|
Muayyan sharoitda o‘lchami va shakli hisobga olinmasa ham bo‘ladigan jism moddiy nuqta deb ataladi
|
bet | 6/8 | Sana | 01.01.2024 | Hajmi | 1,71 Mb. | | #129434 |
Bog'liq oraliq biletlariButun olam tortishish qonuni, Nyutonning tortishish qonuni — moddiy zarralarning oʻzaro tortishishi toʻgʻrisidagi qonun; tabiatning universal qonuni. Massalari m1 va m2 boʻlgan va bir-biridan r masofada turgan moddiy zarralarning oʻzaro tortishish kuchi ushbu formuladan topiladi: F=Gm1*m2/r²
Erkin tushishning tezlashishi (tortishishning tezlashishi) — bu boshqa kuchlarni hisobga olmagan holda, tortishish kuchi (yoki boshqacha aytganda, jismning erkin tushishdagi tezlashishi) tomonidan jismga berilgan tezlashuv . Yer yuzasida erkin tushishning tezlashishi g (odatda "bir xil" deb talaffuz qilinadi) ekvatorda 9,780 m/s² dan qutblarda 9,82 m/s² gacha oʻzgarib turadi[3]
Molekulyar fizikadagi asosiy tushunchalar.
Molekulyar fizika barcha moddalami molkxilalar va atomlardan tuzilgan deb moddalar tuzilishi, xususiyatlari, modda agregat holatlarining temperatura va issiqlikka bog'liqligi, gaz qonunlari, termodinamika va uning qonunlari va hokozalami o'rganadigan fizikaning katta bir boiim i hisoblanadi. Ushbu kitobda molekulyar fizikani 3ga bo'lib o'rganamiz:
2.1. Molekulyar-kinetik nazariya;
2.2. Termodinamika asoslari;
Modda tuzilishi va xususiyatlari
Absolyut elastik toʻqnashgan jismlarning toʻqnashuvdan keyingi tezligini aniqlash. (Isboti bilan.)
tezlik bilan harakatlanayotgan sharcha ro'paradan tezlik bilan kelayotgan sharchaga absalyut noelastik urilsa, urilishdan keyingi tezlik quyidagicha bo’ladi
Isboti: P= P= :
8-BILET.
Deformatsiya va uning turlari. Elastiklik kuchi. Prujinalarni ketma-ket va parallel ulashda umumiy bikrlikni topish.(isboti bilan)
tashqi kuch, temperatura, elektr va magnit maydonlari taʼsirida jism shakli va oʻlchamlarining oʻzgarishi. Elastik va plastik xillari bor.. jism deformatsiyalanganda tashqi kuchgaqarshilik ko’rsatadigan va unga qarama- qarshi yo’nalgan kuch elastikkuchi deyiladi. Elastik kuchi formulasi quyidagicha : Ft =-Fel yoki Ft =Fel Ft - tashqi kuch Fel- elastik kuchi
Bikrliklari bo'lgan prujinalami ketma-ket qilib ulaganda, umumiy bikrlik berilgan bikrliklar ichidagi eng kichik bikrlikdan ham kichik bo'ladi
Isboti: Bunda prujinalar ketma-ket bo'lgani uchun osilgan yukning og'irligi har bir gorizontal kesimga ta’sir qiladi, ya’ni har bir prujinadagi kuch og'irlik kuchiga teng bo'ladi. F = F1 = F2 = F3 =....= Fn. Prujinalar sistemasining cho'zilishi har bir prujina cho'zilishlari yig'indisiga teng bo'ladi. . Bulardan prujinalar sistemasining bikrligini topamiz.
Bikrliklari bir xil bo'lgan prujinalami ketma-ket ulaganda, umumiy bikrlik quyidagicha: + +
Juft kuchlar va uning momenti
Juftning momenti deb, mos ishora bilan olingan juft tashkil etuvchilaridan birining modulini juft yelkasiga ko‘paytmasiga teng bo‘lgan kattalikka aytiladi va quyidagicha aniqlanadi:
|
| |