IKKINCHI QISM
Santyago qariyb bir oy do‘konda ishladi, biroq yangi ish ayni uning ko‘nglidagiday edi,
deb bo‘lmasdi. Billur buyumlar sotuvchi savdogar kun bo‘yi do‘kon peshtaxtasi ortida
o‘tirar va bo‘zbolaga idishlarga ehtiyot bo‘lishini tayinlab tinimsiz to‘ng‘illardi.
Shunga qaramay ishdan bo‘shab ketishga majbur bo‘lgani yo‘q, chunki Savdogar,
vaysaqiligiga qaramay, halol va va’dasida turadigan kishi edi: Santyago har bir sotilgan
Alkimyogar (qissa). Paolo Koelo
www.ziyouz.com kutubxonasi
23
idishdan shirinkoma olar va hatto ozgina pul ham jamg‘argandi. Bir kuni ertalab u
topgan-tutganini sanab chamaladi, agar hozirgiday ishlab tursa, bir yildan keyingina
to‘rt-beshta qo‘y sotib olishga qurbi yetar ekan.
— Peshtaxtani tashqariga chiqarib, idishlarni shunga terib qo‘ysak yaxshi bo‘ladi, — dedi
u xo‘jayinga. — Uni do‘konning eshigi oldiga qo‘yardik, o‘tgan-ketganning ko‘zi tushadi.
—Shu paytgacha idishlarni ko‘chaga olib chiqqanimiz yo‘q, — javob qildi Savdogar. —
Birortasi turtib yuborib billurni sindirishi mumkin.
— Qo‘y boqib yurganimda ulardan birortasini ilon chaqib nobud qilishi mumkin edi.
Biroq, nachora, qo‘ylarning, cho‘ponlarning ham hayoti shunaqa.
Bu payt Savdogar uchta qadah sotib olayotgan xaridorga xizmat ko‘rsatayotgan edi.
Xullas, savdo jonlangan, go‘yo bir paytlari bo‘lgani kabi, do‘kon joylashgan bu tor ko‘cha
tag‘in butun shahardan odamlarni o‘ziga ohanraboday torta boshlagandi.
— Ishlar yomonmas, — dedi u xaridor chiqib ketgach. — Hozir men yaxshi daromad
qilayapman, nasib etsa senga yaqin-orada bir otar qo‘y sotib olishingga yetadigan pul
beraman. Xo‘sh, senga nima yetmaydi o‘zi? Boriga qanoat qilmay, besh qo‘lni og‘izga
tiqishga hojat bormi?
— Bor, belgilarga qarab qadam tashlash kerak, — beixtiyor og‘zidan chiqib ketdi
bo‘zbolaning va shu lahzadayoq u aytgan gapiga afsuslandi: axir, bu savdogar sehrli
qariyani uchratmagan-ku.
“Buni Xayrli Ibtido deydilar, — qariyaning gapi uning yodiga tushdi. — Yangi ish
boshlaganlarga omad yor bo‘ladi. Zero, hayot insonning o‘z Taqdiri yo‘lidan borishiga
xayrixohdir”.
Shu orada xo‘jayin Santyago aytgan gapni fahmlab oldi. Ayonki, uning bu do‘konga
qo‘ygan qadami xayru barakadan belgi berdi — pul oqib kela boshladi va Savdogar bu
ispan bolani yollaganiga hech ham pushaymon bo‘lmadi. Garchi qilayotgan mehnatiga
kutganidan ko‘ra ko‘p daromad olayotgan esa-da, Savdogar ishlari bu qadar yurishib
ketishini o‘ylamay turib bo‘zbolaga binoyiday haq to‘lashni taklif qilgandi. Bola yaqin-
orada qo‘ylariga ketib qoladiganday tuyuldi unga.
— Ehromlar senga nima uchun zarur bo‘lib qoldi? — so‘radi u mavzuni o‘zgartirish
maqsadida.
— Menga ular haqida juda ko‘p gapirib berishgan, — javob qildi Santyago.
Xazina endi alamli xotiraga aylangani bois, bo‘zbola bu haqda o‘ylamaslikka harakat
qildi, shu bois xo‘jayinga ko‘rgan tushini aytib o‘tirmadi.
— Umrimda birinchi marta ehromlarni o‘z ko‘zi bilan ko‘rish uchun sahroni kezib o‘tishga
chog‘langan odamni uchratishim. Ehrom degani — bu shunchaki bir sangzor-ku. O‘zing
ham hovlingda buni qursang bo‘ladi.
— Bundan chiqdi, sizning tushingizga biror marta uzoq begona yurtlar kirmagan ekan, —
dedi unga javoban Santyago va navbatdagi xaridor tomon yurdi.
Oradan ikki kun o‘tib, xo‘jayin Santyagoning peshtaxtani do‘kon tashqarisiga chiqarish
haqidagi taklifini esladi.
— Men har xil yangiliklarga ishqiboz emasman, — dedi u. — Qolaversa, Hasanday boy
ham emasman, u xato qilib qo‘yishdan qo‘rqmaydi, chunki bu unga qimmatga
tushmaydi. Sen bilan men esa o‘z xatolarimiz uchun umr bo‘yi jabr chekamiz.
“To‘g‘ri aytadi”, — o‘yladi bo‘zbola.
— Qani, menga ayt-chi, peshtaxtani ko‘chaga chiqarib, idishlarni terib qo‘yishning senga
nima nafi bor? — davom etdi xo‘jayin.
— Men qo‘ylarimning oldiga tezroq qaytishni xohlayman. Ishimiz o‘ngidan kelib turganda
fursatni boy bermaylik, omadimizdan foydalanib qolaylik. Buni Xayrli Ibtido, deyishadi.
Yangi ish boshlaganlarga omad yor bo‘ladi.
Alkimyogar (qissa). Paolo Koelo
|
