|
Optik qurilma tomonidan kiritiluvchi yo‘qotish (so‘nish)lar
|
| bet | 93/160 | | Sana | 13.01.2024 | | Hajmi | 1 Mb. | | #136728 |
Bog'liq Optik aloqa asoslari (N.Yusupov, R.Isayev)Optik qurilma tomonidan kiritiluvchi yo‘qotish (so‘nish)lar. Optik qurilmaga tegishli xususiy yo‘qotishlarni tafsivlovchi bu parametr, unga kiruvchi va undan chiquvchi nurlanish quwatlari nisbatining logarifmi bilan aniqlanadi:
d -10 lg(Pchiq/Pkir). (7.2)
va dB larda odchanadi.
Optik qurilma tomonidan kiritiluvchi yo'qotish (so'nish)lar yorugdik nurlanishining yutilishi, sochilishi va aks etishi tufayli yuzaga keladi.
To‘lqin uzunligining ishchi diapazoni. Bu parametr yorugdik nurlanishining optik qurilma asosiy parametlarining texnik me’yor chegarasidan chiqmasligiga mos kelgan eng katta va eng kichik to‘lqin uzunliklari Xmin tanks oralig‘ini ifodalaydi. Mos ravishda
yorug‘lik nurlanishining ishchi chastotalar diapazoni fmin-., ,/rnaks tushunchasidan ham foydalaniladi.
Ruxsat etilgan nurlanish quwati sathi. Bu parametr yorug‘lik nurlanishi quwatining optik qurilma asosiy parametrlarining texnik me’yor chegarasidan chiqmaydigan sathini koYsatadi. Ruxsat etilgan sathdan yuqori quwatli signal uzatilganda, qurilma yaroqsiz holga kelishi mumkin. Optik passiv qurilmalarning boshqa parametrlari muayyan qurilmaning bajaradigan vazifasidan kelib chiqilgan holda aniqlanadi.
www.ziyouz.com kutubxonasi
rasm. Yorug‘likning takroriy aks etish natijasida nurlanish impulslari shaklining buzilishi:
a — moslashmagan optik qurilmada to ‘Iqinlarning tarqalish jarayoni;
• b — optik qurilmaning chiqish chegarasiga tushayotgan (bl), undan aks etgan (b2) va natijaviy nurlanish impulslarining (b3) vaqt diagrammalari
www.ziyouz.com kutubxonasi
Yorugiik nurlanishini optik tolaga kiritish va undan
chiqarish qurilmalari
Bu turdagi optik qurilmalar nurlanish quwatini yorug‘lik man- bayidan optik tolaga va optik toladan fotoqabulqilgichga imkon qadar yo‘qotishlarsiz uzatish uchun xizmat qiladi. Ulaming tuzilish xususiyatlari yorug'lik manbayi, fotoqabulqilgich va optik tolaning tafsivlari bilan belgilanadi. Yorug'lik manbayi nisbatan kichik nurlanish quwati hosil qilib, uni katta sirt orqali taratishi (yorug‘lik diodlari holi) va aksincha, katta nurlanish quwati taratib, nisbatan kichik nurlanish sirtiga ega bo‘lishi mumkin (lazer diodlari holi). Keyingi holda uni optik tolaga bevosita ulash imkoni tughladi.
Nurlanishni ko‘p modali tolaga kiritishdagi yo‘qotishlar quyidagi munosabat bilan aniqlanadi:
"nk s h+ Aurl + Aks.e> (7'3)
bunda t|=101 g(Pnurl m/P t) — nurlanishni yorug‘lik man- bayidan optik tolaga kiritish samaradorligi, dBq;
PnurLm — yorug'lik manbayining nurlanish quwati, W;
P — optik tolaga kiritilgan nurlanish quwati, W;
Лпиг1 — modalarning statsionar (turg‘un) holati o‘rinlagan hoi uchun mos kelgan nurlanish yo‘qotishlari, dBq.
Akse “ nurlanishning yorug‘lik manbayi va optik tola chega- rasidan qaytishi — aks etishi hisobiga yuzaga keladigan yo‘qotishlar, dBq.
Nurlanish manbayini ko‘p modali tola bilan eng yaxshi va barqaror moslashuviga, boshqacha aytganda, yorug‘likning optik tola chegarasidan aks etishini kamaytirishga, yorug‘lik manbayi yuzasini sindirish ko‘rsatkichi п munosabat bilan
aniqlanadigan to‘rt to‘lqinli qatlam bilan qoplash va mazkur manba va optik tola orasidagi tirqishni nopt.t sindirish ko'rsatkichili immert- sion suyuqlik bilan to‘ldirish hisobiga erishiladi.
Nurlanishni bir modali tolaga kiritishdagi muammolardan biri lazer nurlantirgan to‘lqin va yorug‘lik diodining asosiy modalari JVEj, maydonlarining taqsimlanishining mos kelmasligi hisoblanadi. Bu nomuvofiqlik, optik signallarni tolaga kiritish qurilmalarining juda katta aniqlikda tayyorlanishini taqozo etadi.
213
www.ziyouz.com kutubxonasi
rasmda yorug'lik nurlanishini optik tolaga kiritish qurilma- laridan biri — konussimon ko'rinishli qurilmaning tuzilish sxemasi keltirilgan. Konus asosi ko'ndalang kesimi yuzasining katta diametr- lari (1...2 mm) da optik tolada yuqori tartibli modalar hosil bo'lishi mumkin. Buni bartaraf etish maqsadida lazer diodi va konusning ko'ndalang sirti orasiga yorug'lik to'lqinlari o'rtasidagi faza siljish- larini korreksiyalovchi (to'g'rilovchi) element — sferik linza o'rna- tiladi. Bunday qurilma nurlanish quwatini 1,6...2,2 dBq sama- radorlik bilan kiritish imkonini beradi.
|
| |
