|
-mavzu. O’ZBEKISTON FUQAROSINING PSIXOLOGIK HIMOYASI VABog'liq F.Mo’minov, Sh.Barotov va boshq. Ochiq axborot tizimlarida axborot-psixologik xavfsizlik. Darslik.6-mavzu. O’ZBEKISTON FUQAROSINING PSIXOLOGIK HIMOYASI VA
O’Z-O’ZINI MUHOFAZA ETISHI (2 soat)
Shaxsning
axborot-psixologik
ximoyalanganlik
tushunchasi.
Inson
–
ijtimoiy-siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy-ma’naviy tizimning asosi va bosh
bo’g’ini. Inson psixologik holatining uning bilimiga, dunyoqarashi, g’oyalari, dini,
e’tiqodiga, jamoaviy tuyg’usi, mas’uliyati, moddiy ahvoliga, talablari qondirilishiga va
h.k. masalalarga bog’liqligi. Axborot asri shaxsining axboriy-ma’naviy mustaqilligi.
Axborot bilan ishlashda shaxslar erkinligi. Shaxsiy saytlar sonining misli ko’rilmagan
darajada o’sishi.
Inson ongi uchun kurash geosiyosatning yo’nalishi sifatida. Axborot manbalarining
to’g’ridan-to’g’ri shaxslar bilan ishlashi axborot asrining qonuniyati ekanligi. Axborot
bilan bevosita shaxsning o’ziga yuzlanish imkoniyatlarining keskin oshganligi. Shaxs
psixologiyasi ochiq tizim sifatida. Shaxs psixologiyasida ongli va ongsiz unsurlar
nisbati. Shaxs axborot-psixologik ta’sir o’tkaziladigan bosh ob’ekt va axborot
tajovuzidan himoya qilinadigan sub’ekt ekanligi. Shaxsga axborot-psixologik ta’sir
o’tkazish yo’llari va shakllarining ko’pligi.
Axborot tahdidlarining turlari va mazmunidan, ahamiyatidan shaxsning etarli
darajada xabardor emasligi, axborot tajovuzi oldida uning amalda ojizligi. Shaxs o’zi
yakka holda axborot tajovuzidan saqlanishi imkonsiz ekanligi. Shaxsning o’z
qadriyatlari mo’ljalini yo’qotib qo’yishining salbiy oqibatlari. Shaxsning hayotiy
dasturlari, qadriyatlari, motivlari, maqsadlari, xususiyatlarini parokanda qilib yuborish
axborot vositasida ta’sir o’tkazishning maqsadi ekanligi. Davlat va jamiyat tomonidan
shaxsning himoya qilinishi zarurligi.
Shaxsni himoyalashning oila, jamoa, ishlab chiqarish, jamiyat va davlatga oid
shakllari. Shaxsni xalqaro va ichki OAVdan himoya qilish ehtiyoji. Milliy mafkura va
asli-nasliga, ajdodlariga o’xshashi
(identifikatsiya) shaxsning jamiyat tomonidan
himoya qilinishining asosiy shakllari sifatida. Shaxsning o’z jonajon tamadduni
muhitidagi psixologik ahvoli. Shaxsning o’z-o’zini himoya qilishidagi sakkizta bazaviy
mexanizm: almashtirish, proektsiya, kompensatsiya, regressiya, bostirish, inkor etish,
reaktsiya va intellektuallashtirish. Shaxsning o’z-o’zini himoya qilishidagi psixologik
algoritm.
|
| |
