O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
NAVOIY DAVLAT KONCHILIK VA TEXNOLOGIYALAR UNIVERSITETI
“METROLOGIYA VA STANDARTLASHTIRISH” fanidan
MA’RUZALAR MATNI
Navoiy 202_
Ma’ruzalar matni 5311600 – “Konchilik ishi (faoliyat turlari bo‘yicha)”, 5312200 – “Konchilik elektr mexanikasi”, 5320300 – “Texnologik mashinalar va jihozlar (tarmoqlar bo‘yicha)”, 5321100– “Noyob va radioaktiv metallar rudalarini qazib olish, qayta ishlash texnikasi va texnologiyasi” bakalavratura sirtqi ta’lim yo‘nalishida ta’lim olayotgan talabalarga mo‘ljallangan.
Tuzuvchi: O.H. Boyeva – NDKTU, “Avtomatlashtirish va boshqaruv” kafedrasi dotsenti v.b.
Ma’ruzalar matni Navoiy davlat konchilik va texnologiyalar universiteti uslubiy Kengashida ko‘rib chiqilgan va tavsiya qilingan (202_ yil “_____” “________”dagi “_____” - sonli bayonnoma).
MUNDARIJA:
1-ma’ruza. Kirish. “Metrologiya va standartlashtirish” fanining maqsad va vazifalari. Uning ilmiy-tadqiqot ishlaridagi, xalq xo‘jaligi, ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirishdagi tutgan o‘rni. “Metrologiya”, “Standartlashtirish” va “Sertifikatlashtirish” to’g’risidagi qonunlar. “Metrologiya to’g’risidagi”, “Mahsulot va xizmatlarni sertifikatlashtirish”, “Sertifikatlashtirish to’g’risida”, Resbublika qonunlari. Talabalar reytengi va kredit tizimi to’g’risida. Mintaqaviy, davlatlararo va xalqaro standartlar qo’llash tartibi. Metrologiya bo‘yicha umumiy ma’lumotlar. Ishlab chiqarish va uning tarmoqlarida metrologik xizmat va taʼminot. Idoralararo metrologik xizmat, Metrologik tekshiruv va nazorat. Metrologik taʼminotning asoslari………………………
2-ma’ruza.Asosiy va qo’shimcha kattaliklar. Kattaliklar, ularning o’lchamlari, birliklar, xalqaro birliklar tizimi, birlik va o’lchamlarni yozish va belgilash qoidalari, kattalik birliklarini hosil qilish, qayta tiklash va ularning o’lchamlarini uzatish. O’lchashlarning turi va usullari. Bevosita o’lchash usullari. Umumiy holatlar. O’lchash usullari. Diskret, statik va dinamik o’lchash usullari. Bevosita va bilvosita o’lchash usullari va qo’llaniladigan vositalar. O’lchash noaniqligini baholash. O‘rtacha kvatratik og‘ish. O’lchash noaniqligi bo’yicha atamalar va noaniqlikni baholash usullari. O’lchanayotgan kattaliklarni tasvirlanishi. Standart namunalar noaniqligi. Tasodifiy jarayonning sonli xarakteristikalari. Matematik kutilish va dispersiyaning asosiy xossalari. O’rtacha kvadratik ogish va uning xossalari………………………..…………….
3-ma’ruza. O’lchash vositalari ularning turlari. O’lchash vositalarini sezgirligi. O’lchash vositalarini graviatasiyasi. O’lchash vositalarini metrologik xuxusiyatlari. O’lchash vositalarini turlari. O’lchash asboblarini shkalasi. O’lchash vositalarini aniqlik sinflari. Standartlashtirish bo’yicha asosiy atamalar va ta’riflar. O’zbekiston Resbublikasi “Standartlashtirish to’g’risida” qonuni. Standartlashtirishning maqsad va vazifalari. Standartlashtirish bo’yicha davlat tizimi . Standartlashtirishning turlari, toifalari va usullari. ISO, MEK va IEE standartlari. Korxona, davlat va xalqaro standartlar………………………………………………………………………….……
4-ma’ruza. Texnik jihatdan tartibga solish. O’zbekistyonda texnik jihatdan tartibga solish bo’ycha qonun va qoidalari, ularning tadbiq etishning ilmiy asoslari. Texnik jihatdan tartibga solish davlat tizimi. Texnik reglamentlar va ularning turlari. Sertifikatlashtirish va sifatni boshqarish. Oʻzbekiston Respublikasi sertifikatlashtirish milliy tizimining tashkiliy tuzilmasi. Sertifikatlashtirish tartibi. Sertifikatlashtirish sxemalari. Sifat, sifat menejmenti tizimi bo‘yicha asosiy tushunchalar. Ekspert-auditorlar. Ekspert-auditorlarning vazifalari, majburiyatlari va javobgarliklari. Ularga qo’yiladigan vazifalar. O’zbekiston Resbuplikasining auditorlik faoliyati to’g’ridagi qonuni. Auditorlik tashkilotoning qonuniyatlari………………………………………..
|
