|
No`kis 2023 mazmuni
|
bet | 4/55 | Sana | 16.09.2024 | Hajmi | 0,79 Mb. | | #271336 |
Bog'liq 3.Лекция умумий психологияBeruniy- Xorezmli alim Abu Rayxan Beruniy (973-1048) onin` psixologiyaliq ko`z qaraslari – biliw protsessleri seziwden baslaniwi ha`m oylawg`a ko`teriledi belgili na`rselerden belgisiz na`rseler ha`m ha`diyselerdi biliwge qaray rawajlanip baradi. Biliw protsesslerinde sezimlik biliw-seziw, qabil etiw, este saqlawg`a bularsiz tabiyat ha`diyselerin haqqinda pikirdi payda etiw mu`mkin emes dep keltiredi.
Biliw protsessinde baqlaw, salistiriw u`lken a`hmiyetke iye ekenligin aytadi. Insannin` este saqlawinin` jaqsi boliwi ha`mme na`rselerge jaqsi tez, ha`m an`sat este qaladi deydi.
Navoiy- Alisher Navoiy (1441-1501) du`n`ya ju`zi pa`ninde o`shpes iz qaldirg`an ulli o`zbek shayiri, alimi oyshili bolip tabiladi. Onin` filosofiyaliq – insan o`zinin` bes seziw ag`zalari arqali sirtqi du`n`yani bilip aladi. Duris aniq mag`liwmatlarg`a iye boladi, olardi miyde oylaw ja`rdeminde uliwmalastiradi, qayta isleydi, keyin ala juwmaq shig`aradi deydi.
Psixikanin` is-ha`reket nizamlarin tu`siniwde seziw organlari ha`m nerv sistemasi jumisin u`yrengen fiziologlardin` jetiskenlikleri u`lken a`hmiyetke iye. Qabil aliwdin` psixofiziologiyalari boyinsha birinshi izertlewler XI a`sirde arab ilimpazi Ibn al`-Xaysam ta`repinen baslandi, ol ko`riw arqali qabillaw protsessinde tuwri optik na`tiyjelerge sanali tu`rde bolmasa da qosimsha psixikaliq aktler qosiladi, ha`m na`tiyjede qorshag`an a`tiraptag`i zatlardin`, onin` ko`lemi h.t.b. formasin qabil aliw payda bolatug`inlig`in ashti. Ob`ektlerdi toliq qabillaw ushin ko`zler ha`reketi-ko`riw ko`sheri awisiwi za`ru`r. Usinin` na`tiyjesinde organizm avtomatik tu`rde operatsiyani a`melge asiradi.
Psixologiyanin` basqa pa`nler menen baylanisi. Filosofiya, sotsiologiya, pedagogika, biologiya, fiziologiya, ximiya, fizika. matematika h.t.b.
Ta`kirarlaw ushin sorawlar
Psixologiya so`z qanday ma`nini an`latadi.
Psixologiya neni u`yrenedi. Onin` aniqlamasin berin`.
Psixologiya pa`ninin` pedagogika tarawinda qanday a`hmiyeti bar.
Psixologiyanin` waziypasina neler kiredi.
Psixikaliq hallar degende neni tu`sinesiz.
Psixikaliq qubilislar degenimiz ne.
|
| |