|
O‘qitish materiallar I to‘plami mutaxassislikka kirish o‘qitish materiallar Pdf ko'rish
|
bet | 145/153 | Sana | 24.05.2024 | Hajmi | 4,02 Mb. | | #252922 |
Bog'liq Qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish institutiBanklarning kredit portfeli
- tijorat banklari tomonidan berilgan
kreditlarning umumiy jamlanmasi bo’lib, ular quyidagicha tasniflanadi: a) Yaxshi;
a)
standart; v) substandart; g) shubhali; d) umidsiz. Tijorat banklarining
ma’lum sanaga ssuda hisobvaraqalarida qolgan pul mablag’lari majmuasi
(qoldig’i).
Tasniflangan kreditlarning qaysi guruhga kirish darajasi tez sotiladigan
aktivlar va yuqori likvid mablag’larning mavjudligi bilan belgilanadi.
Yaxshi kreditlar
. Kreditning bunday sifatda baholanishi, mijozning aktivlari,
ularning xolati bo’yicha hech qanday gumon yo’qligidan dalolat beradi. Moliyaviy
jihatdan barqaror, xo’jalik aylanmasi yuqori darajada xususiy kapital bilan
ta’minlangan, yuqori rentabellik ko’rsatkichlariga ega, debitor va kreditor qarzlarning
aylanish muddati qisqa bo’lishi lozim. Bu kredit egalari moliyaviy barqaror xo’jalik
subyekti bo’lib, u yuqori darajada ta’minotga ega bo’ladi. Bunda asosiy e’tiborni qarz
oluvchining avvalgi faoliyatidagi majburiyatlariga munosabatiga, oson realizatsiya
qilinuvchi aktivlar va yuqori likvidli mablag’lardan tashkil topgan ishonchli kredit
ta’minotiga qaratish kerak. Ushbu toifadagi kreditlarda qaytarmaslik belgilari mavjud
emas, banklar uchun zarar ko’rish imkoniyatlari minimal darajada bo’ladi, kredit
ta’minlanganligining garov, kafolat va boshqalar sifati, ta’minlanganlikka olingan
mol-mulk, ga
rov va boshqalarning tarkibida tez pulga aylanadigan aktivlar va yuqori likvid
mablag’lar salmog’ining ko’pligi e’tiborga olinadi. Kredit bo’yicha olingan
ta’minlanganlik (garov, mol-mulk va boshqalar) kredit summasi va u bo’yicha foiz
stavkalarini to’lashga etarli bo’lgandagina kredit ta’minlangan deb baholanishi
mumkin.
Kredit bo’yicha barcha hujjatlar qonun bo’yicha rasmiylashtirilishi va bank
zarur bo’lganda kreditni undirib olish imkoniyatiga ega bo’lishi zarur (kreditning
qaytarilmaslik ehtimoli cheklangan bo’lsada). Kreditning bu guruhida mijozning
faoliyatidagi ikki asosiy omilga alohida e’tibor berish zarur. Bular:
- mijozning oldingi faoliyatidagi o’z majburiyatlariga bo’lgan munosabati;
-
kredit bo’yicha aniq ta’minlangan (garov, kafolat, mulk va boshqalar) bo’lishi
178
va uning to’g’ri rasmiylashtirilganligi.
|
| |