|
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi
|
| bet | 3/60 | | Sana | 17.02.2024 | | Hajmi | 9,35 Mb. | | #158280 |
Bog'liq elektr uskunalariga xizmat klo\'rsatish O\'quv amalyoti O\'qitish islom Diss. finish (3), 1-amaliy ishi diskret kosinus o‘zgartirish uchun spektral tahlil, Tizimlar va Signallarni QI test 200 ta (Автосохраненный)ав, ishlanma, 2 sinflar matematika, 2 sinflar matematika nazorat ishlari (2), yusupova, Jalol. T. 13 gur a.d. 1-semestr, Elektr uskunalarini tamirlash, Kompyuter tarmoqlari va tizimlarini sozlash boshqarish Imamova Zulxumor Alisherovna, MT 40710501-Elektr uskunalarini tamirlash va ularga, Nazorat turlari va baholash mezonlari, Электротехника фанидан тест саволлари, БИБЛИО ИШ БОШҚАРИШ10101010 (1)Faoliyat turi
|
Moslamalar
asboblar va homashyolar
|
Eskizlar, chizmalar, rasmlar
|
Bajarish tartibi
|
1
|
Elektr xavfsizligi
|
Plakatlar va elektr
xavfsizligi
texnikasidan
yo‘riqnoma
|
|
Dastgohlarda ishlashda xavfsizlik
texnikasi koidalarigi rioya qilish,
asbob-uskunalardan va dastgohlardan
foydalanish qoidalarini
tushuntirish. Shovqinga qarshi
moslamalar.
|
2
|
Xavfsizlik
texnikasi
|
1.Plakatlar
2.Xavfsizlik
texnikasidan
yo‘riqnoma
3.Qayd qilish
Jurnali
|
|
Xavfsizlik texnikasi qoidalari
bilan tanishadi va ma’lumotlarni
yozib oladi
|
3
|
Ustaxonada
ishlash
xavfsizligi
|
Chilangarlikda
ishlashda xavfsizlik
belgilari
|
|
Chilangarlik ustaxonasida ishlashda qanday
ishlashini o‘rgatish. Elektr moslamalarini
erga ulash usullarini tushuntirish. Qo‘llar
nam bo‘lgan holda uskunalarni elektr
manbaiga ulash yoki ajratish taqiqlanadi
|
MAVZU: №1 Kirish. Energetik chilangarlik ustaxonasi bilan tanishish. Energetik chilangarlik ustaxonasida texnika xavfsizligi qoidalariga rioya etish
Reja.
1. Kirish.
2. Chilangarlik ishlari bilan tanishish.
3.Texnika va yong‘in xavfsizligi
qoidalari.
Kirish. Respublikamizda texnika va texnologiyalarning rivojlanishi va eski dastgohlarning yuqori samaradorlikka ega dastgohlarga va moslamalarga almashtirilishi natijasida metallarga mexanik ishlov berishning ham turli usullari kirib keldi. Lekin qo‘l kuchi yordamida amalga oshiriladigan chilangarlik ishi ishlari hozirgi kungacha ishlatilib kelinmoqda. Ayniqsa bu metallarga ishlov berish kursini o‘rganishni boshlagan talabalar uchun zarur usullardan hisoblanadi.
“O‘quv ustaxonasi” fani to‘qimachilik, yengil va paxta tozalash korxonalarida amalga oshiriladigan ta’mirlash ishlarida qo‘llaniladigan jarayonlar, texnologik vositalar tasnifi ularning tuzilishi va amaliy qo‘llash, fan tarixi va rivojining tendentsiyasi, istiqboli hamda respublikamizdagi ijtimoiy - iqtisodiy islohotlar natijalari va xududiy muammolarning amaliy malaka va kunikmalarni shakllantirish istiqboliga ta’siri masalalarini kamraydi.
Fanni o‘qilishidan maqsad – talabani qo‘l mexnati va metall qirquvchi dastgohlardan foydalangan holda metalldan chilangarlik ishlari uchun zarur bo‘lgan asboblar yasash, chilangarlik ishi ishlari bilan tanishish va ko‘nikma olishdir.
