86
shuningdek, ularda harbiy ishni samarali tashkil etish ko’nikmalarini
muvaffaqiyatli shakllantirilishini ta’minlay olishi aniqlandi. Garchi,
mustaqil
ta’lim, individual ta’lim, tabaqalashtirilgan ta’lim, dasturiy ta’lim, masofaviy
ta’lim hamda innovatsion ta’lim ham bo’lajak harbiy ta’lim o’qituvchilarining
kasbiy kompetentligini samarali shakllantirish imkoniyatiga ega bo’lsa-da,
biroq, ularni YOCHQBT metodikasi fanini o’qitish jarayonida samarali qo’llay
olish uchun muayyan vazifalarni hal etish zarurligini ko’rsatdi.
3. Oliy ta’lim muassasalarida YOCHQBT metodikasi fanini o’qitishda
ta’lim texnologiyalarini qo’llashning mavjud holatini o’rganish bu yo’lda fan
o’qituvchilari tomonidan tashkil etilayotgan pedagogik faoliyat natijalarining
mavjud imkoniyatlar darajasidan past ekanligini ko’rsatdi. Bu holat tajrib-sinov
ishlari davrida sezilarli o’zgarishlarni sodir etish zarurligini taqozo etadi.
Tajriba-sinov ishlarini olib borishda masalaning bu jihatiga alohida e’tibor
qaratildi.
4. Tajriba-sinov ishlarining modul ta’limi, muammoli ta’lim, interfaol
ta’lim, rivojlantiruvchi ta’lim, hamkorlik ta’limi va o’yin texnologiyalari asosida
tashkil etilishi “Harbiy ish asoslari” bo’limi bo’yicha
darslarning samarali
tashkil etilishini ta’minlash bilan birga bo’lajak harbiy ta’lim o’qituvchilari
tomonidan o’quv materiallarining puxta o’zlashtirilishi uchun qulay sharoitni
hosil qildi.
5. Oliy ta’lim muassasalarida YOCHQBT metodikasi fanini o’rganishda
ta’lim texnologiyalarini qo’llashga yo’naltirilgan sinov ishlari mazmunining
batafsil ishlab chiqilishi amaliy tajribani samarali tashkil etilishini ta’minladi.
Tajriba avvali va yakunida talabalarning kasbiy kompetentlikka ega
ekanliklarini aniqlash maqsadida tadqiqot davrida
mezonlarni ishlab chiqish
zarurligiga ishonch hosil qilindi. Mavzuga doir manbalarni o’rganish,
talabalarning faoliyatlarini kuzatish, tajriba-sinov ishlarining turli bosqichlarida
namoyon bo’lgan holatlar, ro’y bergan o’zgarishlarni
inobatga olgan holda
quyidagi
mezonlar
bo’lajak harbiy
ta’lim
o’qituvchilarida
kasbiy
87
kompetentligining shakllanganlik darajasini quyidagi mezonlar asosida baholash
mumkin degan qarorga kelindi:
1. Kasbiy kompetentlik pedagogik maxorat kabi tayanch tushunchalar
mohiyatini anglay olishlari.
2. Kasbiy kompetentlikning muhim sharti davr talabi ekanligini tushunish.
3. Kasbiy kompetentlikni shakllantirish ehtiyojiga egalik.
4. O’zida kasbiy kompetentlikni shakllantirish yo’lida amaliy harakatlarni
tashkil eta bilish.
5. Kasbiy kompetentlikka egalikni to’la namoyon eta olish.
Tadqiqotning ilmiy natijalari asosida oliy pedagogik ta’limi
tizimida
bo’lajak
harbiy
ta’lim
o’qituvchilarida
kasbiy
kompetentligining
shakllanganligini takomillashtirish bo‘yicha quyidagi
ilmiy-amaliy tavsiyalar
taklif etiladi:
-
oliy ta’lim tizimida bo’lajak harbiy ta’lim o’qituvchilarining o‘quv ijodiy
tayyorgarlik
tuzilmasi
va
mazmunini
zamonaviy
talablari
asosida
modernizatsiya
qilib borish;
-
oliy
maktabda
mustaqil
ta’lim
olishga bo’lajak harbiy ta’lim
o’qituvchilarining o‘quv ijodiy tayyorgarlik sifat va samaradorligini oshirish
omili sifatida qaralib, uni uzviy va uzluksiz tashkil etishga e’tiborni
kuchaytirish;
- talabalar mustaqil ta’limi (mustaqil o‘rganishga ishtiyoq va mustaqil
ta’lim olish ko‘nikmasini shakllantirish) tizimini rivojlantirishga bag‘ishlangan
ilmiy-amaliy konferensiyalar, seminarlar o‘tkazish;
- oliy o‘quv yurtlarida mustaqil ta’lim olishning axborot texnologiyalarini
(xususan, masofali ta’lim texnologiyasini)
ishlab chiqish va uzluksiz
rivojlantirish chora tadbirlarini ishlab chiqish.