Texnologiya asosida faoliyat turlari
I
Tavsiya etiladigan moslama va uskunalar
II
Chizma
III
Standart asosida operatsiyani bajarish tartibi
IV
konstruktsiyasini qurish 1-jadval. uchun o’lchov belgilari
qiymatini aniqlash.
belgilari qiymatini tanlaydi. (1-jadval).
2. Ko‘ylak Qo’shimchalar qiymati 2-jadval
konstruktsiyasini qurish uchun qo’shimchalar tanlash.
2-jadval. yordamida aniqlanadi.
3. Ko‘ylak Ko‘ylak konstruktsiyasini qurish
konstruktsiyasini qurish uchun dastlabki hisoblarni bajarish.
4-jadval.
uchun dastlabki hisoblar 4-jadvalga asosan bajariladi.
4. Ko‘ylak bazis to’ridan Bo’r, chizg’ich, Ko‘ylak bazis to’ri chiziqlari 5-
gorizontal chiziqlarni o’tkazish.
o’chirg’ich, masshtabli chizg’ich, sm.lenta.
jadvalga asosan chiziladi. AG1 AT1 TB1 AN bo’laklar.
5. Ko‘ylak ort boyin Bo’r, qalam AA1 = Sboy : 3 + PShboy.o’m = 20,5 : 3
o’mizini hisoblash va chizg’ich. qurish.
+ 1,5
A1A2 = 0,15 Sboy + PVboy.o’m. = 0,15 x 20,5 + 0,9
Aa = 2,5
aa1= AA1 –1,7 = 8,3 – 1,7 = 2,5
6. Ko‘ylak old boyin Bo’r, chizg’ich, aa3 = aa1 + 1,0 = 6,6 + 1,0
o’mizini hisoblash va qurish.
o’chirg’ich, masshtabli chizg’ich,
sm.lenta.
a3a4 = 2,5.
A2a5 = a1a5 = A1a1 : 2
G2 G4 G1 G3
7. Ko’krak chizig’i Bo’r, chizg’ich,
G
GG1 = Short + 30 % Pk = 20,4 + 3,0 =
bo‘yicha old va ort bo’laklar kengligini
hisoblash va qurish.
o’chirg’ich, masshtabli chizg’ich,
sm.lenta.
23,4
G 1 G 2 = She l : 2 = 14,4 : 2
GG 3 = She l + 30 % P k = 19,2 + 3,0 G 3G 4 = She l : 2 = 14,4 : 2
G 2G 4 : 2 G 2 g = G 1g 2 = G 4g 1 = G 3g 4 =
6,8
8. Ko‘ylak ort yelka Bo’r, chizg’ich, TP = Vel.qiya + 2,5 48,9 + 2,5 = 51,4 chizig’ini qurish. o’chirg’ich, A2 P = Shel + 0,9 = 15,5 + 0,9 = 16,4
masshtabli A2P – to’g’ri chiziq bilan
chizg’ich,
sm.lenta.
tutashtiriladi. PP2 = PP1 : 2
P2a5 to’g’ri chiziq bilan tutashtiriladi.
(5-jadval).
9. Old yelka chokini Bo’r, chizg’ich, TP1 = Vpk = 45,5 a1 P1 = Shp + 0,9
qurish. o’chirg’ich, masshtabli chizg’ich, sm.lenta.
= 15,5 + 0,9 = 16,4
P1a1 – tutashtiriladi P2a1 old bo’lak yelka chizig’i.
10. Ort koketkani Bo’r, chizg’ich, AK = 5,5
loyihalash. o’chirg’ich, masshtabli chizg’ich, sm.lenta.
KK1 = GG1 + 1,0 = 23,4 + 1,0 = 24,4 K1K2 = 2,5 KK2 egri chiziq bilan birlashtiriladi.
11. Ko‘ylak yeng Bo’r, chizg’ich, g nuqtadan g G2 radius bilan, g1
o’mizini qurish. o’chirg’ich, masshtabli chizg’ich,
sm.lenta.
nuqtdan 21G4 radius bilan yoy o’tkaziladi.
