74
"Davarxitektqurilish" qo‘mitasi, Davlat tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasi, Sog‘liqni saqlash
vazirligi va ularning hududiy organlari, shuningdek boshqa maxsus vakil kilingan davlat boshqaruv
organlari o‘z vakolatlari doirasida amalga oshiradilar (3-bo‘lim, 8-modda).
Idoraviy bo‘ysunuvi va mulk shaklidan qat‘i nazar xo‘jalik faoliyati sub‘ektlarining,
shuningdek tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanayotgan jismoniy
shaxslarning mahsuloti, shu
jumladan sertifikatlashtirilgan mahsulot (ishlab chiqish, tayyorlash, saqlash, tashish, foydalanish,
ta‘mirlash va chiqindini foydali suratda ishlatish bosqichlarida) davlat nazorati ob‘ekti hisoblanadi.
Xo‘jalik faoliyati sub‘ektlari davlat nazoratini amalga oshirish uchun barcha zarur sharoitni
yaratishlari shart.
Standartlarning majburiy talablariga rioya etilishi ustidan davlat nazoratini:
standartlarni tekshirish va nazorat qilish hamda o‘lchovlarning yagona birlikda bo‘lishini
ta‘minlash bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi bosh davlat inspektori;
standartlarni tekshirish va nazorat qilish hamda o‘lchovlarning yagona birlikda bo‘lishini
ta‘minlash bo‘yicha Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va
Toshkent shahar bosh davlat
inspektorlari;
standartlarni tekshirish va nazorat qilish hamda o‘lchovlarning yagona birlikda bo‘lishini
ta‘minlash bo‘yicha davlat inspektorlari amalga oshiradilar.
Davlat inspektorlari, ularning huquqlari va javobgarligi 3-bo‘lim, 9-moddada keltirilgan.
Standartlarning
majburiy
talablariga
rioya
etilishi
ustidan davlat nazoratini amalga
oshiradigan davlat inspektorlari davlat boshqaruv organlarining vakillari hisoblanadilar.
Davlat inspektori:
xo‘jalik faoliyati sub‘ektining xizmat va ishlab chiqarish binolariga belgilangan tartibda
kirish;
xo‘jalik faoliyati sub‘ektidan davlat nazoratini o‘tkazish uchun kerakli hujjatlar va
ma‘lumotlarni olish;
davlat
nazoratini
o‘tkazishda
xo‘jalik
faoliyati
sub‘ektining texnika vositalaridan
foydalanish
va mutaxassislarni jalb etish;
standartlashtirish bo‘yicha amaldagi normativ hujjatlarga muvofiq standartlarning majburiy
talablariga muvofiqligini tekshirish uchun mahsulotlarning namunalari hamda nusxalarini tanlab
olishni o‘tkazish, bunda ishlatib yuborilgan nusxalarning qiymati va sinovlarni (tahlillarni,
o‘lchovlarni) o‘tkazish xarajatlari tekshirilayotgan xo‘jalik faoliyati sub‘ektlarining ishlab chiqarish
chiqimlariga kiritiladi;
mahsulotni yaratish,
ishlab chiqarishga tayyorlash, tayyorlash, realizatsiya qilish (etkazib
berish, sotish), undan foydalanish (uni ishlatish), mahsulotni saqlash, tashish va chiqindini foydali
suratda ishlatish bosqichlarida, standartlar majburiy talablarining aniqlangan buzilishlarini bartaraf
etish to‘g‘risida ko‘rsatmalar berish;
xo‘jalik faoliyati sub‘ekti tekshiruvdan bo‘yin tovlagan taqdirda
mahsulotni realizatsiya
qilishni man etish hukuqiga ega.
Standartlarni tekshirish va nazorat qilish hamda o‘lchovlarning yagona birlikda bo‘lishini
ta‘minlash bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi bosh davlat inspektori, standartlarni tekshirish va
nazorat
qilish
hamda
o‘lchovlarning
yagona
birlikda
bo‘lishini
ta‘minlash
bo‘yicha
Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar bosh davlat inspektorlari bundan
tashqari:
standartlarning majburiy talablari buzilganligi uchun xo‘jalik faoliyati sub‘ektlariga nisbatan
jarimalar qo‘llash to‘g‘risida
qarorlar qabul qilish;
75
standartlar buzilishida aybdor bo‘lgan xo‘jalik faoliyati sub‘ektlarining mansabdor
shaxslarini ma‘muriy javobgarlikka tortish;
tekshirilgan mahsulotni u standartlarning majburiy talablariga nomuvofiq bo‘lgan hollarda
realizatsiya qilishni (etkazib berishni, sotishni), undan foydalanishni (uni ishlatishni) taqiqlash yoki
to‘xtatib qo‘yish to‘g‘risida ko‘rsatmalar berish;
tekshirilgan mahsulot standartlarning majburiy talablariga nomuvofiq bo‘lgan
hollarda uni
ishlab chiqarishni taqiqlash yoki uni realizatsiya qilishni (etkazib berishni, sotishni), undan
foydalanishni (uni ishlatishni) to‘xtatib qo‘yish to‘g‘risida ko‘rsatmalar berish.
Davlat inspektorlarining mahsulotni realizatsiya qilishni (etkazib berishni, sotishni) man
etish yoki to‘xtatib qo‘yish to‘g‘risidagi ko‘rsatmasini buzganlik uchun xo‘jalik faoliyati sub‘ektlari
O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlarida belgilangan tartibda jarima to‘laydilar.
Jarima solish sud tomonidan, xo‘jalik faoliyati sub‘ekti sodir etilgan huquqbuzarlikdagi
aybiga iqror bo‘lgan va jarimani ixtiyoriy ravishda to‘lagan
takdirda esa, O‘zbekiston Respublikasi
Bosh davlat inspektori, Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahar bosh davlat
inspektorlari tomonidan amalga oshiriladi.
Xo‘jalik faoliyati sub‘ektlari berilgan ko‘rsatmalar va qarorlarni
bajarmagan takdirlarida
davlat inspektorlari zarur materiallarni prokuratura organlariga yoki sudga oshiradilar.
Davlat inspektorlari zimmalariga yuklangan majburiyatlarni bajarmagan yoki lozim darajada
bajarmagan, davlat yoki tijorat sirini oshkor qilgan takdirlarida qonun hujjatlarida belgilangan
javobgarlikka tortiladilar.