Fanning vazifasi - talabani ushbu fan bo‘yicha olgan amaliy bilimlarini kurs loyihasi va bitiruv ishlarini bajarish bilan real sharoitga qo‘llash bo‘yicha amaliy malaka va ko‘nikmalar hosil qilishdir.
«O‘quv ustaxonasi» o‘quv fanini o‘zlashtirish jarayonida amalga oshiriladigan masalalar doirasida bakalavr:
1 texnologik mashinalar va jihozlarning detallarini tayyorlash to‘g‘risidagi birlamchi ma’lumotlari, chilangarlik ishidagi jarayonlarni to‘g‘ri tashkil etishni bilishi kerak;
2 texnologik mashinalar va jihozlarning detalarini tayyorlashda kerak bo‘ladigan texnologik vositalarni muqobil turlarini tanlash ko‘nikmasiga ega bo‘lishi kerak;
3 texnologik mashinalar va jihozlarning detalarini tayyorlashni usullarini belgilash va bunda texnologik vositalardan to‘g‘ri foydalanish malakalariga ega bo‘lishi kerak.
«O‘quv ustaxonasi» fani umumkasbiy fanlaridan hisoblanib, 4-semestrda o‘qitiladi. Dasturni amalga oshirish o‘quv rejasida rejalashtirilgan matematik va tabiiy (oliy matematika, fizika, nazariy mexanika, kimyo), umumkasbiy (mashinasozlik texnologiyasi va loyihalash asoslari, mashina detallari, konstruktsion materiallar texnologiyasi; metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlash, ixtisoslik (tarmoq mashinalarini ta’mirlash, tarmoq mashinalari puxtaligi va x.,k.) fanlarn bilan o‘zaro bog‘liqligi va uslubiy jihatdan uzviy ketma-ketligi mavjud.
Chilangarlik ishi o‘quv ustaxonasida bajariladigan ishlar va uni o‘rganishdan ko‘zlangan maqsad, Chilangarlik ishi kasbi haqida, ustaxonada rioya qilinadigan umumiy tartib, xavfsizlik texnikasi va sanitariya- gigiena qoidalari, o‘quv ustaxonasining jihozlari, Chilangarlik ishi ish o‘rni va uni tashkil etish to‘g‘risida umumiy tushunchalar beriladi.
Xavfsizlik texnikasi jurnaliga qo‘l qo‘ydiriladi. Chilangarlik ishi kasbi deganda dastaki va mexanizatsiyalashtirilgan asboblar bilan bajariladigan hamda moslash maromiga yetkazish, xar xil qismlarni yig‘ma birliklar, komplektlar va komplektlarga biriktirish hamda ularni rostlash yuli bilan ko‘pchilik buyumlarni tayyorlash tugallaydigan ishlar tushiniladi.
Kasbni o‘rganganlik darajasi va turi, bilimlar o‘quv xamda kunikmalarning mavjudligi, ma’lum mazmun va murakkablikdagi ishlarni bajarish yaroqliligi ishchining malakasini belgilaydi. Bu malaka tarif razryadi bilan baxolanadi. Tarif- malaka spravochniklarida malaka xarakteristikasi tarif razryadi berish uchun asos xisoblanadi. Unda ishchi o‘z ixtisosligi bo‘yicha tegishli tarif razryadi olish uchun «nimani qila olishi» va «nimani bilishi» lozimligi ko‘rsatiladi.
O‘quv ustaxonalarida amaliy mashg‘ulot vaqtida rioya qilinadigan umumiy xavsizlik texnikasi qoidalari.
Sanoatdagi kishilar orasida baxtsizlik xodisalari ro‘y berishini sanoatdagi travmatazm deyiladi «Travma» – shikastlanish, mayib bo‘lish demakdir. Xavfsizlik texnalogiyasining vazifasi-baxtsizlik xodisalarining oldini olish va korxonada ishchining bexatar ishlashini taminlaydigan va mexnat unimini oshirish imkoniyatini beradigan sharoit tug‘dirishdir.