G2 g2K2 – yoy bilan birlashtiriladi. G422P2 bilan birlashtiriladi.
K1 P to’g’ri chiziq bilan birlashtiriladi.
P va P1 nuqtalar to’g’ri chiziq bilan tutashtiriladi.
12. Ort bo’lak kengligi. Bo’r, chizg’ich, NN 1 = GG 2
o’chirg’ich, N 1 va G 2 nuqtalar birlashtiriladi. masshtabli T1 nuqta G 2 N 1 chiziq bilan T
chizg’ich, sm.lenta.
nuqtadan o’tgan gorizontal kesishgan joyda aniqlanadi.
T1 T2 = 1,5
13. Ort bo’lak yon Bo’r, chizg’ich, G2 G2 T2 B1 N1 nuqtalar mayin egri chizig’in aniqlash. o’chirg’ich, chiziq bilan birlashtiriladi.
masshtabli chizg’ich, sm.lenta.
14. Old bo’lak Bo’r, chizg’ich, NN2 = GG4 G4 va N2 to’g’ri
kengligini aniqlash. o’chirg’ich, masshtabli chizg’ich,
sm.lenta.
chiziq bilan birlashtiriladi. T2 T4 = T1 T2
15. Old bo’lak yon Bo’r, chizg’ich, G4, T4, B2 va N2 va N2 nuqtalar chizig’ini aniqlash. o’chirg’ich, mayin egri chiziq bilan birlashtiriladi.
masshtabli chizg’ich, sm.lenta.
16. Yeng uzunligini Bo’r, chizg’ich, O1O2 = 0,15 Sk + Peng.o’m + 1,5 = 0,15
aniqlash. o’chirg’ich, masshtabli chizg’ich,
sm.lenta.
x 50,0 + 4,5 + 1,5 = 13,5
O1 N = Deng = 64 sm. N nuqtadan o’ngga va chapga gorizontal chiziqlar
o’tkaziladi.
17. Yeng uchi kengligini Bo’r, chizg’ich, M1M2 = Obil + taxlama + bemalollik aniqlash. o’chirg’ich, qo’shimchasi M1M2 = 18,4 + 2,0 +
masshtabli chizg’ich, sm.lenta.
12,0 = 32,4 NM1 = M1 M2 : 2 + 1,3 = 32,4 : 2 + 1,3 = 17,5
NM2 = M1 M2 : 2 – 1,3 = 32,4 : 2 – 1,3 = 14,9
18. Yeng qiyama Bo’r, chizg’ich, R1R2 = Oel + POel = 32,2 + 10,8 =
kengligini aniqlash. o’chirg’ich, masshtabli chizg’ich, sm.lenta.
43,0
O2 R2 = R1 R2 : 2 + 0,6 = 43,0 : 2 + 0,6 = 22,1
O2 R2 = R1R2 : 2 – 0,6 = 43,0 : 2 – 0,6 = 20,9
19. Yeng qiyamasini Bo’r, chizg’ich, R1 va O1, O1 va R2 nuqtalar to’g’ri chizish. o’chirg’ich, chiziq bilan birlashtiriladi.
masshtabli chizg’ich, sm.lenta.
R 1 O 1 : 4 ® 1, 2, belgilanadi.
R 2 O 1 : 4 ® 4, 5,
belgilanadi.
3 nuqtalar
6 nuqtalar
20. Yeng uchidagi Bo’r, chizg’ich, M2 M3 = 4,6
qirqim va taxlama o’rnini belgilash.
o’chirg’ich, masshtabli chizg’ich, sm.lenta.
M3 M4 = 10,0 sm. M3M5 = 4,0
M5M6 = 2,0 sm.
21. Yeng yon Bo’r, chizg’ich, R 1 M 2 va R 2, M 1 nuqtalar to’g’ri chiziqlarini chizish. o’chirg’ich, chiziq bilan o’zaro birlashtiriladi.
masshtabli chizg’ich, sm.lenta.
Erkaklar ko‘ylagi uchun model tanlashda va konstruktsiyalashda gavda, qomat va figuraning xususiyatlari hisobga olinadi.
