|
Aniqlik parametrlari va etalon manbalarning
asosiy xatoliklari
|
bet | 17/160 | Sana | 13.01.2024 | Hajmi | 1 Mb. | | #136728 |
Bog'liq Optik aloqa asoslari (N.Yusupov, R.Isayev)Aniqlik parametrlari va etalon manbalarning
asosiy xatoliklari
Etalon manbalar etalon sinxrosignallarning quyidagi majmuasini ta’minlaydi:
2048 kHz — XEIning G.703/13 [10] tavsiyalariga mos hol- da interfeysli va maskali sinxron chastota, ATS, PRI (PDH) va SRI (SDH) TOATlarining sinxronizatsiyasi uchun qo'llaniladi;
2048 kbit/s — XEIning G.703/9 [10] tavsiyalariga mos holda interfeysli va maskali sinxron oqimlarning signali yoki PRI (PDH), SRI (SDH) TOATlarini va multipleksorlash qurilmalarini sinxronizatsiyalash uchun qo‘llaniladigan, retayming funksiyasini ishlatish bilan El kirish signalidan olinadigan signal;
8; 64 kHz (yoki to‘plamli 8/64 kHz) sinxron chastotalar, ular PRI (PDH) asosiy raqamli kanallari (ARK)ning sinxronizatsiyasi uchun qo'llanilishi mumkin;
qo'shimcha sinxron chastotalar: 1; 5 va 10 MHz, turli raqamli qurilmalarning sinxronizatsiyasi uchun qo‘llaniladi.
Etalon manbalar quyidagi aniqlik parametrlari va xatoliklar bilan xarakterlanadi, ular manbalarning sertifikatsiyasi natijasida, TTS tarmoghni ekspluatatsiyaga tushirishda va kelgusi nazoratlarda tekshirilishi kerak:
sinxrosignal chastotasini saqlash aniqligi yoki chastotaning maksimal nisbiy nostabilligi — bu parametr BEG va BEM uchun me’yorlashtiriladi (bir haftadan kam kuzatish vaqtida 10'“ dan oshmasligi kerak);
chastotaning maksimal sutkalik og'ishi — bu parametr IEG, MChBG va TEG uchun me’yorlashtiriladi (IEG uchun kuniga 2-10-10 dan, MCHBG uchun kuniga 10'9 dan [11] va TEG uchun kuniga 10’8 dan [12] oshmasligi kerak);
tashqi sinxrosignal yo‘qolgandan keyin chastotaning eslash aniqligi — bu parametr IEG, MCHBG va TEG uchun me’yorlashtiriladi (IEG uchun kuniga 5 • 1010 dan, MCHBG uchun kuniga 10-9 dan [11] va TEG uchun kuniga 5-10 8 dan [12] oshmasligi kerak);
egallash polosasi (tashqi sinxrosignal chastotalari) — bu parametr IEG, MCHBG va TEG uchun me’yorlashtiriladi (IEG
40
www.ziyouz.com kutubxonasi
uchun IO'8 dan, MCHBG uchun 4,6-10’6 dan [11] va TEG uchun 4,6 10’6 dan [12] kam bo‘lmasligi kerak);
fazaning titrashi (jitter-jitter) — bu parametr BEG, BEM, IEG, MCHBG va TEG uchun me’yorlashtiriladi (manbalaming hamma turi uchun 2048 kbit/s va 2048 kHz chiqish signalida 0,05 EI oshmasligi kerak);
chiqish signali fazasining uzluksizligi — bu parametr BEG, BEM, IEG, MCHBG va TEG uchun me’yorlashtiriladi (man- balarning hamma turi uchun 2048 kbit/s va 2048 kHz chiqish signalida 0,125 EI oshmasligi kerak);
chiqish signali fazasining xususiy dreyfi — bu nisbiy parametr, quyidagi parametrlarni hisoblash/o‘lchash orqali aniqlanadi, hisob- lash formulalari XEI G.810 tavsiyasida [6] aniqlangan:
vaqt interval! xatoligi;
vaqt interval ini ng maksimal xatoligi;
vaqt interval! dcviatsiyasi;
chastotaning nisbiy og'ishi А// fH.
Quyida standart lardan olingan, sinxronizatsiya manbalari bilan bog'liq, keng qo‘llaniladigan ba’zi tushunchalar keltirilgan:
fazaning titrashi — taktli sinxronizatsiya signalining vaqt bo‘yicha ideal holatiga nisbatan 10 Hz dan yuqori chastota bilan qisqa muddatli o‘zgarishi;
faza dreyfi (vander — wander) — taktli sinxronizatsiya signalining vaqt bo‘yicha ideal holatiga nisbatan 10 Hz dan yuqori bo'lmagan chastota bilan uzoq muddatli o'zgarishi;
egallash polosasi (hold — in range) — boshqariluvchi etalon generator chastotasi va boshqaruvchi manbaning nominal chas- totasi orasidagi maksimal farqlanish, uning doirasida boshqariluvchi generator chastotani avtomatik sozlashni ta’minlashi mumkin;
vaqt interval! xatoligi (VIX) — testlanuvchi generator shakl- lantirgan vaqt intervali va etalon generator shakllantirgan vaqt intervalining o‘lchangan qiymatlari o'rtasidagi farq, yoki
VIX(t; T)=[T(t+x)-Tref(t)]-[Tref(t+T)-Tref(t)] = х(7+т)-х(7),
bunda: т — kuzatish intervali;
41
www.ziyouz.com kutubxonasi
vaqt intervalining maksimal xatoligi VIX qiymatlari orasidagi (butun kuzatish interval! davomida т — пт o) maksimal qiymat, u VIX diskretizatsiyasining n ketma-ket intervallarida — t0 o‘lcha- nadi, hamma uchun т < T, bunda T — o‘lchash davri;
vaqt interval! deviatsiyasi — vaqt intervalining joriy qiymatini, uning o‘rtacha qiymatidan og‘ishining o'lchangan maksimal qiymati;
chastotaning nisbiy og‘ishi &f/fn — signalning haqiqiy chastotasi fh va signalning berilgan nominal chastotasi/ o‘rtasidagi farqni/nominal chastotaga/ nisbati yoki kf /fn = (fh
Butun raqamli aloqa tarmog‘i doirasida umimiy taktli tarmoq sinxronizatsiyasi (TTS)ni yaratish sinxronizatsiya masalasining yechimli bo'lishi mumkin. O‘zbekiston Respublikasi optik aloqa tarmoqlarida ham butun tarmoq bitta yagona BEGdan sinxronizatsiya bilan ta’minlangan. BEG zaxirasi sifatida IEG dan foyda- laniladi. BEG rad etsa, IEG avtomatik tarzda ishga tushadi.
TTSning hamma tizimlari ish rejimi bo‘yicha to‘rt sinfga bo'linadi:
sinxron, bunda sliplar umuman yuzaga kelmaydi;
psevdosinxron, bunda 70 kunda 1 ta slip ruxsat etiladi;
psevdosinxron, bunda 17 soatda 1 ta slip ruxsat etiladi;
asinxron, bunda 7 soniyada 1 ta slip ruxsat etiladi.
|
| |