• Mantiqiy kattaliklar . Mantiq algebrasi uchun uning asosida mantiqiy uzattalilar e tadi, biz ularni X , Y
  • § 11. RAQAMLI AVTOMATIKANING MANTIQIY ASOSLARI




    Download 7,42 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet90/177
    Sana18.09.2024
    Hajmi7,42 Mb.
    #271609
    1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   177
    Bog'liq
    hxdyWc64rxc4ylSk9H8CT0vh6AhFuTBsvP6yTtUW

    § 11. RAQAMLI AVTOMATIKANING MANTIQIY ASOSLARI 
     
    § 11.1. Umumiy tushunchalar 
     
    Ta’rif
    . Mantiq elementlar (ME), mantiqiy kattaliklar ustida amalga 
    oshiriladigan 
    e
    ng oddiy mantiqiy elektron sxemalar. 
    Mantiqiy funksiyalar
    . Mantiqiy funksiyalar va ustida mantiqiy amallar ular 
    mantiq algebrasining predmetidir. 
    Mantiqiy kattaliklar
    . Mantiq algebrasi uchun uning asosida mantiqiy 
    uzattalilar 
    e
    tadi, biz ularni 
    X


    bilan ifodalaymiz. 
    Mantiqiy kattalik ikkita o‘zaro maxsus tushunchani xarakterlaydilar: 
    "bor "va"yo‘q"," qora "va" qora emas"," yoqilgan" va “yoqilmagan” va x.k. 
    Agar bir qiymatni X ni ko‘rsatish uchun mantiqiy qiymat bo‘lsa, ikkinchi 
    (teskari) X (X 
    e
    mas) qiymatini bildiradi. 


    144 
    Mantiqiy elementlarini to‘la anglab olish uchun, misol tariqasida eng keng 
    tarqalgan analogiyalardan biri suv kranlarini nazorat qilish o‘xshash bo‘lgani kabi, 
    elektr sxemalarda ham "tok oqimi"ni hisobga olgan holda bu sohadan ayrim misollarni
    tasavurga ega bo‘lish uchun ko‘rib chiqamiz. 
    11.1-rasm. Mantiqiy elementlar ishlashini ventillar sxemasi 
    Birinchi kompyuterlar vaqtida diod mantiqi suv klapanlarining ishlashiga 
    o‘xshash ba’zi yo‘llar bilan ishlash tamoyiliga ko‘ra ishlatilar 
    e
    di. Bugungi kunda logik 
    mikrosxemalar yarimo‘tkazgich elementlar tartibining zichligi yuqori bo‘lgan integral 
    mikrosxemalar orqali amalga oshiriladi, lekin ba’zan bir necha diodlar yordamida bitta 
    logik element qanday hosil bo‘lishini 
    e
    slab qolish foydalidir. 
    "YOKI" sxemasi bo‘yicha ulanish» 
    "YOKI" tutashuv amaliy foydalanishini baholash qiyin: diod ulanishi bilan ikki 
    kirishlar mantiq foydalanish ko‘p elektr ta’minoti davrlari bor. Agar bir yoki har ikkala 
    kirish yuqori mantiq darajasiga ega bo‘lsa, diod (lar) oqim o‘tkazadi va chiqish Y da 
    mantiqiy birlikni ta’minlaydi. 
    11.2-rasm. Mantiq element " YOKI", ikki diodlar va rezistr qarshilik bilan 
    bajarilganligi 


    145 
    Diod mantiqiga asoslangan mantiq elementlarida barcha diodlar yopiq bo‘lishi 
    mumkin bo‘lgan holatlar: yuqoridagi sxema uchun "YOKI" A va B kirishlarida past 
    daraja bo‘lganda yoki ular bir-biriga bog‘liq bo‘lmagan holatdir. Bu holda," YOKI " 
    element umumiy chiqishni bog‘lovchi qarshilik tomonidan taqdim 

    Download 7,42 Mb.
    1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   177




    Download 7,42 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    § 11. RAQAMLI AVTOMATIKANING MANTIQIY ASOSLARI

    Download 7,42 Mb.
    Pdf ko'rish