|
Muayyan sharoitda o‘lchami va shakli hisobga olinmasa ham bo‘ladigan jism moddiy nuqta deb ataladi
|
| bet | 4/8 | | Sana | 01.01.2024 | | Hajmi | 1,71 Mb. | | #129434 |
Bog'liq oraliq biletlariKoʻchish obyekt vaziyatining oʻzgarishini bildiruvchi kattalik. U matematik jihatdan quyidagi tenglama bilan ifodalanadi:
Koʻchish= x= ]
[x_f] jismning oxirgi vaziyati koordinatasi.\[x_0] boshlangʻich vaziyat koordinatasi.
[Delta x] belgisi oʻzgarish (farq) ni bildiradi.
U simon nayga bir jinsli suyuqlik solingan va unga biror kuch bilan ta’sir qilinganda suyuqlikning tebranish davri, chastotasi va siklik chastotasi nimaga teng bo‘ladi?
Butun olam tortishish qonuni va erkin tushish tezlanishi.
moddiy zarralarning oʻzaro tortishishi toʻgʻrisidagi qonun; tabiatning universal qonuni. Massalari m1 va m2 boʻlgan va bir-biridan r masofada turgan moddiy zarralarning oʻzaro tortishish kuchi ushbu formuladan topiladi: F=Gm1m2/r²; bunda: G — gravitatsion doimiy va G = 6.67*10^(-11) (N*m^2)/kg^2 = (1/1.5) * 10^(-10)(N*m^2/kg^2). Moddiy zarralar deganda oʻlchamlari shu zarralar orasidagi masofadan ancha kichik jismlar, ya’ni moddiy nuqtalar tushuniladi
Erkin tushishning tezlashishi (tortishishning tezlashishi) — bu boshqa kuchlarni hisobga olmagan holda, tortishish kuchi (yoki boshqacha aytganda, jismning erkin tushishdagi tezlashishi) tomonidan jismga berilgan tezlashuv .
Yer yuzasida erkin tushishning tezlashishi g (odatda "bir xil" deb talaffuz qilinadi) ekvatorda 9,780 m/s² dan qutblarda 9,82 m/s² gacha oʻzgarib turadi[3].
5-BILET.
Dinamika nimani oʻrganadi. Nyutonning I, II va III qonunlari.
Dinamikaning bevosita vazifasi berilgan (qoʻyilgan) kuchlar boʻyicha harakatni aniqlash, agar harakat maʼlum boʻlsa, jismga qoʻyilgan kuchlarni topishdan iborat. Odatda, dinamika deganda yoruglik tezligidan ancha kichik tezlikda harakatlanayotgan har qanday moddiy jismning harakatini oʻrganadigan anʼanaviy (klassik) dinamika tushuniladi.
Nyutonning harakat qonunlari klassik mexanikaning uchta asosiy qonuni boʻlib, jismning harakati va unga taʼsir qiluvchi kuchlar oʻrtasidagi munosabatni tavsiflaydi. Harakatning uchta qonuni birinchi boʻlib Isaak Nyuton tomonidan 1687-yilda chop etilgan "Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica" ("Tabiiy falsafaning matematik asoslari ") asarida bayon etilgan[2].
Ushbu qonunlarni quyidagicha izohlash mumkin:
1-qonunAgar kuch taʼsir qilmasa, tana tinch holatda yoki toʻgʻri chiziqda doimiy tezligida harakatda qoladi.
2-qonunJismga kuch taʼsir qilganda, uning impulsining oʻzgarish tezligi kuchga teng boʻladi.
Qonun Agar ikkita jism bir-biriga kuch taʼsir qilsa, bu kuchlar bir xil kattalikka ega, ammo qarama-qarshi yoʻnalishga ega[3].
Suyuqlikda cho‘kmaydigan jismning suyuqlik sirtida tebranish davrini, chastotasini va siklik chastotasini toping.
3.Molekulyar kinetik nazariyaning asosiy shartlari va tenglamasi.
bo'lib, im pulsning vaqt bo'yicha o'zgarishi CD devorga ta’sir 1 с 3 166 qiluvchi kuchni beradi, ya’ni F = bo'ladi. Yuzaga ta’sir qiluvchi kuch esa bosimni beradi. P= bo'ladi.
6-BILET.
Oʻgʻirlik kuchi va jism ogʻirligi orasidagi bogʻlanish. Jism ogʻirligining harakat turiga bogʻliqligi.
Jismni Yerga tortib turuvchi kuchni og‘irlik kuchi deb ataymiz va F
og‘
tarzida belgilaymiz. Nyutonning ikkinchi qonuni formulasidagi a tezlanishni
g erkin tushish tezlanishi bilan almashtirib, m massali jismning og‘irlik
kuchini quyidagicha ifodalash mumkin:
F og’= mg. (3)
|
| |
