Qarşılıqlı induksiya
Hər-hansı konturda cərəyan şiddəti dəyişdikdə həmin cərəyanın yaratdığı dəyişən maqnit sahəsi qonşu konturda (yəni onunla əlaqədə olan konturda) induksiya e.h.q.- in yaranmasına səbəb olur. Bu hadisə qarşılıqlı induksiya hadisəsi adlanır.
Şəkildəki kontura baxaq.
1 konturunda reostat vasitəsi ilə konturdakı cərəyan şiddətini dəyişmək olar. açarını qapadıqda 1 konturunda cərəyanı keçəcək və onun ətrafında maqnit sahəsi yaradacaqdır. Bu maqnit sahəsinin induksiya xətlərinin bir hissəsi 1 konturundan müəyyən məsafədə yerləşən ikinci konturu kəsəcəkdir. 1 konturunda cərəyanın yaratdığı maqnit seli ikinci konturu kəsəcək ( ~):
- mütənasiblik əmsalıdır.
cərəyanı dəyişdikdə, maqnit seli də dəyişəcək və 2- ci dövrədə e.h.q.-si yaradacaqdır: ![]()
2 konturunda yaranan cərəyanı 1 konturunda onu kəsən maqnit seli yaradacaq. maqnit seli ilə mütənasibdir:
cərəyanı dəyişdikdə, 1 konturunda e.h.q. yaradacaqdır:
və mütənasiblik əmsalları qarşılıqlı induktivlik adlanır. Hesablama göstərir ki, həmişə = olur.
Qarşılıqlı induksiya əmsalının qiyməti yalnız konturun formasından, ölçüsündən, konturların qarşılıqlı yerləşmə vəziyyətindən və ətraf mühitin maqnit nüfuzluğundan asılıdır və induktivlik vahidi ilə , yəni Henri ilə ölçülür.
|