• Shixta materiallarini suyuqlantirish.
  • Qo„shimchalarning oksidlanishi va shlakning ajralishi.
  • -rasm. Elektrodlari vertikal




    Download 3,39 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet133/158
    Sana11.12.2023
    Hajmi3,39 Mb.
    #115552
    1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   ...   158
    Bog'liq
    pdf (2)

    27-rasm. Elektrodlari vertikal 
    o„rnatilgan elektr yoy pechining 
    sxemasi: 
    1-nov;
    2-metal chiqarish teshigi;
    3-elektrod tutqich;
    4-transformatorning 
    ikkilamchi 
    cho‗lg‗ami;
    5-elektrodlar;
    6-pech shipi;
    7-shixtani yuklovchi darcha;
    8-segmentlar;
    9-taglik. 
    Shixta materiallarini suyuqlantirish. Shixtaning metall bo‗laklari ustiga 
    elektrodlar tushirib rostlangach, tok zanjiriga ulanib elektr yoyi hosil qilinadi 
    (ko‗pincha yoyning barqaror yonishi uchun har bir elektrod tagiga yirik koks 
    bo‗lakchalari quyiladi). Yoy atrofida hosil bo‗lgan yuqori haroratli zona ta'sirida 
    shixta materiallari qisqa vaqt ichida suyuqlanadi. 
    Qo„shimchalarning oksidlanishi va shlakning ajralishi. Shixta 
    materiallarning suyuqlanish vaqtida temir ruda va pech atmosferasi kislorodi


    215 
    hisobiga avval Fe oksidlanib, hosil bo‗lgan FeO metall vannada erib, ajralayotgan 
    kislorod Si, P, Mn va S ni oksidlay boshlaydi. Hosil bo‗lgan oksidlar (SiO
    2
    , P
    2
    O
    5

    FeO va MnO lar bilan birikib, shlak xosil qiladi. Bu shlakda 15 - 20% FeO va 40 - 
    50%SaO bo‗ladi. 
    Yuqori haroratda shlakdagi temirning fosforli (FeO)
    3
    · P
    2
    O
    5
    , birikmasi 
    parchalanadi. Ajralib chiqqan P
    2
    O
    5
    dan fosfor uglerod vositasida qaytarilib, yana 
    metall vannaga o‗tib qolishi mumkin. Buning oldini olish uchun hali pech harorati 
    u qadar ko‗tarilmasdanoq shlakni pechdan chiqarish yoki uni shlakda barqaror 
    birikma holida saqlash uchun pechga ko‗proq ohaktosh kiritish lozim. Po‗lat 
    kutilgan tarkibga yaqinlashishi bilanoq birlamchi shlak pechdan chiqarilib 
    ikkilamchi muhim bosqich, ya'ni uglerod oksidlana boshlaydi. Vannada 
    oksidlanayotgan metalldan ajralayotgan SO gazi suyuq metallni shiddat bilan 
    aralashtirib uni gazlar va metallmas qo‗shimchalardan tozalaydi. Agar olingan 
    namuna spektral analiz qilinganda uning tarkibida fosfor miqdori belgilangandan 
    ortiq bo‗lsa, ikkilamchi shlak ham pechdan chiqarilib vannaga ma'lum miqdorda 
    yana ohaktosh kiritiladi. 
    Ko‗pincha ikkilamchi, uchlamchi shlak pechdan chiqarilgan metalldagi 
    fosfor miqdori 0,01% gacha kamayadi. 
    Agar metallni qisman uglerodga to‗yintirish zarur bo‗lsa, vannaga ma'lum 
    miqdorda elektrod parchalari, koks va b'zan pista ko‗mirda suyuqlantirilgan toza 
    cho‗yan kiritilib, pech darchalari bir necha minut berkitilib uglerod miqdori 
    kutilgan darajaga yetkaziladi. 

    Download 3,39 Mb.
    1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   ...   158




    Download 3,39 Mb.
    Pdf ko'rish