harakat tenglamasi deb yuritiladi. Ularni taqqoslasak:
l g
2
(8) bunda
l g l g
2
1
4
2
2
(9) bunda
- tebranish chastotasi.
Matematik mayatnikning to’la tebranish davri quyidagicha bo’ladi:
g x T g l T
2
2
matematik mayatnikning tebranish davri
Vaznsizlik sharoitida matematik mayatnikning tebranish davri
cheksiz katta bo’ladi.
l T
2
Yerda turgan matematik mayatnikning tebranish davri
14
,
3
10
8
,
9
2
g g a g l T
2
matematik mayatnikning tebranish davri, yuqoriga (+),
pastga (-)
2
2
2
a g l T
matematik mayatnikning tebranish davri (
a –
gorizontal bo’lganda)
Matematik mayatnikning tebranish davri mayatnik uzunligiga va
Yerning geografik kengligiga bog’liq bo’ladi.
Matematik mayatnikning tebranish davri Yerdagiga nisbatan Oyda katta,
chastotasi esa aksincha kichik, chunki
g oy yer . matematik mayatnikning tebranish chastotasi
matematik mayatnikning siklik chastotasi.
cos
1
l h matematik mayatnik
α burchakka og’ganda, muvozanat
vaziyatidan ko’tarilish balandligi
l g
2
1
l g
cos
2
3
mg F matematik mayatnik muvozanat vaziyatidan o’tganda
ipning taranglik kuchi
Endi prujinali mayatnikning harakarini qarab chiqaylik. Prujina va unga
osilgan yuk o’z muvozanat holatidan chiqarilganda tebranma harakatga
keladigan sistema
