Namangan Institute of Engineering and Technology
nammti.uz
10.25.2023
Pg.112
iste'molchilarning ayrim toifalari uchun mavjudligi bilan farq qiluvchi turli xil usullar va texnik
vositalar ishlab chiqilgan.
1- rasmdan 0,4 kV kuchlanishli tarmoqlarda kuchlanish nosimmetriyasi darajasini pasaytirish
usullarining klassifikasiyasi keltirilgan: 0,4 kV taqsimlash tarmoqlarining yopiq zanjirlaridan
foydalanish, tarmoq fazalari bo‘ylab yuklamalarni qayta taqsimlash, tarmoqning nol ketma-ketlik
qarshiligini kamaytirish, uch fazali tarmoq kuchlanishining nol va teskari tashkil etuvchilari ketma-
ketligini yo‘qotish. Fazalar bo‘yicha yuklamalarni simmetriyalash texnik xizmat ko‘rsatuvchi xodimlar
tomonidan qo‘lda yoki maxsus boshqaruv tizimlari orqali avtomatik ravishda simmetriyalash
qurilmalari orqali amalga oshirilishi mumkin.
Uch fazali to‘rt simli elektr tarmoqlarini loyihalashda kuchlanish simmetriyasiga erishish uchun
mavjud bo‘lgan bir fazali iste’molchilarni o‘z quvvatlarini hisobga olgan holda fazalarga teng
taqsimlashga hamda yangi iste’molchilarni tarmoqqa kiritishda ham xuddi shunday harakat qilinadi.
Biroq, har bir bir fazali iste’molchilar yuklamasi kun va mavsum vaqtiga qarab o‘zgaruvchan bo‘lib,
ko‘pincha yildan-yilga ortib borishga moyil bo‘ladi (ayniqsa, yakka tartibdagi turar-joy binolarida),
buning natijasida ekspluatatsiya paytida nosimmetriya yuzaga kelishi mumkin.
Uzoq vaqt davomida, yuqori ehtimollik bilan, tarmoq yuklamalarining dastlabki simmetrik
tizimi barqaror nosimmetrik tizimga aylanadi. Shu bilan birga, mavsum davomida toklarni fazalar
bo‘yicha taqsimlanishi nisbatan barqaror bo‘lishi mumkin. Shunga ko‘ra, maksimal yuklama paytida
liniya fazalaridagi toklarni o‘lchash natijalariga ko‘ra vaqti-vaqti bilan, eng ko‘pi olti oyda bir marta,
bir xillikni ta’minlash uchun yuklamalarni fazalar bo‘ylab qayta taqsimlash va shu bilan tok va
kuchlanish nosimmetriyasini kamaytirish hamda energiya tejamkorligiga erishish mumkin.
