|
O‘zgarmas tok motorlarini ishga tushirishBog'liq Elektr mashinalari O‘zgarmas tok motorlarini ishga tushirish:Ishga tushirish jarayoni
quyidagilar bilan, ya’ni: a) ishga tushirish tokining karrali (I
i.t
/I
N
); b)
ishga tushirish momentining karrali (M
i.t
/M
N
); v) ishga tushirish
jarayonining ravonligi; g) ishga tushirish davri t
i.t
; d) ishga tushirish
uskunalarining tannarxi va energiya sarflari bilan bilan xarakterlanadi.
O‘TM larini ishga tushirishning quyidagi usullari qo‘llaniladi:
1) bevosita («reostatsiz») ishga tushirish, bunda yakor chulg‘ami
to‘g‘ridan-to‘g‘ri, ya’ni reostatsiz elektr tarmog‘iga ulanadi.
2) reostatli ishga tushirish, bunda tokning qiymatini cheklash maqsadida
yakor zanjiriga ketma-ket qilib maxsus ishga tushirish reostati yoki
qo‘shimcha qarshilik ulanadi.
3) maxsus ishga tushirish agregati yordamida ishga tushirish (bunda
yakor chulg‘amiga beriladigan kuchlanishni ravon oshirish ko‘zda
tutiladi).
a) O‘TMni bevosita ishga tushirish. Dastlabki paytda motorning
aylanish chastotasi n = 0 bo‘lganligidan, yakor chulg‘ami EYK E
a
=0
bo‘lib, yakor chulg‘amining toki quyidagi ifoda bilan aniqlanadi:
I
i.t
=U/R
a
(7.8)
Yakor zanjiri qarshiligi r
a
ning qiymati kichik bo‘lganligidan ishga
tushirish toki nominal tokka nisbatan 1020 marta katta bo‘lib, mashina
kollektorida kuchli uchqun chiqishiga olib keladi va zarbiy moment hosil
bo‘ladi. Bu hol O‘TM ulangan tarmoq uchun ham, motorning valiga
ulangan mexanizm uchun ham zararlidir. Shu sababli O‘TM ni bevosita
ishga tushirish usuli faqat kam quvvatli elektr motorlarida qo‘llaniladi,
chunki bunday EMlarida yakor chulg‘ami qarshiligi r
a
ning qiymati
nisbatan katta bo‘ladi (chunki qarshilik r
a
ning qiymati simning kesim
yuzasiga tes-kari mutanosibda bo‘lishligidir).
Hozirgi vaqtda ishga tushirish toki nominal tokdan 68 marta oshganda
ham, quvvati 6 kW gacha bo‘lgan O‘TM larini reostatsiz (tezkor
avtomatlar qo‘llash yo‘li bilan) ishga tushirish mumkinligi aniqlangan.
Bunda aylanish chastotani oshirish jarayoni yakor zanjiriga bir nechta
kuchlanish impulsini berib amalga oshiriladi, ya’ni tokning qiymati
oldindan belgilangan qiymatga yetganda yoki undan oshganda avtomat
yakor zanjirini uzib qo‘yadi va bu tok oldindan belgilangan qiymatga
kamayganda avtomat yakor zanjirini tarmoqqa qaytadan ulab beradi.
|
| |
