- Periferiya shinasi. Periferiya shinasi MPQ va boshqa markaziy qurilmada yoki
kengaytiruvchi qurilmalarni o`zaro almashinadigan hamma signallarni elektr
bog‘lovchisidir.
Signallarni kiritish/chiqarish modullarining funktsional sxemalarini ayrimlari
ushbu rasmlarda keltirilgan. (1.4; 1.5-rasmlar).
YAponiyaning HITACHI firmasining S10α seriyali kontrollerini strukturali
sxemalari 1.6 - rasmda keltirilgan [2].
1.4 - Rasm. Raqamli kiritish a),b),v) modullarini va raqamli chiqarish.
g) modulini bitta kanallarini funktsional sxemalari.
а)
б)
а)
А
б)
в)
В
г)
1.5 - Расм. Рақамли киритиш\чиқариш модулларини функционал
схемалари
1.6-Rasm. HITACHI firmasining S10α seriyali kontrollerini modullar bilan o`zaro
bog‘lanishini strukturali sxemasi.
6. Avtomatlashtirish va o`lchash sistemalarining funktsional
sxemalarini loyihalash
Reja:
1. Funktsioal sxemalarning vazifasi va ularni bajarilishining umumiy tamoyillari
2. Texnologik jihoz, uskuna va kommunikatsiyalarni funktsional sxemalarda
ifodalash
3. Funktsional sxemalarda avtomatlashtirish vositalari va asboblarining shartli
harfiy belgilanishi
4. Avtomatlashtirish vositalari va asboblarining funktsional sxemalarda shartli
grafik tasvirlash.
1.Funktsional sxemalarning vazifasi va ularni bajarilishining umumiy
tamoyillari
Funktsional sxemalar avtomatlashtirish sistemalari loyihasining asosiy texnik
hujjati bo`lib, unda texnologik ob`ekt va avtomatik nazorat, rostlash boshqarish va
shu kabi vositalari birgalikda tasvirlanadi
Funktsional sxemalarni tuzishda Davlat Standarti DS21.404-85 va ko`rsatma
material RM4-4-85 talablariga rioya etiladi.
Funktsional sxemalarni loyihalash jarayonida quyidagi masalalar hal etiladi:
1. Texnologik jarayonning muqobil avtomatlashtirish hajmi aniqlanadi;
2. Avtomatik tarzda nazorat, rostlash va boshqarish lozim bo`lgan texnologik
parametrlar belgilanib, texnik vositalar majmuasini tanlash maqsadida ularing
o`lchash chegaralari, usullari aniqlanadi;
3. Masofadan va avtomatik boshqariladigan ijro mexanizmlari tanlanadi;
4. Texnologik jihoz, apparat va uskunalarning avtomatik tarzda himoya va
blokirovka etish uchun etarli bo`lgan hajmi belgilanadi;
5. Asbob, avtomatika vositalari va apparaturalarini shchit va pul‘tlariga,
shuningdek, joyiga, dispetcher punktlariga joylashtirish hal etiladi.
Texnologik jarayonlarni avtomatlashtirishning funktsional sxemalarini ishlab
chiqishda quyidagi talab va qoidalarga amal qilinadi:
1. Avtomatlashtirishning texnik vositalarini tanlashda texnologik jarayonning
harakterini, jarayonning yong‘inga va portlashga moyilligini, atrof-muhitning
zaharliligini va emiruvchiligini, o`lchanayotgan muhitning fizik-kimyoviy hossalarini
va parametrlarini; o`lchash o`zgartkichlarining o`rnatilgan joyidan nazorat va
boshqarish punktlarigacha masofasini; boshqarish sistemasiga ishonchlilik, aniqlik va
tez ta`sir etish kabi talablarni hisobga olish zarur.
2. Avtomatlashtirishda
texnik
vositalarning
ommaviy
(seriyallab)
ishlab
chiqariladiganlari asosida to`zilishi lozim; bunda ular o`zining soddaligi, o`zaro mos
kelishi, shchit va pul‘tlariga o`rnatish qulayligi bilan tasniflanuvchi texnik
majmualaridan foydalanish maqsadga muvofiqdir.
3. Ommaviy ishlab chiqariladigan asbob, texnik vosita va apparaturalarini qo`llash
imkoni bo`lmaganda yangi vositalarni ishlab chiqish uchun texnik topshiriq beriladi.
4. YOrdamchi energiyadan (elektr yoki pnevmatik) ta`minlanuvchi vositalarni
tanlash texnologik ob`ektning yong‘in va portlash havflilik sharoitlari bilan,
shuningdek axborot va buyrug‘ signallarining tez ishlashi va uzatishi masofasiga
qo`yiladigan talablar e`tiborga olinadi.
5. Dispetcherlik shchit va pul‘tlariga o`rnatiladigan signallash va boshqarish
apparaturalarining cheklangan bo`lishi kerak, aks holda hizmat ko`rsatuvchi
hodimlarning e`tiborini asosiylaridan chetga tortadi, sistemani murakkablashtiradi,
narhini oshirib yuborishga olib keladi.
6. Ikkinchi darajali, yordamchi asbob va avtomatika vositalarini iloji boricha ayrim
shchitlarga joylashtirib, ular ishlab chiqarish xonalarida bo`lgani ma`qul.
|
