaqinlik darajasini, uning o‘zgarishini oldindan aytib bo‘ladigan darajada aniqlash imkonini beradi. tashqi va ichki ta’sirlarga javob yo‘qoladi.Amaliy nuqtai nazardan, iqtisodiy xavfsizlikni boshqarishda ikkita asosiy yondashuv mavjud - tarmoq va funktsional-hududiy. Tarmoqli boshqaruv tizimi sovet davrida shakllangan va iqtisodiyotning buyruqbozlik tizimidan davlatga meros bo‘lib qolgan. Uning faoliyatining asosiy uslubiy printsipi tarmoq yondashuviga ko‘ra boshqaruvdir, bunda iqtisodiyotni tarmoqlararo munosabatlari va o‘zaro ta’sirini hisobga olmagan holda tarmoqlar bo‘yicha differensiallashtirish nazorat harakatlarining asosi sifatida qabul qilingan. Ijtimoiy sohaga oid masalalarning aksariyati hududlar ta’sir doirasiga o‘tkazildi. Biroq, amaliy nuqtai nazardan, viloyat ijro hokimiyati organlari iqtisodiyotning barqaror rivojlanishini ta’minlash, soliq tushumlarini shakllantirish, atrof-muhitni muhofaza qilish bilan bog‘liq ancha ko‘p muammolarni hal qilishlari kerak edi.Asosan barcha mavjud moliyaviy va moddiy resurslar markazlashgan holda va ma’muriy dastaklardan keng foydalanish asosida taqsimlandi. Asosiy rolni markaziy ijro etuvchi hokimiyat organlari (profil vazirliklari va idoralari) o‘ynadi. Jahon mintaqaviy jarayonlarining rivojlanish tendentsiyalari va istiqbollarini hisobga olgan holda, mintaqaviy darajada iqtisodiy jarayonlarni boshqarishning adekvat tizimisiz hududiy rivojlanish va rejalashtirishni amalga oshirish mumkin emas. Mintaqaviy iqtisodiy tizim iqtisodiyotni, ijtimoiy sohani va atrof-muhitni muhofaza qilishni boshqarishi, bu jarayonni amalga oshirish uchun boshqaruvning zaruriy vakolatlari, usullari va vositalari va tegishli boshqaruv tuzilmalariga ega bo‘lishi kerak. Iqtisodiy xavfsizlikni boshqarish asoslarini muvaffaqiyatli amalga oshirishning muhim omili ularning xavfsizlikni ta’minlashning strategik maqsadi bilan o‘xshashligidir, shuning uchun bu qoidalarni aniqlash mumkin. Iqtisodiy rivojlanishning hal qiluvchi jarayonlari ishlab chiqarish va texnologiyalarning tobora ortib borayotgan tarqalishiga olib keladi, ular sanoatning kombinatsiyasi (tarmoqlararo xususiyatga ega) asosida vujudga keladi. Bozor tipidagi iqtisodiyotning ishlashiga yo‘naltirilgan korxonalar direktiv qarorlar bilan emas, balki faqat bozor sharoitlari bilan belgilanadigan mahsulot ishlab chiqarishga, ish va xizmatlarni bajarishga majbur. Iqtisodiyotning real sektorida iqtisodiy xavfsizlikni hududiy boshqarish samaradorligini oshirishdan maqsad butun mintaqa iqtisodiyotining samarali rivojlanishini ta’minlash uchun qulay shart-sharoitlarni yaratishdan iborat bo‘lib, o‘z o‘rnini hisobga olgan holda milliy muammolarni hal qilishda ishtirok etishni ta’minlaydi. davlat mehnat taqsimotida mintaqaning va har bir hududning o‘ziga xos manfaatlari; samarali ichki hududiy mehnat taqsimoti, ixtisoslashuv va kooperatsiya, hududdagi korxonalarning samarali birgalikdagi faoliyati; ishlab chiqarish quvvatlarini joylashtirish va samarali faoliyat yuritishi uchun qulay shart-sharoitlar yaratish; hududiy ishlab chiqarish, ilmiy-texnikaviy va resurs salohiyatidan oqilona foydalanish; hududiy sanoat-iqtisodiy komplekslarni samarali rivojlantirish; mahalliy iqtisodiyotni boshqarish, ishlab chiqarish va ichki hududiy iste’mol uchun xizmatlar ko‘rsatishni muvofiqlashtirish. Yangi ijtimoiy-siyosiy shakllanishga o‘tish, mulkchilik shakllarining o‘zgarishi va mamlakatning iqtisodiy, ijtimoiy, siyosiy va ekologik holatidagi jiddiy asoratlar fonida iqtisodiy xavfsizlikka jiddiy tahdidlar yuzaga keldi. Bu holat mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini adekvat boshqarishni joriy etishni, samarali boshqaruv qarorlarini tanlashni taqozo etadi, buning natijasida olimlarning fikricha, ularning optimalligi va ishonchliligini 6-7 foizga oshirish mumkin. Iqtisodiy ma’lumotlarda quyidagilar mavjud: Statistik; ishlab chiqarish va iqtisodiy; tijorat; opportunistik; bank ishi; almashish; ma’lumotnomalar Download 4,98 Mb.

Download 4,98 Mb.