61
Texnik ekspertizani o‘tkazishda:
me‘yoriy hujjat nomining texnik topshiriqqa (mavjud bo‘lganda), me‘yoriy
hujjatning
mazmuniga va standartlashtirish rejalari (dasturlari) ga mosligi, standartlashtirish obektining
me‘yoriy hujjat darajasiga muvofiqligi, me‘yoriy hujjatning to‘g‘ri bayon etilganligi va
mazmunining to‘g‘riligi
aniqlanadi; me‘yoriy hujjat ko‘rsatkichlarining davlatlararo standartlar va
milliy
hujjatlarning
talablariga
muvofiqligi;
tekshirilayotgan
me‘yoriy
hujjatning
o‘xshash
mahsulotga amaldagi me‘yoriy hujjatlarning takrorlanganlik holi aniqlanadi.
Iqtisodiy ekspertiza tushuntirish yozuvidagi ma‘lumotlarni tasdiqlovchi, me‘yoriy hujjatni
joriy etish texnik-iqtisodiy va ijtimoiy samaradorligi hisobining to‘g‘riligini tekshirishdan iborat.
Metrologik ekspertiza O‘z RH 51 – 106:2001 bo‘yicha bajariladi.
Terminologik ekspertiza o‘rnatilgfn ilmiy-texnikaviy atamalarning me‘yoriy hujjatda to‘g‘ri
qo‘llanilganligini, davlatlararo va respublika terminologik standartlariga rioya qilinganlikni
tekshirish bosqichi bo‘ladi.
Huquqiy
espertiza
me‘yoriy hujjat mazmunining amaldagi qonunlarning talablariga
muvofiqligini tekshirishdan iborat.
Nashriyot tahriri me‘yoriy hujjat matnini ilmiy va adabiy tahrir, texnik tahrir qilishdan
iborat.
Ilmiy va adabiy tahrir me‘yoriy hujjat mazmunini mantiqiy, texnik va adabiy jihatdan to‘g‘ri
savodli bayon etish, qabul qilingan qisqartmalarga rioya qilish, orfografik,
sintaksis, stilistik
xatolarni yo‘qotish maqsadida bajariladi.
Texnik tahrir me‘yoriy hujjatni bosmaxonada yoki boshqa usulda chop etishga
tayyorlashdan iborat.
Loyihaning yoki tasdiqlangan me‘yoriy hujjatning "Standartlashtirish to‘g‘risida" Qonun
talablariga,
xalqaro,
davlatlararo,
hududiy,
xorijiy
standartlarning
talablariga
muvofiqligini
aniqlash, shuningdek uyg‘unlashtirilganlik darajasini aniqlash maqsadida me‘yoriy hujjatlarning
ilmiy-texnikaviy darajasi (ITD) baholanadi.
Baholash me‘yoriy hujjatlarni ishlab chiquvchilar (standartlashtirish bo‘yicha
texnik
qo‘mitalar, standartlashtirish bo‘yicha tayanch tashkilotlar, korxonalar, tashkilotlar), O‘zstandart
Agentligining idoralari tomonidan O‘z RH 51 - 077:1998 "O‘z SDT. Mahsulotga me‘yoriy
hujjatning
ilmiy-texnikaviy
darajasini
baholash
metodikasi"
ga
muvofiq,
ishlab
chiquvchi
tomonidan tuziladigan mahsulot texnik darajasi va sifati kartasini va (yoki) qiyoslash jadvalini
qo‘llanib, ko‘rsatkichlarni qiyosiy baholash asosida bajariladi.
Me‘yoriy hujjatlar ekspertizasining natijalari ixtiyoriy shaklda tuzilgan dalolatnoma
ko‘rinishidagi ekspert xulosa bilan rasmiylashtiriladi. Dalolatnomada o‘tkaziladigan
barcha turdagi
ekspertiza natijalari aks ettiriladi. Xulosada ekspertiza ob‘ektining umumiy tafsiloti quyidagicha
yoziladi: "Me‘yoriy hujjat (me‘yoriy hujjat loyihasi) standartlashtirish davlat tizimi, o‘lchashlar
birligini ta‘minlash davlat tizimi, O‘zbekiston Respublikasi sertifikatlashtirish milliy tizimi
talablariga
va
boshqa
standartlashtirish
tarmoqlararo
tizimlariga
muvofiq
keladi
(muvofiq
kelmaydi)".
Kelishmovchiliklar bo‘yicha oxirgi qarorni: me‘yoriy hujjatni ekspertizaga jo‘natgan
tashkilot;
Davarxitekturaqurilish,
Davtabiatqo‘mita,
O‘zbekiston
Respublikasining
Sog‘liqni
Saqlash Vazirligi (o‘z vakolati doirasida); O‘zstandart Agentligi xulosa shaklida qabul qiladi.
Me‘yoriy hujjat ekspertizasining dalolatnomasi so‘rovchiga va ishlab chiquvchi - asliyat
egasiga jo‘natiladi.
62
Dalolatnomaning bir nusxasi me‘yoriy hujjat va barcha ilovalar bilan birga ekspertizani
o‘tkazgan tashkilotda saqlanadi. Barcha hollarda me‘yoriy hujjat ekspertizasi dalolatnomasining bir
nusxasi O‘zstandart Agentligiga jo‘natiladi.
Ekspert xulosaning xolis (ob‘ektiv)ligiga mas‘ullik ekspertizani o‘tkazgan mutaxassis-
ekspertga yuklatiladi.
