|
B4B kodining shakllanishi
|
| bet | 123/160 | | Sana | 13.01.2024 | | Hajmi | 1 Mb. | | #136728 |
Bog'liq Optik aloqa asoslari (N.Yusupov, R.Isayev)
11.8-rasmda PIM kodining shakllanishi berilgan
1B2B sinfidagi kodlardan PIM kodining afzalligi shundaki, unda «1» simvollarining soni 2 marta kam va mos ravishda liniyaga uzatishning o‘rtacha quwati kamayadi. Bundan birinchi navbatda
00
1000
01
0100
00
1000
10
0010
11
0001
11
0001
m = 2
11.8-rasm. PIM kodining shakllanishi
r
288
www.ziyouz.com kutubxonasi
To‘rtta uzatilayotgan simvollardan faqat bittasi «1» simvoli bo‘lganligi sababli sinxronizatsiya mukammallashadi. 1B2B, 2B4B sinfdagi kodlarda m impulsga qaraganda n impulslari 2 marta ko‘pligi sababli bunday kodiar tezligi 100 Mbit/s dan oshmaydigan tizim- larda qo‘llaniladi.
wiBnB kodidagi ortiqlik
p=(n/m - 1) (11.1)
liniya signalining taktli chastotasining ortishiga olib keladi:
f,=~L, (H.2)
m
bunda fm — boshlang‘ich raqamli impulslar ketma-ketligining taktli chastotasi.
1B2B kodi uchun m = 1, n = 2 da p = 2 va/ = 2fm ga. Shu tarzda 1B2B kodlari ikki kamchilikka ega: ko‘p ortiqlikka va taktli chastotaning ikkilanishiga, bu TOAT liniya traktining chastota polo- sasini kengaytirish zaruriyati va uning elementlari tezkorligining oshishiga olib keladi. Shuning uchun yuqori tezlikli uzatish tizim- larida ortiqligi kam va taktli chastota qiymati kichik liniya kodlaridan foydalanish maqsadga muvofiq. Chunki uzatish tezligi ortishi bilan apparaturalar murakkablashadi va liniyada dispersiya oshadi.
Xalqaro elektr aloqa ittifoqi raqamli TOATda 2B3B, 3B4B, 5B6B va 34B36B turdagi kodlarni qo'llashni taklif etadi.
Raqamli TOATda binar blok kodlari keng tarqalgan, ular uchun m>2 va n>m. m bitli boshlang‘ich raqamli ketma-ketlikning har bir bloki n bitli blokka o‘zgaradi [5]. 11,4-jadvalda 2B3B turdagi liniya signalining shakllanishi ko‘rsatilgan.
ll.4-jadval
2B3B kodining shakllanishi
Boshlang‘ich kod
|
Liniya kodi
|
00
|
001
|
0!
|
010
|
10
|
100
|
11
|
Oil
|
289
www.ziyouz.com kutubxonasi
ЗВ4В, 5В6В kodlari. Bu kodlarda bitta ortiqcha razryadning kiritilishi, kam razryadlar sonidan iborat boshlang‘ich kombi- natsiyalarni ko‘p razryadlar sonidan iborat sinxronizatsiya uchun qulay nol va birlarning birikmasi ko‘rinishidagi kombinatsiyalar bilan almashtirish imkonini yaratadi. Buni 5B6B kodi misolida ko‘rib chiqamiz. Boshlang‘ich bloki 5 razryaddan tashkil topgan. Bitta razryaddan mumkin bo‘lgan kombinatsiyalar soni 25=32 ga teng. Bu kombinatsiyalar ichida sinxronizatsiya uchun unchalik samarali bo'lmagan nol yoki birlar seriyasi ketma-ket keluvchi (masalan, 00000, 00001, 11111 va boshqa) kombinatsiyalar ham mavjud. Agar ularni 6 razryadli blokka almashtirsak, mumkin bo‘Jgan kombinatsiyalar 26=64 ta bo‘ladi va ulardan sinxroni- zatsiyani ta’minlash nuqtayi nazaridan bir va nollar soni qulay bo‘lgan 32 ta kombinatsiyani ajratib olish mumkin.
11.5-jadvaldan ko‘rinib turibdiki, bir va nollar soni teng bo‘lgan, 6 razryadli 20 ta kombinatsiya mavjud, qolgan 12 kombinatsiya ikkita bir va to‘rtta noldan yoki to‘rtta bir va ikkita noldan iborat kombinatsiyalar navbatma-navbat uzatiladi. Bu bilan birlar zichli- gining doimiyligi ta’minlanadi. Bu kodlarda xatoliklarni topish, 5B6B kodiga taalluqli bo‘lmagan 6 razryadli kombinatsiyalarni aniqlash bilan bog‘liq [18]. 1B2B, 2B4B kodlariga nisbatan 5B6B kodining energetik spektri tor, bu uning eng muhim afzalligi hisoblanadi. Oddiy juftlikka (toqlikka) tekshirish usuli yordamida xatoliklarni nazorat qilish ehtimolligi mBnB sinfdagi kodlarning afzalligi hisoblanadi. Buning uchun m simvollarga bitta ortiqcha impuls kiritiladi (n = wi+1). Bunday kodlash ko‘pincha mBIP deb belgilanadi. Xatpliklarni nazorat qilish, raqamli liniya signalidagi «0» va «1» dan iborat ketma-ketliklarning maksimal uzunligi bo‘yicha ham aniqlanishi mumkin.
Ba’zan qo‘shimcha impuls blokli sinxronizatsiya signallarini shakllantirish uchun liniya kodiga kiritiladi va bunday kodlar mBIC deb ataladi. Agar qo‘shimcha impulslar ham juftlikka (toqlikka) tekshirish hamda blokli sinxronizatsiyani ta’minlash uchun kiritilsa, u holda mBIPlC turdagi aralash kod hosil bo‘ladi. Bundan tashqari, bir qator mBnB kodlari energetik spektrning quyi chastotali sohasida telenazorat, telemexanika va xizmat aloqasi signallarini samarali uzatishni tashkil etish imkonini beradi.
290
www.ziyouz.com kutubxonasi
|
| |
