АДАП.
АДАП.
АДАП.
W
p
(S)
W
o
(S)
Namangan Institute of Engineering and Technology
nammti.uz
10.25.2023
Pg.382
qozonning noravshan modelining koeffisiyentlari matrisasi.
O‘zgaruvchilarni vektorining noravshan munosabat bilan ifodalash mumkin :
i
i
x
i
i
x
x
x
. i–chiqish o‘zgaruvchisi quyidagicha ifodalanadi:
i
i
y
i
i
y
t
y
t
t
y
,
,
)
(
,
;
,...,
2
,
1
l
i
i
i
y
i
i
y
y
y
,
bu yerda
i
y
-tegishlilik funksiyasi
𝐴,
̅ 𝐵̅, 𝐶̅
matrisa elementlari quyidagi ko‘rinishda tasvirlangan:
.
,
,
,
,...,
,
,
,
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
l
n
l
n
C
l
n
l
n
C
n
n
B
n
n
B
n
n
n
n
A
n
n
n
n
A
C
C
C
C
C
C
B
B
B
B
B
B
A
A
A
A
A
A
i
i
D
i
i
x
x
D
da qozonning noravshan to‘plam boshlang‘ich shartlari to‘plami
quyidagi ko‘rinishda bo‘ladi:
s
s
S
S
bug‘ qizdirgichning noravshan to‘plam holat vektori
o‘zgaruvchilari soni, bu yerda
n
S
,...,
2
,
1
–qozonning holat vektori o‘zgaruvchilarining tartib
raqami
i
x
o‘zgaruvchi uchun tegishlilik funksiyalari ko‘rinishida quyidagicha yoziladi:
,
1
2
2
2
1
1
1
2
1
2
1
1
2
1
2
1
,
,
,
,
,
x
a
b
sign
x
a
b
x
a
b
sign
x
a
b
b
b
a
x
x
Xi
Xi
Xi
i
X
i
X
Xi
Xi
Xi
Xi
Xi
i
X
i
X
i
X
i
X
i
X
i
Xi
(3)
bu yerda koeffisiyent
i
X
a
tegishlilik funksiyasining modulini keltirilgan qiymatini tasvirlaydi,
i
X
b
1
va
i
X
b
2
koeffisiyentlar tegishlilik funksiyasi kengligini ko‘rsatadi,
i
X
1
va
i
X
2
-tegishlilik
funksiyasini x
i
o‘qiga og‘ishini ifodalaydi.
i
X
b
1
,
i
X
b
2
,
i
X
1
,
i
X
2
turli tegishlilik funksiyasini hosil
qiluvchi koeffisiyentlardan foydalangan holda, ularni noaniqlik ko‘rsatkichlari sifatida qo‘llash
mumkin. Qozonni noravshan-mantiqiy boshqarish tizimini samarali boshqarishdagi tizimda mavjud
bo‘lgan rostlashning sifat ko‘rsatkichlari (tizimdagi o‘tish jarayoni vaqti, rostlash mobaynida
maksimal og‘ishi, tizimdagi mavjud jarayonlarni kuzatuv xatosi va hokazo) qo‘shimcha funksiyalar
ko‘rinishida ifodalanadi:
,
,
,
,
,
,
,
,...,
2
,
1
,
2
3
1
2
1
i
X
i
X
з
i
X
з
i
X
з
i
X
з
з
k
з
k
з
k
Q
з
k
з
k
Q
з
k
з
k
b
b
a
Q
Q
K
k
Q
Q
Q
(4)
bu yerda k– qozonning boshqarish tizimini sifat ko‘rsatkichlari soni.
