|
Printsipial elektr sxemalarda elementlarning shartli grafik va harfiyBog'liq LJAA fani ma\'ruzalar2. Printsipial elektr sxemalarda elementlarning shartli grafik va harfiy
belgilanishi
Sxema elementlarining shartli grafik va harfiy ifodalanishi bir guruh Davlat
Standartlari va ko`rsatma materiallar asosida belgilangan. Bu shartli belgilanishlar
asosida avtomatlashtirishning har qanday murakkab printsipial sxemasini bajarish
mumkin. 7-jadvalda ba`zi-bir ko`p uchraydigan elektr elementlarning shartli grafik va
harfiy belgilanishlari keltirilgan (to`laligicha va ularning o`lchamlarini tavsiya etilgan
adabiyotlardan olish mumkin).
Barcha belgilanishlarni proportsional tarzda kichraytirishga ruxsat beriladi;
ammo bunda ikki yondosh chiziqlar orasidagi masofa 1mm dan kam bo`lmasligi
kerak. SHartli belgilanishlarda elementlarga aniqlik kiritish belgilarini ifodalaganda
o`lchamlarini kattalashtirishga ham ruxsat berilgan. elementlarni sxemada
standartlarda keltirilgan holatda ko`rsatiladi; lozim bo`lganda 90
0
yoki 45
0
ga
burilgan tarzda ko`rsatishga ham yo`l qo`yiladi; mabodo bunday ifodalanishda sxema
o`qilishi yoki ma`nosi o`zgarsa standartlardagi holati saqlanishi kerak.
Aloqa yo`llari va elementlar sxema o`lchamiga qarab 0.2 dan to 1 mm
qalinlikda chizilib, agarda shartli grafik belgilanishda qalin chiziqlar bo`lsa, u aloqa
chizig‘iga nisbatan 2 marta keng holatda tasvirlanadi.
Sxema o`lchami 24 va undan undan kichik bo`lganda aloqa chiziqlari 0.3 dan
0.4mm qalinlikda chizish tavsiya etiladi. Agar bir sxemada turli vazifali zanjirlar
tasvirlangan bo`lsa (masalan, kuch va boshqarish zanjirlari), bu holda ularni turli
qalinlikda ko`rsatiladi. Bir sxemada uchtagacha chiziqlar qalinligi qo`llanilishi
mumkin.
SHartli harf-raqamli belgilash element haqidagi ma`lumotlarni qisqa holda
ifodalash imkoniyatini beradi. Umumiy holda belgilash uch qismdan iboratdir:
element ko`rinishi, tartib raqami (agar bir xil elementlar bir nechta bo`lsa) va
funktsional taalluqliligi. SHulardan dastlabki ikki qismi majburiydir.
7-jadval
|
| |
