19
sodir bo'lganda, u aniqlanadigan va o'lchanadigan plitalar orasidagi sig'imni
o'zgartiradi.
3. Optik: Optik sensorlar jismoniy miqdorlarni aniqlash va o'lchash uchun
yorug'likdan foydalanadi. Ular yorug'likning yutilishi, aks etishi, sinishi yoki
interferentsiyasi kabi turli printsiplarga asoslanib ishlashi mumkin. Masalan,
fotodiod yorug'lik intensivligini elektr signaliga aylantiradi.
4. Piezoelektrik effekt: Piezoelektrik sensorlar mexanik stress yoki bosimga
duchor bo'lganda elektr zaryadini hosil qiladi. Pyezoelektrik effekt - bu mexanik
kuchlanishga javoban elektr zaryadini ishlab chiqarish uchun ma'lum
materiallarning xususiyati.
5. Magnit effekt: Magnit sensorlar magnit maydonlardagi o'zgarishlarni
aniqlaydi. Ular Hall effekti, magnit qarshilik yoki indüktans kabi turli tamoyillar
asosida ishlashi mumkin. Masalan, Hall effekti sensori magnit maydon ta'sirida
o'tkazgichdagi kuchlanishdagi o'zgarishlarni o'lchaydi.
6. Akustik effekt: Mikrofonlar kabi akustik sensorlar tovush to'lqinlarini elektr
signallariga aylantiradi. Ular tovush to'lqinlaridan kelib chiqadigan mexanik
tebranishlarni mos keladigan elektr signallariga aylantirish printsipidan
foydalanadilar.
7. Kimyoviy o'zaro ta'sir: Kimyoviy sensorlar maxsus kimyoviy birikmalarning
mavjudligi va kontsentratsiyasini aniqlash va o'lchash uchun mo'ljallangan. Ular
kimyoviy reaktsiyalar yoki maqsadli birikma va sensor materiali o'rtasidagi o'zaro
ta'sirlardan foydalanish orqali ishlaydi.
Bu sensor printsiplarining bir nechta misollari va o'ziga xos ishlash
tamoyillariga ega bo'lgan boshqa ko'plab turdagi sensorlar mavjud. Sensorni tanlash
maxsus dasturga va o'lchanadigan jismoniy miqdorga bog'liq.
Har bir sensor o'lchaydigan jismoniy miqdor turiga qarab turli xil ishlash
printsipiga ega. G'oya, o'lchov ostidagi jismoniy miqdorning funktsiyasi sifatida
sensorning xususiyatini/xususiyatlarini (qarshilik, zichlik, shakl, harorat va
boshqalar kabi) o'zgartirishni yaratishdir.
