Durğun dalğalar
Bir birinin əksi istiqamətində yayılan eyni amplitudlu dalğaların toplanması (interferensiyası) nəticəsində yaranan əvəzləyici dalğaya durğun dalğa deyilir.
Əks istiqamətlərdə yayılan eyni  amplitudlu iki müstəvi dalğaya baxaq:
  -ı nəzərə alaq.
 (1)
Bu durğun dalğa tənliyidir. Ondan görürük ki, amplitud x-dən asılıdır: 
Durğun dalğaların hər nöqtəsindəki rəqslərin tezliyi qarşılaşan dalğaların tezliyinə bərabərdir.
1.  ; (2)  olan nöqtələrdə amplitud maksimal olur:  . Bu nöqtələrdə qarın nöqtələri və ya sadəcə qarınlar deyirlər.
(2)-dən qarınların koordinatlarını tapmaq olar:
 (3)
2.  ; (4) olan nöqtələrdə amplitud sıfır olur  bu nöqtələrə düyün nöqtələri və ya düyünlər deyirlər. Bu nöqtələrdə rəqslər baş vermir. Düyünlərin koordinatlarını (4)-dən taparıq:
 ; (5)
(3)və (5)-dən qonşu qarınlar və düyünlər arasındakı məsafə  olduğunu alırıq. Qarınla düyün arasındakı məsafə bərabərdir. Düyünlər və qarınlar həmişə eyni yerdə (nöqtədə) olurlar. 
(1)-dən görünür ki, amplitud sıfır nöqtəsindən (qiymətindən) keçərkən işarəsi dəyişir, fazalar isə düyünün sağı və solunda qədər fərqlərin, düyünün müxtəlif tərəflərindəki nöqtələr əks faza ilə rəqs edirlər.
Tərpənməz olduğundan durğun dalğa enerji daşımır.
Durğun dalğalar ixtiyari dalğavari prosesdə əmələ gələ bilər. Adətən durğun dalğalar, dalğaların mühitin məhdud həcmlərində yayıldığı zaman baş verir.
Məsələn: mexaniki rəqslər üçün ucları bərkidilmiş simdə, səs rəqsləri üçün müəyyən həcmli hava sütunlarından (nəfəsli musiqi alətlərində), elektromaqnit rəqsləri üçün rəqs generatorunu elektrodlarla birləşdirən məftillərdə, şaquli səthlərin yaxınlığında və.s. durğun dalğalar alınır.
| 