Mashinalar va mexanizimlar oldida ishlaganda ko‘riladigan ehtiyot choralari. Mashina, dastgoh va boshqa turli tuman mexanizmlarning xarakatlanadigan,aylanadigan qisimlari bo‘ladi; masalan vallar, muftalar, o‘rnatish xalqaro shkivlar, qayish va arqon uzatmalar, tishli, frintsion va zanjir uzatgichlar shular jumlasidandir. Baxtsizlik xodisalari ko‘pincha mashina va mexanizimlar oldida ishlaganda ro‘y beradi. Mashinalarni aylanadigan qisimlaridagi chiqib turgan detallar, masalan: Shponka, kallaklari, shponkalar, o‘rnatish xalkalari va muvtalardagi bolt va vint kallaklari xususan xavlidir. Slesarning dastgohlarda ishlaganda rioya qilishi lozim bo‘lgan asosiy xavfsizlik texnikasi qoidasi dastxoxlarning xarakatlanadigan qisimlarini sim turlari, kojuxlar shu kabilar bilan to‘sib quyishdir. Dastgoxlarni va mexanizmlarni to‘xtatgandan so‘ng tozalash va moylash kerak. Dastgohlar ishlab turganda qayish uzatmalarni chiqarish yoki kiygizish taqiqlanadi. Ishga tushish oldidan ust-boshingizni ko‘zdan o‘tkazish kerak. Uzun sochli ayol sochini boshiga o‘rab, ustidan ro‘mol bog‘lashi lozim. Dastgoxlarni tartibga solgandan so‘ng ishni boshlash mumkun. Baxtsizlikka uchragan odamga birinchi yordam berish. Korxanada ishlovchi xar bir xodim baxtsizlik xodisalari ro‘y berganda, masalan; lat yeganda, biror joyi ozgina kesilganda, jaroxatlanganda, tikon kirganda, ko‘zga biron narsa tushganda, badanning biror joyi kuyganda, burin qonaganda, qon qusganda oyoq yoki qo‘l singanda, is gazi bilan zaxarlanganda tok urganda bunda birinchi yordam berish kerak. Birinchi yordam berganda tsexdagi aptekadan va shaxsiy paketlardan foydalanish
kerak. Lat-yeyish. Lat-yegan odamni urintirmay, qulay vaziyatda yotqizish, so‘ngra lat yegan joyini bosib bog‘lash va muz, qor yoki sovuq suv solingan rezinka darxol quyish kerak, bu xolot 15-13 minut turishi lozim: Bosh, umurtqa suyagi va shu kabilar lat yeganda darxol vrach chaqirish kerak. Jarohatlanish. badanning biror joyi sal-pal kesilsa yoki jaroxatlansa jaroxat ustidagi kirni qo‘l tekkizmasdan, toza paxta yoki doka bilan artib olish, so‘ngra jaroxatga yod surish kerak va ustidan gidroskop paxta qo‘yib, bint bilan yaxshilab bog‘lash kerak. Jaroxatni suv bilan yuvish yaramaydi, chunki suv xech qachon mutloq toza bo‘lmaydi, shu sababli jaroxatga mikroblar kirishi mumkin. Jaroxatni kir sochiq yoki ro‘mol bilan bog‘lamaslik kerak, balki shaxsiy paketdagi bint bilan bog‘lash kerak
Yong‘inga qarshi tadbirlar ishlab chiqarishda yong‘in chiqish sabablari har hildir. Masalan yonuvchi chiqindilar, moy tekkan latta, los va qog‘ozlar, mexanizmlarni artadigan boshka materiallar tasodifan tushgan uchqundan va o‘t bilan extiyot bo‘lib muomala qilmaslik natijasidja juda tez yonib ketadi. Shuningdak, ishxona va yordamchi binolarda tamaki chekish, qattiq mineral yoqilg‘ilarning o‘z- o‘zidan yonib ketishi, tutun trubalarning buzuq bo‘lishi, elektr mashinalaridan chiqqan uchqunlar va boshqalar yong‘inga sabab bo‘lishi mumkin. Tez alangalanuvchi suyuqlik solingan va yonish xavfi bo‘lgan boshqa moddalar to‘ldirilgan idishlarni va gaz balonlarni doimiy saqlanadigan joyga olib borish qattiyan nazorat ostiga olinishi lozim.
Yong‘in vaqtida «Bogatir» nomli o‘t o‘chirgich yoki «Tayfun» nomli o‘to‘chirgichdan foydalaniladi.
|
| |
