|
MÜHAZİRƏ 6
Hissələrin və pəstahlarin səthlərinin keyfiyyəti. Səth təbəqəsinin keyfiyyətinin əsas xarakteristikaları
|
| bet | 11/33 | | Sana | 27.12.2023 | | Hajmi | 1,26 Mb. | | #128586 |
Bog'liq C fakepathMühazir MÜHAZİRƏ 6
Hissələrin və pəstahlarin səthlərinin keyfiyyəti. Səth təbəqəsinin keyfiyyətinin əsas xarakteristikaları
Səthin keyfiyyəti – bu səthə texnoloji təsir nəticəsində səth təbəqəsinin fiziki-kimyəvi xassələrinin və həndəsi parametrlərinin məcmusudur.
Səth təbəqəsi – materialın səthinin həcmi hissənin nüvəsinin materialından əhəmiyyətli dərəcədə fərqlənir. Bu təbəqənin dərinliyi məhsulun istehsal texnologiyasını müəyyən edən emal şəraitindən asılı olaraq dəyişir.
Nümunə: bir neçə mkm – kalibr, bir neçə yüz mkm – val. Müasir təsəvvürlərə uyğun olaraq, səth təbəqəsinin keyfiyyəti iki qrup xarakteristikası ilə müəyyən edilmiş mürəkkəb bir anlayışdır (şək. 4.1). Dalğalılıq forma xətaları ilə nahamarlığın arasında aralıq yeri tutur. Onların fərqləndirmə meyarı S addımının nahamarlıqlarının hündürlüyünə R nisbətidir. Formanın buraxılabilən hədləri və səthlərin yerləşmələri dövlət standartına uyğun olaraq müəyyən edilir. Formanın buraxılabilən hədləri və səthlərin yerləşmələri üçün 16 dərəcə dəqiqlik təyin edilmişdir.
Dalğalılıq xırda nahamarlıqdan əsasən addımının böyüklüyü ilə seçilir. Kələ-kötürlüyün addımı 1mm-dən çox
Şəkil 4.1. Səth təbəqəsinin xarakteristikalarından asılılıq sxemi
olarsa dalğalılıq, 1mm-dən az olursa xırda nahamarlıq hesab edilir. Dalğaların hündürlüyü 250mk-a qədər ola bilər. Xırda forma xətalarının məmulatın üzərində əmələ gətirdiyi xırda girinti və çıxıntılara kələ-kötürlük və ya nahamarlıq deyilir. Üzün kələ-kötürlüyü emal üsulundan, emal zamanı tətbiq olunan alətin ağzının formasından, itiliyindən və bucaqlarından, kəsmə rejimindən, dəzgahın, alətin və məmulatın sərtliyindən, məmulatın materialından və bir sıra üsullardan asılıdır. Dalğalıq hal-hazırda normaya salınmamışdır (şək. 4.2). Tövsiyələrə əsasən dalğalıq aşağıdakı kimi təyin edilir:
a) dalğalığın hündürlüyüylə Wz;
b) dalğalığının orta addımıyla Sw.
Şəkil 4.2. Həndəsi xarakteristikaların ayrılmasının meyarları
S/R> 1000; S/R= 50...1000; S/R< 50
forma xətası dalğalıq nahamarlıq
|
| |