Ko‘ylak klassik, sport, romantik uslubda bo’lishi mumkin. Bulardan tashqari ko‘ylaklar kundalik, bayramona, uy uchun va harbiy turlarga bo’linadi.
4-rasm. Eraklar ko‘ylagining yoqa turlar
Ort, old va yeng bo’laklari asos konstruktsiya chizmasini chizish uchun hisoblar keltirilgan va chizmani chizish uchun ko’rsatmalar berilgan.
Erkaklar ko‘ylagi uchun yoqalar yaxlit bichilgan tik yoqali, qirqma tik yoqali, tik yoqa (stoyka), qaytarma konstruktsiyali bo’lishi mumkin. (4-rasm).
Yoqa o’lchami, shakli va bezagi modelga bog’liq. Bezak sifatida tasma, kant, tugma, krujevo va kashta qo’llaniladi.
Ko‘ylak taqilmasi uning modelining asosiy belgisidan biridir. Taqilma yuqoridan pastgacha, ochiq holda boyin o’mizidan old bo’lakning o’rtasigacha yoki undan yuqoriroqda loyihalanishi mumkin. (5-rasm).
Taqilmaga ishlov berish usuliga qarab qirqma va yaxlit plankada, old bo’lak bilan yaxlit bichilgan va qirqma adipli, yashirin holda loyihalanishi mumkin. Eng ko’p tarqalgan taqilma turi ko‘ylak bortiga boyin o’mizidan etakkacha planka bilan ishlov berishdir. Adipli taqilma katta yoshdagi erkaklar uchun mo’ljallangan modellarda ko’p uchraydi. Ko‘ylak tugmasining o’rni o’ng old bo’lakda, izma esa chap old bo’lakda belgilanadi. Taqilma tugmaga, pistonga, ilgakka, bog’ichga, «molniya» ga taqilishi mumkin.
Erkaklar ko‘ylagini modellashda unifikatsiyalangan bo’laklardan keng foydalaniladi. Katta bo’laklar (old, ort, yeng, koketka) bilan birga mayda bo’laklar ham unifikatsiyalangan bo’lishi mumkin. Bitta asos konstruktsiya asosida unifikatsiyalangan bo’laklarni almashtirish vositasida bir necha modellarni qurish mumkin. Cho’ntak, yoqa, qotirma bo’laklari ham unifikatsiyalangandir.
Erkaklar ko‘ylagi ip,zig’ir, shoyi, jun, aralashgan tolali, sun’iy tola gazlamalardan tikiladi. Gazlama yemirilishga, yuvishga chidamli, kam g’ijimlanuvchan, kirishmaydigan, rangi o’chib ketmaydigan, havo o’tkazuvchan, suv shimadigan bo’lishi kerak.
Gazlamaga bunday xossalarni berish uchun ularga sun’iy qorishmalar bilan ishlov beriladi, poliefir va poliamid tolalar bilan qo’shib ishlab chiqariladi.
Erkaklar ko‘ylagini modellash bosqichlari ko‘ylak vazifasiga, uslubiy yechimiga (sport, klassik, romantik, milliy) bog’liq: erkaklar ko‘ylagini modellash namunalari 2-rasmda ko’rsatilgan.
6-rasmda erkaklar ko‘ylagining namunaviy varianti ko’rsatilgan. Bu ko‘ylak kalta yengli, yo’z mavsumi uchun mo’ljallangan, klassik uslubda bo’lib, turli yosh guruhlaridagi (kichik, o’rta, katta) erkaklarga tavsiya etiladi. Ko‘ylak taqilmasi plankada 6 tugma va izmali bo’lib, yoqasi yaxlit tik qaytarma yoqali bo’ladi.
Chap tomonida bitta qoplama cho’ntak tikilgan. Yengi kalta va manjetli yoqa chetlari, taqilma plankasi va manjet chetiga bezak choki tikilgan. 7, 8, 9-rasmlarda erkaklar ko‘ylagining old va ort bo’laklari model konstruktsiyasining chizmasi ko’rsatilgan.
|
