21
Portlandsementni tutib qolishi muddatlarini boshqarish uchun CaSO
4
x 2H
2
O
3,5% miqdorda klinkerga maydalanish jarayonida qo‗shiladi. Tutib qolish
muddatlarini boshqarish uchun har hil qo‗shimchalardan foydalanish mumkin.
Masalan sementning maydalik darajasini oshirilsa tutib qolish muddati
tezlashtiradi, yoki suv sement nisbatini oshirganda va harorat pasayganda tutib
qolish va qotish muddatlarini tezligi kamayadi va aksincha.
Hajmning notekis o‗zgarishi. Hajmni notekis o‗zgarishiga quyidagilar olib
kelishi mumkin:
- Erkin holatdagt magniy oksidini klinkerda (5 %dan ortiq bo‘lganda)
gidratlanishi, ya‘ni Mg (OH)
2
hosil bo‗lishi.
- Erkin holatdagi magniy oksidini (agar periklaz ko‗rinishida bo‗lsa),
gidratlanishi:
Bu holni oldini olish uchun:
- Sementda erkin magniy oksidi miqdorini 5 % gacha chegaralash lozim.
- Qotayotgan sementda ettringit tuzini hosil bo‗lishi.
-