Namangan Institute of Engineering and Technology
nammti.uz
10.25.2023
Pg.383
Qozonning texnologik parametrlarini boshqarish jarayonining talab etilgan sifat ko‘rsatkichlari
asosida etalon modelni quyidagi ko‘rinishda ifodalaymiz:
м
м
м
м
м
u
B
x
A
x
,
(5)
bu yerda, u
m
–qozonning boshqarish tizimiga ta’sir etuvchi parametr; x
m
(t)–qozonning etalon
o‘zgaruvchilarining holatlari vektori. Qozonning holat vektorining o‘zgaruvchilariga va boshqarishga
chegaraviy shartlar texnologik reglament asosida quyidagi ko‘rinishda yozib olinadi:
.
min
max
1
-
min
2
max
1
-
2
min
2
2
max
1
1
,
,
,
,
,
,
,
,...,
,
,
,
,
,
,
,
,...,
,
,
,
,
,
,
,
u
t
u
x
g
u
t
u
x
g
x
t
u
x
g
x
t
u
x
g
x
t
u
x
g
x
t
u
x
g
m
m
n
n
n
n
(6)
Texnologik jarayonni, ya’ni qozon haroratini boshqarishning maqsadi jarayonni xarakterlovchi
holat vektori o‘zgaruvchilarini texnologik reglamentdan o‘rtacha og‘ishni minimallashtirish uchun
o‘zgaruvchilarga qo‘yilgan chegaraviy shartlarni ta’minlaydigan ya’ni
доп
x
t
x
,
доп
u
t
u
,
shunday rostlagichni strukturasi va parametrlarini tanlash kerakki u ob’yektga qo‘yilgan barcha
shartlarni va sifat ko‘rsatkichlarini(6) qanoatlantirsin.
Qozonni boshqarish tizimining
,
,
t
a
t
a
i
y
i
x
sifat ko‘rsatkichini aniqlash uchun boshqarish
ob’yektining vaqt xarakteristikalaridan foydalanildi. Rostlagichning noravshanlik parametrlari
t
b
i
x
1
,
t
b
i
x
2
,
t
b
k
y
1
,
t
b
k
y
2
, tegishlilik funksiyasining kengligi orqali aniqlanadi.
Qozonning boshqarish algoritmiga robastlik xususiyatini berish uchun, minimal murakkablikni
ta’minlaydigan va boshqarish signaliga qo‘yiladigan chegaraviy shartlar va uning o‘zgarish tezligini
hisobga olish imkonini beruvchi tezkor gradiyentli diskret algoritmdan foydalanildi. Bunday holda,
boshqarish signali holat o‘zgaruvchilarining noravshan qiymatlari to‘plami asosida shakllanadi.
Yuqoridagilarga asoslangan holda modifikatsiyalangan boshqarish qonuni quyidagi munosabatda
yoziladi:
,
1
t
x
t
k
t
u
t
k
u
i
n
i
x
м
u
,
1
1
-
-
-
1
1
,
1
1
-
-
-
1
1
,
1
1
-
-
-
1
1
6
2
6
1
5
4
5
3
1
5
1
4
5
3
1
1
t
u
t
h
t
u
t
h
h
k
k
t
k
t
x
t
h
t
x
t
h
h
k
k
t
k
t
x
t
h
t
x
t
h
h
k
k
t
k
м
м
u
u
n
n
xn
xn
x
x
bu
yerda
0
,
h
mh
t
–diskretlash
qadami,
;
,...,
2
,
1
,
0
m
m
6
5
4
3
2
1
,
,
,
,
,
–noravshan-mantiqiy
rostlagich
parametrlari;
i
i
еi
i
X
iм
i
i
dx
e
x
x
e
– qozonning holat vektor o‘zgaruvchilari va etalon holat
o‘zgaruvchilari
o‘rtasidagi
nomutanosiblik;
i
e
i
e
i
e
i
e
i
e
i
i
i
e
b
b
a
e
e
2
1
2
1
,
,
,
,
,
–
nomutanosiblikning tegishlilik funksiyasi; (3.3) formuladagi φ– tegishlilik funksiyasining analitik
ko‘rinishi,
iм
i
x
i
e
x
a
a
-
,
i
x
i
e
1
1
,
i
x
i
e
2
2
,
i
x
i
e
b
b
1
1
,
i
x
i
e
b
b
2
2
,
|
